شعار سال:فرسودگی ۵۰ درصد شبکه فاضلاب اهواز، نبود سیستم های دفع آب‌های سطحی، نیمه تمام ماندن پروژه های فاضلاب در سطح شهر و پیش‌بینی بارش های نرمال در پاییز امسال نشان می دهد همزمان با شروع بارش باران باید منتظر تشدید مشکلات فاضلاب و دفع آب‌های سطحی باشیم.

 جاری شدن فاضلاب در خیابان های شهر که مسئولان از آن به عنوان " پس زدگی های فاضلاب" نام می برند،  در بهار و تابستان امسال مشکلات بهداشتی و رفاهی بسیاری برای شهروندان ایجاد کرد و حتی متولیان بهداشت نیز در این خصوص تذکراتی دادند، حال که در آستانه فصل بارش ها قرار داریم به دلیل تجارب سال های گذشته نگرانی ها در این باره افزایش یافته است.

تنها چند روز به شروع فصل پاییز باقی مانده است پاییزی که به گفته کارشناسان هواشناسی برای خوزستان پربارش خواهد بود، باران اگرچه با طراوات و شادابی شهر همراه است اما در اهواز بارندگی با آبگرفتگی خیابان ها و شروع مشکلات شهروندان گره خورده است.

بارش باران بیش از آنکه آلودگی را از چهره  این شهر بزداید و روحی تازه به کالبد شهر بدمد، آغازی برای نگرانی های شهروندان است زیرا اهواز جز معدود کلانشهرهایی در ایران است که سیستم دفع آبهای سطحی ندارد و طرح انتقال فاضلاب آن نیز مربوط به ۵۰ سال پیش است.

مطابق هواشناسی خوزستان بارندگی برای مهرماه نرمال، برای آبان‌ماه کمی بیشتر از نرمال و برای آذرماه نیز در مناطق شمالی استان خوزستان بیش از نرمال و برای قسمت‌های دیگر استان نرمال پیش‌بینی شده است. در واقع مجموع بارش‌ها در پاییز نرمال پیش‌بینی شده است.

طبق میانگین بارش ۳۰ ساله فصل پاییز حداکثر میزان بارندگی در مناطق شمالی استان خوزستان بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ میلی‌متر است، این درحالیست که سال گذشته حتی با بارش های کمتر از ۲۰ میلیمتر نیز شهر دچار مشکل شد. سوم آذرماه سال گذشته باوجود بارش کم باران خیابان های شهر به حدی دچار آبگرفتگی و پس زدگی های فاضلاب شد که به ناچار مدارس در اهواز چند روز تعطیل اعلام شدند.

سال گذشته بیش از ۲۰۰ نقطه شهر اهواز دچار آبگرفتگی شد و میزان آبگرفتگی در برخی معابر تا جایی بود که شهروندان برای تردد از وسایلی نظیر قایق استفاده می کردند.

ضربه مهلک سیل به شبکه فاضلاب اهواز

در فروردین امسال  سیل ضربه مهلکی به سیستم فرسوده فاضلاب اهواز زد تا کار برای مسئولان و شهروندان در پاییز و زمستان سخت تر شود به گفته مدیرعامل آبفای اهواز سیل سبب عدم دفع فاضلاب و بازگشت آن به شبکه شد که در نهایت ریزش خطوط در برخی نقاط را به همراه داشت.

بهنام مریدی با اشاره به اینکه ۴۵ درصد شبکه فاضلاب فرسوده است افزود: از ۲هزار و ۱۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب حدود یکهزار کیلومتر آن باید تعویض شود.

وی بیان کرد: در ۳۲ نقطه شهر اهواز ریزش شبکه فاضلاب رخ داده که ۲۲ پیمانکار درحال اصلاح این خطوط هستند، اولویت نیز با نقاطی مانند کمپلو، کوی مشعلی، پردیس و زویه است که باید تا پیش از شروع فصل بارندگی کار اصلاح آنها به پایان برسد.

مریدی با اشاره به لایروبی خطوط توسط هشت اکیپ در سطح شهر گفت: از شهروندان اهواز بابت مشکلات ایجاد شده به دلیل پس زدگی های فاضلاب پوزش می خواهیم.

وی وظیفه دفع آبهای سطحی را با شهرداری دانست و گفت: شهرداری اهواز باید در این خصوص چاره ای بیندیشند.

