شعار سال: نمايندگان حاضر در اين جلسات ميگويند در مجلس راهکارها و طرحهاي اين «تيم جوان دانشگاهي و پژوهشي خيلي حرفهاي» را دنبال ميکنند. البته ابوالفضل ابوترابي گفته نمايندگان تاکنون سه جلسه با جليلي داشتهاند. احمد عليرضابيگي اما ميگويد اين جلسات از آغاز مجلس دهم تشکيل شده است؛ يعني درست از زمان که جليلي فعاليتهاي آتي خود را نه در قالب تشکل يا حزب بلکه با مفهوم ديگري تعريف کرد؛ «دولت در سايه». کنشي که جليلي در پيشبرد آن تنها ماند و حتي همکيشان سياسي او هم به آن رغبتي نشان ندادند. حالا هم که جلسات او با نمايندگان خبري شده و آخرين جلسه هم به بررسي کليات لايحه بودجه 99 برميگردد، به نظر ميرسد ميتوان رد انسجام گروه معدودي از نمايندگان در مخالفت با اين لايحه را نيز تا همين جلسات دنبال کرد.
ضدونقيضهاي جلسه با جليلي
نصرالله پژمانفر نماينده نزديک به جريان پايداري از جمله سازماندهندگان جلسات با جليلي است و در عکسهاي منتشرشده نيز نزديکترين نماينده به او است. پژمانفر همان نمايندهاي است که اخيرا ادعا کرده بود رئيس سازمان برنامه و بودجه در جلسه کميسيون تلفيق گفته رئيسجمهوري در صورت رد لايحه بودجه استعفا خواهد داد. ادعايي که ديگر اعضاي کميسيون آن را «کذب محض» دانستند و رئيس دفتر رئيسجمهوري هم آن را به «اتاق فکري» نسبت داد که عليه دولت فعاليت ميکند. اما نکته اينجاست که ديگر نمايندگان حاضر در جلسات جليلي کارکرد ديگري براي «دولت در سايه» قائل هستند و آن کمک به دولت است. اين را ابوالفضل ابوترابي به «اعتمادآنلاين» گفته است. ضدونقيضها البته زياد است. روايت ابوترابي البته با روايت احمد عليرضابيگي ديگر نماينده حاضر در اين جلسات متفاوت است. او از برگزاري سه جلسه خبر داده و ميگويد اين جلسات از آغاز مجلس وجود داشته.
به گفته بيگي در اين جلسات معمولا 25 نماينده شرکت ميکنند اما ابوترابي حاضران را تا 40 نفر تخمين ميزند. با اين همه به نظر ميرسد تعداد نزديكان جليلي در مجلس بسيار کمتر از اين اعداد باشد. به نوشته «اعتمادآنلاين» در جلسه اخير درباره لايحه بودجه 99، 15 نماينده حضور داشتند؛ نمايندگاني از فراکسيون ولايي که برخي از آنها به جريان پايداري نزديک هستند. نصرالله پژمانفر نماينده مشهد، محمدجواد ابطحي نماينده خمينيشهر، محمدعلي پورمختار نماينده کبودرآهنگ، محمود شکري نماينده تالش، اکبر ترکي نماينده فريدن، سيدجواد ساداتينژاد نماينده کاشان، ابوالفضل ابوترابي نماينده نجفآباد، سيدراضي نوري نماينده شوش، ناصر موسويلارگاني نماينده فلاورجان، حبيبالله دهمرده نماينده زابل، محمدابراهيم رضايي نماينده خمين، محمود بهمني نماينده ساوجبلاغ، احمد عليرضابيگي نماينده تبريز، علي رستميان نماينده دلفان و ذبيح نيکفر نماينده لاهيجان حاضران در جلسه اخير بودند. ضدونقيضهاي ديگري هم درباره جلسه نمايندگان با جليلي وجود دارد. ابوترابي گفته اين جلسات به درخواست جمعي از نمايندگان تشکيل شده است. بيگي اما معتقد است اين جلسات به دليل نزديکي گرايش سياسي و فکري عدهاي از نمايندگان گرد سعيد جليلي شکل گرفته است.
