شعارسال: شرایط تا جایی پیش رفته که در بسیاری از استانها و شهرستانهای پرتردد مردم محلی خود دست به کار شده و شروع به بستن راهها کردهاند. برخی کنشگران این اقدام را خطرناک قلمداد کردهاند و از همین رو هشدارهایی درباره ابعاد امنیتی این نوع رفتارها داده شده است.
نخستین مورد فوت بر اثر ویروس کرونا در ایران 30 بهمنماه اعلام شد. از همان زمان در کنار مسئولانی که معتقد بودند میتوان کرونا را از طریق مراقبتهای پزشکی و با تکیه بر امکانات کنترل کرد، برخی به اجرای قرنطینه تاکید داشتند. گزینهای که البته به اندازه موافقان راسخ خود، مخالف هم دارد.
با وجود تاکیدات و بعد از گذشت حدود 20 روز از اعلام شیوع کرونا در ایران، قرنطینه همچنان به عنوان یک گزینه روی میز ستاد ملی مبارزه و پیشگیری از کرونا قرار دارد. اگرچه در برخی نقاط کشور محدودیتهایی ایجاد شده، اما همچنان قرنطینه به مثابه یک گزینه همهگیر اعمال نمیشود. این در حالی است که اکنون همه استانهای کشور به این بیماری آلوده شدهاند و تقریباً این روند بیشتر شهرستانهای آنها را هم درگیر کرده است.
به اعتقاد بسیاری از مسئولان استانی در سطح کشور اعمال قرنطینه از روزهای ابتدایی شیوع میتوانست جلوی گسترش این بیماری در بسیاری از استانها را بگیرد. موضوعی که البته به نظر میرسد هنوز هم در وزارت بهداشت و درمان به عنوان مقر فرماندهی مبارزه با این بیماری و در ستاد مقابله با کرونا، مخالفانی جدی دارد.
اما شرایط تا جایی پیش رفته که در بسیاری از استانها و شهرستانهای پرتردد مردم محلی خود دست به کار شده و اقدام به بستن راهها کردهاند. برخی کنشگران این اقدام را خطرناک قلمداد کردهاند و از همین رو هشدارهایی درباره ابعاد امنیتی این نوع رفتارها داده شده است. بسیاری از مقامات سیاسی و کنشگران در عرصههای مختلف از دولت درخواست کردهاند برای جلوگیری از کرونا قرنطینه شهرها و استانهای بیشتر درگیر را به اجرا درآورند.
اما اولین بار اعمال نشدن قرنطینه در کشور به صورت جدی در نشست خبری علی ربیعی سخنگوی دولت مطرح شد.
از نظر ما به هیچ وجه قرنطینه کردن شهرها لازم نیست ایرج حریرچی که آن زمان دبیر ستاد ویژه مدیریت پیشگیری از آلودگی با ویروس کرونا بود در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره دلایل قرنطینه نکردن شهرهای درگیر مانند قم و رشت گفت که این راهکار جواب نمیدهد. او در همین راستا به اعتمادآنلاین گفته بود: «قرنطینه کردن مربوط به دوران جنگ جهانی بود. ما متخصص این کار هستیم، اما شما یک نظر شخصی دارید. از نظر ما به هیچ وجه این کار لازم نیست. از نظر ما این کار علمی نیست.»
از وزیر بهداشت درخواست کردم قم را قرنطینه کند احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم هم که حضور او در اولین روز بعد از تعطیلات سههفتهای مجلس حاشیهساز شد، در جمع خبرنگاران گفت: «در جلسه غیرعلنی از وزیر بهداشت درخواست کردم قم را قرنطینه کند و حتی با او دعوا کردم که چرا به مردم دروغ میگویید، زیرا شرایط اینگونه که به نمایندگان میگویید نیست و وضعیت قم بحرانیتر از این صحبتهاست.»
اگر قرنطینه امکانپذیر بود، همان ابتدا این راهکار را اتخاذ میکردیم بهرام سرمست استاندار قم در گفتوگویی با سایت شفقنا درباره قرنطینه نکردن شهر قم گفته است: «باید دنبال راهکاری برویم که امکانپذیر، کارآمد و موثر باشد. قم به لحاظ جغرافیایی در نقطه مواصلاتی 17 استان کشور قرار گرفته و یک نقطه زیارتی و یک جهانشهر به شمار میآید، از این رو اگر میشد راهکار قرنطینه را اتخاذ کرد در همان اوایل ما اتخاذ میکردیم.»