مدیرعامل آبفا بخشی از مشکلات فاضلاب را به دلیل مجوزهای بیشمار براس ساخت و ساز مسکن دانست و گفت: رشد نامتوازن در شهر سبب شده که شبکه فاضلاب جوابگوی فاضلاب تولیدی نباشد.

سیستم دفع فاضلاب و آب سطحی مجزا نیست

نماینده خوزستان در شورای عالی استان ها اما معتقد است گسترش جمعیت شهری مانند اهواز به دلیل صنعتی بودن و مهاجرت نقاط جنگ زده در طول چند دهه گذشته امری طبیعی است و شرکت آبفا باید در این مدت فکری به حال توسعه شبکه آب و فاضلاب می کرد.

سید محسن موسوی زاده افزود: ضمن آنکه شهرداری در صدور مجوز تنها مرجع رسمی نیست و دستگاه های دیگر مانند مسکن و شهرسازی نیز در صدور مجوز نقش دارند.

وی درخصوص طرح جامع جمع آوری دفع آب های سطحی گفت: در گذشته سیستم جمع آوری آب های سطحی در برخی نقاط شهر وجود داشت که پس از مدتی بسته شد، درحال حاضر اجرای کامل این طرح به بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.

انسداد شبکه های فاضلاب و مشکل دفع آب

معاون خدمات شهری شهرداری اهواز نیز در این خصوص گفت: طبق بخشنامه ۱۸.۳ سازمان برنامه و بودجه، شبکه دفع آبهای سطحی و فاضلاب شهر اهواز به دلیل بارش کم باران مشترک است، عقب ماندگی اهواز در احداث شبکه های دفع آب های سطحی یکصد ساله است و در چند سال قابل رفع شدن نیست.

علیرضا عالیپور افزود: درحال حاضر انتهای برخی خطوط شبکه فاضلاب مسدود است و امکان دفع آب های سطحی وجود ندارد، وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه باید برای اصلاح این شبکه ها اعتبارات لازم را تزریق کنند.

وی افزود: شهرداری اهواز در راستای همکاری با شرکت آب و فاضلاب اهواز لایروبی چندین نقطه در شهر اهواز را با اعتبار ۲۰ میلیارد ریال برعهده گرفته است.
به گفته عالیپور شرکت آب و فاضلاب اهواز پروژه های خوبی در دستور کار دارد اما بیشتر آنها تکمیل نشده اند و باید تا پیش از شروع فصل بارندگی به اتمام برسند در غیر این صورت شاهد بروز مشکلات بسیاری خواهیم بود.
وی اظهار داشت: شرکت آبفا ۱۳ پروژه در نقاط مختلف اهواز انجام می دهد که میانگین پیشرفت فیزیکی آنها حدود ۵۰ درصد است که اگر تا پیش از بارندگی تکمیل شوند حدود ۷۰ درصد شکایات مردمی پیرامون پس زدگی ها و آبگرفتگی معابر کاهش می یابد.

عالیپور بیان کرد: شرکت آبفای اهواز پس از سیلاب فروردین ماه دست به احداث پروژه های زیادی برای اصلاح شبکه زد که باید آنها را تکمیل کند.

احتمال بروز بحران در کیانشهر

وی ادامه داد: اصلاح شبکه فاضلاب در خیابان انقلاب، دانیال، ۱۳ کیانپارس، خیابان گلستان شیراز، کوی ماهد، کیان آباد و پردیس در حال انجام است و امیدواریم تا پیش از بارندگی به اتمام برسند.

عالیپور گفت: کیانشهر یکی دیگر از نقاط بحرانی در بحث فاضلاب است که اگر شبکه آن به زودی اصلاح نشود با شروع بارندگی ها دچار بحران می شود.                                                                           

  به گفته معاون شهرداری اهواز پنجشنبه هفته جاری مانور مشترک دفع آبهای سطحی با شرکت آب و فاضلاب اهواز برگزار می شود.

باید دید در فرصت باقی مانده مسئولان شهرداری اهواز و آبفا به دور از گوشزد کردن وظایف دستگاه دیگر قادر هستند با برخی اقدامات ساده همچون لایروبی و اصلاح خطوط شبکه برخی از مشکلات را حل کنند و یا آنکه شیرینی این نعمت الهی به کام شهروندان تلخ می شود؟