کدام دولت در سايه؟
نکته مهم اينجاست که مفهوم «دولت در سايه» با وجود احزاب معني پيدا ميکند و يک فرد نميتواند متولي آن باشد. دولت در سايه مختص نظامهاي انتخاباتي حزبي و بيشتر نظامهاي پارلماني است و در نظامهاي پارلماني اغلب بزرگترين حزب مخالف، خود را دولت سايه مينامد. دبير سابق شوراي امنيت ملي اما مفهوم دولت در سايه را به معناي کنشي براي رصد فعاليت دولت به کار ميبرد. او حتي گفته بود اگر کانديداي مورد حمايت اصولگرايان در انتخابات پيروز ميشد بايد دولت در سايه تشکيل ميشد. جليلي با همين رويکرد فعاليتهاي خود را سازمان داده و در مجلس نيز تعداد معدودي از نمايندگان گرد او جمع ميشوند. بيگي نماينده تبريز درباره اين جلسات توضيحاتي داده که در ادامه ميخوانيد.
بيگي، نماينده تبريز، درباره جلسات نمايندگان با جليلي:
کساني در قدرت نيستند، اما بالقوه ميتوانند در قدرت باشند
جلسات چطور شکل گرفته است؟ فراخواني به نمايندگان داده شد؟
فراخوان نبود. ما همديگر را ميشناسيم و به دليل نزديکي تفکر سياسي اين جمع تشکيل ميشود. اين جمع در موضوعات مختلفي اشتراک نظر دارند. موضوعاتي از قبيل برجام، FATF، غلطبودن سياستهاي اقتصادي دولت و... . آقاي جليلي امکاني را براي جمعشدن و بحثهاي کارشناسي درباره موضوعات مختلف کشور فراهم کردند. کساني که از نظر مشرب سياسي، نزديکي بيشتري با آقاي جليلي دارند در جلسات شرکت ميکنند.
معمولا چند نماينده در اين جلسات شرکت ميکنند؟
به طور ميانگين 25 نفر به صورت مداوم در جلسات حضور پيدا ميکنند. کارشناسان مختلف هم حضور دارند و درباره مسائل بحث کارشناسي ميشود. در برخي موضوعات وزراي سابق هم حضور داشتند. به طور مثال اين جلسات سبب شد گروهي به طور منسجم در مقابل لايحه حذف چهار صفر از پول ملي استقامت کنند. البته متأسفانه اکثريت مجلس به اين لايحه رأي داد.
آيا اين جمع شبيه يک تشکل حزبي است؟
حزبي وجود ندارد اما طبيعت کار نماينده [وابسته] به احزاب است. احزاب سبب ميشوند نمايندگان با يک اندیشه و تفكر در پارلمان حضور پيدا کنند و مجلس در واقع محل رقابت احزاب است.
آقاي جليلي فعاليت حزبي ندارد. شما تحت چه عنواني گرد ايشان جمع ميشويد؟
آقاي جليلي به صورت بالقوه تواناييهايي دارند. گذشت زمان نيز حقانيت مواضع ايشان درباره موضوعات مختلف از جمله برجام را اثبات کرده است. ما هم به واسطه نزديکي به مشي سياسي ايشان در اين جلسات شرکت ميکنيم.
موضوع دولت در سايه مطرح نيست؟
ميتواند باشد. يک دولت مستقر است. اما کساني در قدرت نيستند اما بالقوه ميتوانند در قدرت باشند. دموکراسي به ما اين اجازه را ميدهد که با هم رقابت و به مردم ثابت کنيم که ما شايستگي بيشتري داريم. چراکه مردم داور هستند.
با اين تفسير جلسات در آينده نيز ادامه پيدا ميکند؟
بله حتما در آينده ادامه پيدا خواهد کرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 10 دی 98، شماره: 3611