شعار سال: شهرستان طارم در استان زنجان ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بالقوه‌ای در عرصه‌های مختلف کشاورزی دارد تا جایی‌که کشاورزان طارمی سالانه بیش از ۵۰۰ هزار تن انواع محصولات را روانه بازار می‌کنند که در این بین سهم زیتون و سیر از همه محصولات بیش‌تر است. سیر مورد کشت در شهرستان طارم شامل سیر محلی طارم، سیر صورتی، سیر قرمز، سیر سفید و رقم آذر است که علاوه‌بر مصرف خوراکی به‌صورت تازه، سیر ترشی یا چاشنی در صنایع غذایی جهت تولید فرآورده‌های غذایی نقش مهمی دارد و همچنین استفاده فراوانی به‌عنوان یک گیاه دارویی مؤثر در بیماری‌هایی، چون فشار خون و بیماری‌های قلبی، کاهش کلسترول خون، خواص ضدانگلی و ضدمیکروبی و درمان دستگاه گوارش دارد. بازار محصول سیر طارم، استان‌های تهران، گیلان، قزوین، مازندران و کردستان است و علاوه‌بر آن به برخی کشور‌های عربی، آسیایی و روسیه نیز این محصول صادر می‌شود. شاید عرضه محصول سیر طارم به‌صورت فله‌ای و در یک‌بازه زمانی در حجم زیاد را بتوان یکی از عوامل کاهش قیمت سیر عنوان کرد، زیرا تا زمانی‌که نتوانیم میزان عرضه و تقاضا را تنظیم و به اندازه مصرف و کشش بازار، محصول را تولید کنیم، مشکلات پایین بودن قیمت محصول و کاهش تقاضا را خواهیم داشت. افزایش واحد‌های فرآوری و صنایع تبدیلی می‌تواند بازار این محصول را متعادل کند و رشد صادرات این محصول را به‌همراه داشته باشد که این امر نیز مستلزم سرمایه و حمایت مسئولان است. به جرأت می‌توان گفت سیر بعد از زیتون طارم می‌تواند با برنامه‌ریزی مدون و اصولی صادراتی جای خود را در بازار‌های جهانی تثبیت کند.

دردی که هر ساله تکرار می‌شود

این روز‌ها روز‌های پرکار برای کشاورزان طارمی است، روز‌های که باید حاصل دسترنج خود را دریافت کنند؛ اما دریغ که حاصل دسترنج آن‌ها نه‌تنها خستگی را از جانشان به در نمی‌کند؛ بلکه در جیب سودجویان و دلالان جا خشک می‌کند. یکی از مشکلات این روز‌های سیرکاران طارمی، قیمت پایین این محصول در بازار است که با هزینه‌های کاشت متناسب نیست. منصور تنوره، یکی از کشاورزان نمونه این شهرستان و نماینده کشاورزان در مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور با گلایه از قیمت پایین سیر می‌گوید: کشاورزان با این قیمت پایین ضرر و زیان فراوانی می‌بینند. وی این مشکل را به‌خاطر نبود حمایت از طرف دولت از سیرکاران می‌داند و می‌افزاید: هم‌اکنون دلالان مثل سال‌های گذشته وارد میدان شده‌اند و با هر قیمتی که دلشان می‌خواهد این محصول را خریداری می‌کنند؛ این درحالی است که دستمزد بالای کارگرانی که نسبت به برداشت سیر در مزارع اقدام می‌کنند و اغلب غیربومی هستند باعث بالا رفتن قیمت تمام شده این محصول برای کشاورزان شده است. این کشاورز می‌گوید: به‌طور متوسط سیر تولید شده در این شهرستان بهقیمت یک‌ تا سه‌هزار و 500 توماناز سوی دلالان خریداری می‌شود؛ این درحالی است که قیمت خرید در مواردی حتی به زیر یک‌هزار تومان هم رسیده است که این یعنی متضرر شدن کامل کشاورز. وی ادامه می‌دهد: حمایت مهم‌ترین خواسته کشاورزان سیرکار است؛ چراکه بدون حمایت دسترنج‌کار کشاورزان برروی زمین باقی می‌ماند.

برداشت سیر از یک‌هزار و ۸۰۰ هکتار مزارع طارم

مجتبی اسکندری، مدیرجهاد کشاورزیشهرستان طارم، گفت: کشاورزان طارمی هم‌اکنون کار برداشت محصول سیر را از یک‌هزار و ۸۰۰ هکتار سطح زیرکشت این محصول را آغاز کرده و پیش‌بینی می‌شود امسال ۷۲ هزار تن سیر از مزارع این شهرستان برداشت و روانه بازار‌های مصرف شود. اسکندری عنوان کرد: سیر از محصولات مهم زراعی شهرستان طارم محسوب می‌شود و امسال حدود دوهزار نفر از بهره‌برداران طارمی از طریق کشت و کار این محصول امرار معاش می‌کنند. اسکندری افزود: سیر طارم در پاییز کشت می‌شود و برداشت و عرضه سیر تازه در استان زنجان تا پایان خردادماه ادامه خواهد داشت. مدیرجهاد کشاورزیطارم گفت: بخشی از این محصول به کشور‌های روسیه، آذربایجان، عراق و استان‌هایی نظیر گیلان و مازندران، تهران، همدان، کردستان و قزوین صادر می‌شود. وی ادامه داد: سیر صورتی، قرمز، سفید و رقم آذرشهر ارقام اصلی سیر کشت شده طارم است که در این بین سیر صورتی بیش‌ترین رقم تولیدی را به خود اختصاص می‌دهد. این مقام مسئول تصریح کرد: تولید به روش سنتی و نیز نبود واحد‌های فرآوری و بسته‌بندی در این شهرستان و همچنین کاهش قیمت این محصول در بازار ازجمله مهم‌ترین مشکلات سیرکاران طارمی است. وی با اشاره به نارضایتی کشاورزان از قیمت پایین این محصول در بازار گفت: افزایش سطح زیرکشت در شهرستان مغان اردبیل و همزمانی برداشت این محصول در دو استان از دلایل کاهش قیمت این محصول است. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان طارم با اشاره به پیگیری موضوع کاهش قیمت این محصول گفت: تعاون روستایی اقدام به خرید محصول سیرکاران طارمی خواهد کرد که نحوه خرید توافقی و قیمت تعیین شده با در نظر گرفتن منافع کشاورز و حفظ تعادل بازار است، به‌گونه‌ای که بازار سیر از نظر ارزش سیر در سطح بازار کم نشود و دلالان کنترل بازار را به دست نگیرند. در گیر و ‌دار تهیه این گزارش بودم که خبر صدور دستور خرید توافقی «سیر» از کشاورزان به نقل از سازمان مرکزی تعاون روستایی بر روی سایت‌ها نظرم را جلب کرد.

