شعار سال:صدور پیام بی سابقه سردار قاسم سلیمانی بعد از آنکه مقام های بحرینی لغو تابعیت آیت الله شیخ عیسی قاسم را اعلام کردند، با بازتاب وسیع خبری درداخل و خارج روبرو شد . در مطلب پیش رو تلاش کردم از منظر تحلیلی سیاسی به ابعاد مختاف مهم این نامه بپردازم . اگرچه تصور می کنم در بحث کارشناسی عمیق تر میتوان به ناگفتنی های بسیار بیشتری هم دست یافت .
1-مخاطب اصلی این پیام بیش از انکه آل خلیفه باشد ، حامیان دولت بحرین هستند. بویژه عربستان وگرنه تکلیف دولت بحرین با مداخله نظامی عربستان در این کشور از سال 2011 روشن شد . در واقع دولت آل خلیفه تحت الحمایه عربستان است . با نامه ملک سلمان به حمد بن عیسی پادشاه بحرین در باره هشدار سردار سلیمانی ، نامه مرجع اصلی مخاطبش را پیدا کرد.
2-سخنان اقای لاریجانی در مجلس و موضع گیری وزارت خارجه در محکومیت اقدام لغو تابعیت از یک مرجع دینی در بحرین حکایت از این واقعیت روشن دارد که نامه سردار سلیمانی شخصی نبوده واقدامی مکمل سایردستکاهای کشورازجمله وزارت خارجه وریاست جمهوری است .
3-تحلیل آقای حمید ابوطالبی معاون سیاسی رئیس دفتر رئیس جمهور هم کاملا حساب شده برای پوشاندن تبعات سیساسی حقوقی موضع گیری سردار سلیمانی در مجامع بین المللی است . درواقع موضع دولت جایی برای دفاع از منافع ایران در مجامع بین المللی باز می کند . و نامه سردار سلیمانی جایی برای دفاع از منافع منطقه ای ایران وحمایت ازکسانی که درواقع متحدان منطقه ای ایران محسوب می شوند.
4-عدم مداخله درامور داخلی سایر کشورها امری پسندیده و حساب شده برای احترام به حاکمیت ملی کشورها واستقلال سیاسی دولتها محسوب می شود. در این مورد بین صاحب نظران اختلاف نظر است که این عدم مداخله درامورداخلی کشورها بصورت مطلق پذیرفته می شود یا فقط در امور کشورهایی که دارای دولتی مستقل و متکی به آراء عمومی هستند واز نظر حقوق بین الملل مشروعیت و و مقبولیت دارند، مصداق پیدا می کند.براین اساس دولتهایی که با زوراسلحه یا تحت حمایت دول بیگانه بصورت نامشروع از نظر حقوق بشر به حاکمیت غیر مردمی خود درکشور شان ادامه میدهند ، نباید از حقوق عدم مداخله در امور داخلی و حق حاکمیت ملی برخوردار شوند. همچنانکه بعد از فروپاشی شوروی و برهم خوردن نظام دو قطبی در جهان ، از سال 1991 آمریکا به بهانه دفاع ازحقوق کردهای شمال عراق دربرابرتهاجم و سرکوب ارتش صدام، محدود پروازی برای رژیم عراق در مدار 23 درجه بوجود آورد. در واقع از همان زمان بنیاد این رویه حقوقی را با زور بوجود آورد.در ماجرای بوسنی هرزه گوین هم در سال 1992 مداخله بشر دوستانه بهانه آمریکا برای کمک به مردم بوسنی در برابر صربها بود. در سال 1999 هم استان خودمختار کوزوو که از صربستان مستقل اعلام شد و آمریکا به همین بهانه حاکمیت ملی صربستان و استقلال این کشوررا نادیده گرفت و با عنوان مداخله بشردوستانه به صربستان حمله کرد ودر نهایت کوزوو مستقل اعلام شد . البته به دلیل مخالفت روسیه هنوز نتوانسته عضو رسمی سازمان ملل شود.بنابراین نظریه که مورد حمایت آمریکا و متحدانش است بخاطر حمایت از حقوق از دست رفته شهروندان کشورها به هر شکل مجاز از نظر حقوق بین الملل می توان به آنها کمک کرد. بر اساس این دیدگاه دوم است که گفته می شود دیگر دوران چهار دیواری اختیاری در حقوق بین الملل به سرآمده است. در این دوران بی قطبی در جهان سیاست ، تنها کشورهایی حق حاکمیت ملی و استقلال شان محترم شمارده می شوند ، که دولتهای مردمی و متکی به آراء عمومیبر آن کشورها حاکم باشد.
7-باید دید واکنش آل خلیفه در برابر این پیام مهم چه خواهد بود . احتمالا یا ادامه همسویی با عربستان خواهد بود که خود در حال پوست اندازی سیاسی - اجتماعی است یا آنکه آل خلیفه زودتر از آل سعود ، عمق پیام حاج قاسم را درک خواهد کرد. در نتیجه مسیر جدیدی را در پیش می گیرد.
با اندكي تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاين، تاریخ انتشار: 2 تیر 1395، کد مطلب: 548888:www. khabaronline.ir