شعار سال: ارزهای ملی معمولاً بسیار پر نوسان هستند، به‌عنوان نمونه، طی ۹ ماه گذشته نرخ برابری لیر ترکیه در مقابل دلار آمریکا در فاصله ۵.۱ تا ۶.۱ مدام بالا و پایین رفته و نوسانی ۱۹.۶ درصدی را تجربه کرده است.

درنتیجه حتی طی یک فرآیند تجاری که در اکثر مواردِ تسویه مالی در چند مرحله‌ انجام می‌شود، ارزش‌گذاری معامله مدام دچار تغییر می‌شود. این تغییرِ پر ریسک و هزینه‌ای است که در نهایت به یک طرف معامله تحمیل می‌شود.

گذشته از این، برای تعیین ارزش نسبی ارزهای ملی نیاز به یک ارز پایه است که در مبادلات تجاری برخی کشورها یورو تعیین شده اما نرخ‌گذاری یورو یا هر ارز دیگری به‌طور لحظه‌ای بر پایه دلار آمریکا صورت می‌گیرد و از این نظر حذف دلار یک حذف کامل از چرخه تجارت جهانی نیست.

هم‌چنین حتی اگر تبادل کشورها به‌صورت پایاپای انجام شود، در تسویه‌های دوره‌ای، نیاز به تسویه مابه‌التفاوت‌ها وجود دارد و این‌که این تسویه‌ها بر پایه کدام ارز ملی و طی چه دوره‌ای انجام شود با توجه به نوسان بالای آن‌ها شامل ریسک خواهد بود.

گذشته از این، توسعه تبادل‌ تجاری کشورها بر پایه ارزهای ملی به‌مرور، ترکیب سبد ارزی بانک‌های مرکزی آن‌ها را با افزایش وزن ارزهای پرنوسان و در معرض افت ارزش، تغییر می‌دهد.

در چنین شرایطی اگر ۱۰۰ درصد تجارت هر کشور بر پایه ارزهای ملی خود انجام شود، از یک سو باید با تبدیل بخشی از ذخایر با ارزش دلاری یا یورویی خود به ارز کشور مقابل امکان تسویه کسری تجاری خود را داشته باشد.

در طرف دیگر، بانک‌های مرکزی کشورها نیز با افزایش ذخایر ارز محلی مواجه می‌شوند، ارزی که نرخ برابری آن در مقابل دلار ممکن است کاهش یافته و نه‌تنها نقدشوندگی پایینی داشته باشد بلکه ریسک مبادله با آن به دلیل تحریم‌های آمریکا بسیار بالاست.

درنتیجه استمرار چنین مبادلاتی وابسته به نوع توافقی است که بانک‌های مرکزی دو کشور برای جبران ریسک ناشی از مبادله بر پایه ارزهای ملی پر نوسان حاصل می‌کنند.

اغلب این توافق برپایه منافع ملی و دراز مدت کشورها قابل حصول است و در صورتی‌که این توافق فراهم شود می‌توان وابستگی تجارت کشورها به دلار را از بین برد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی آنا، تاریخ انتشار 4 مهر 98، کد خبر: 417538، www.ana.ir