صدور دستور خرید توافقی «سیر» از کشاورزان

حسین شیرزاد، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، ضمن بازدید از مزارع سیر استان زنجان، پس از هماهنگی با مدیر تعاون روستایی و رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان دستور خرید توافقی سیر را ابلاغ کرد تا از روند نزولی قیمت این محصول جلوگیری شود. ایجاد مراکز خرید سیر و جلب همکاری اتحادیه‌های استانی به‌ویژه استان آذربایجان‌شرقی جهت صادرات سیر به آسیای میانه و روسیه از دیگر راهکار‌های توسعه محصول سیر کشور در دستورکار قرار گرفت. این خبر باعث شد تا به سراغ عبدالله جعفری، مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، بروم.

تعاونی روستایی خریدار محصول سیر کشاورزان طارمی

عبدالله جعفری، مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، گفت: هم‌اکنون سیر مرغوب و صادراتی شهرستان طارم استان زنجان موسوم به سیر صورتی در حال برداشت و عرضه به بازار است. جعفری تصریح کرد: استان زنجان دارای رتبه دوم تولید سیر از نظر سطح و تولید در کشور بوده و یکی از قطب‌های تولید سیر به‌ حساب می‌آید. وی درباره پیگیری مشکلات کشاورزان طارمی گفت: با پیگیری‌های صورت گرفته قرار شد تا سازمان تعاون روستایی نسبت به خرید محصول سیر شهرستان طارم اقدام کند. مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان همچنین به برگزاری جلسه تخصصی صادرات محصولات کشاورزی با حضور تجار و فعالان صادراتی این محصول اشاره کرد و ادامه داد: ترغیب تجار نسبت به امر بازاریابی و صادرات این محصول، معرفی تعدادی از شرکت‌های علاقه‌مند به صادرات سیر و توسعه بازار برای دریافتتسهیلاتو همچنین اعلام آمادگی برای تأمین تسهیلات سرمایه در گردش مورد نیاز صادر‌کنندگان محصول سیر با هدف توسعه صادرات از اقدامات این سازمان در راستایی حل مشکلات سیرکاران شهرستان طارم است. جعفری اظهار امیدواری کرد که با این اتخاذ تدابیر لازم وضعیت کاهش قیمت محصول سیر اصلاح شود و شرایط به‌نفع کشاورزان رقم بخورد. وی با بیان این‌که در کنار این اقدامات مکاتبات با بازرگانی استان‌ها در جهت اطلاع‌رسانی نسبت به عرضه مستقیم سیر در کل کشور با هدف این‌که مصرف‌کنندگان سایر استان‌ها که دسترسی به این محصول ندارند بتوانند بدون‌واسطه و با قیمت مناسب محصول با کیفیت دریافت کنند، انجام شده است. این مقام مسئول ادامه داد: مکاتباتی نیز با صنایع مصرف‌کننده محصول سیر همچون صنایع داروسازی و صنایع کنسروی انجام شده است که امید می‌رود با تدابیر اتخاذ شده شرایط به‌نفع سیرکاران تغییر کند. مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تصریح کرد: در شهرستان طارم بخش عمده فرآوری به‌صورت سنتی توسط تولید‌کنندگان انجام می‌شود که محصولاتشان را به‌جای عرضه خام فرآوری کرده و به‌صورت سیرترشی و به‌مرور اقدام عرضه می‌کنند. وی یکی از دلایل کاهشقیمت سیردر استان را عرضه سیر به‌صورت انبوه و همزمان با استان‌های همچون اردبیل دانست و گفت: این همزمانی عرضه و علاقه‌مندی کشاورزان برای فروش خام و یک‌‌جای محصول باعث می‌شود که معادله عرضه و تقاضا در بازار به‌هم بخورد و در نتیجه قیمت محصول کاهش یابد. جعفری گفت: اگر کشاورزان بتوانند برداشت محصول خود ارم وجود دارد به بازار عرضه کنند یا پس از پاکسازی سردخارا از مزارع ساماندهی کنند و محصول خود را به‌تدریج و در قالب نظام صنفی و تعاونی‌های که در شهرستان طنه‌ها نگهداری کنند و در ایام دیگر که بازار نیازمند این محصول است عرضه کنند بسیاری از مشکلات پیش‌آمده رفع خواهد شد. این مقام مسئول تصریح کرد: کشاورزان با استفاده از ظرفیت‌های سردخانه‌های موجود در استان به‌جای عرضه هیجانی و یکسان عرضه به‌تدریج و با مدیریت انجام دهند تا خود از سود این محصول به‌جای دلالان بهره‌مند شوند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 27 اردیبهشت 98، شماره: 66410