سرمست در ادامه عنوان کرده: «ما از این گزینه عبور کردیم و قرنطینه گزینه کارآمدی شناخته نمیشود. بنای تصمیمگیریهای من بر تصمیمهای تخصصی بوده و تاکنون نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامهای برای قرنطینه قم نداده و حتی مسئولان بهداشتی استان نیز چنین توصیه و درخواستی نداشتهاند.»
قرنطینه زمانی انجام میگیرد که انتشار ویروس از کنترل خارج شود همچنین سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، درباره قرنطینه شهرها گفته است: «در چرخه اقدامات پدافند زیستی احتمال قرنطینه زمانی است که انتشار ویروس از کنترل خارج شود که هنوز ما در مورد قرنطینه کردن جایی به جمعبندی نرسیدهایم.»
مردم به این فکر نباشند که قرنطینه عمومی انجام میشود حسن روحانی، رئیسجمهوری، نیز در جلسه چهارشنبه هفتم اسفندماه هیات دولت در واکنش به طرح قرنطینه عنوان کرد: «قرنطینه محله و شهر نداریم. آنچه قرنطینه است، قرنطینه فرد است؛ یعنی اگر فردی علائم اولیهای داشت این فرد باید قرنطینه شود. بنابراین اگر در مواردی، فردی مشکوک بود و علائمی داشت، فوری در آن مراکز بستری شود و بعد هم مشخص میشود که او دارای این ویروس است یا به سرماخوردگی عادی و آنفلوانزای دیگری مبتلا شده است و باید مرخص شود. بنابراین مردم به این فکر نباشند که فروشگاهی یا شهری بسته میشود یا قرنطینه عمومی انجام میشود.»
به قرنطینه کردن شهرها به دلیل اعتماد به آموزش و فرهنگ اعتقادی نداریم سعید نمکی، وزیر بهداشت، نیز در این باره گفته است: «به قرنطینه کردن شهرها به دلیل اعتماد به آموزش و فرهنگ اعتقادی نداریم و تقاضا داریم که مردم شهرهای آلوده و شهر قم این مناطق را ترک نگویند و ما را مجبور به قرنطینه اجباری با مدلهای بسیار سنتی و قدیمی نکنند.»
او با تاکید بر اعمال روشهای جایگزین برای قرنطینه ادامه میدهد: «به جای قرنطینه شهرها، محدودیت عبور و مرور افراد مشکوک به ابتلای ویروس کرونا اعمال میشود و در ورودی شهرها که پرتردد است، اکیپهای وزارت بهداشت مستقر میشوند و درجه حرارت بدن را با تبسنجهای دیجیتالی میسنجند و افراد مشکوک متوقف میشوند.»
مانند چین، ایتالیا و کرهجنوبی باید قرنطینه میکردیم از سوی دیگر، بهرام پارسایی نماینده شیراز و دندانپزشک با تاکید بر لزوم رعایت اصول بهداشتی معتقد است: «با شیوع این بیماری باید مدیریت کنترل و قرنطینه صورت میگرفت و مثل چین، ایتالیا و کرهجنوبی ما هم اقداماتی را انجام میدادیم. ما که نمیتوانیم بگوییم از لحاظ علمی آنها از ما عقبترند و ما از آنها جلوتریم. باید اصولی را که همگی رعایت میکنند ما هم رعایت کنیم.»
دولت باید کاملاً قاطعانه و در اسرع وقت شهرهای آلوده را قرنطینه کند مسعود پزشکیان، نایبرئیس مجلس شورای اسلامی و جراح قلب، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشته است: «بنده معتقدم نباید وقت را از دست داد، دولت باید کاملاً قاطعانه و در اسرع وقت قرنطینهی شهرهای آلوده، منع رفت و آمد و تعطیلی ارگانهای دولتی را با اتخاذ تدابیری که کمترین لطمه به مردم وارد شود با نظر کارشناسان داخلی و خارجی اعمال کند.»
قرنطینه خانگی را در قم و رشت الزامی کنید عبدالکریم حسینزاده، رئیس حقوق شهروندی مجلس شورای اسلامی که از روزهای اول شیوع بر اعمال قرنطینه تاکید کرده بود (بیشتر بخوانیم)، روز 15 اسفندماه در حساب شخصی خود در توییتر با انتقاد از قرنطینه نشدن شهرها هنگام شیوع بیماری کرونا نوشت: «تلنبار شدن اجساد در قم و درماندگی مردم رشت گواه ناکارآمدیهای صورتگرفته در این اطلاعرسانی و هشدار بهموقع کروناست. شهرها را که قرنطینه نکردید، حالا که در پیک زمان شیوع هستیم دستکم قرنطینه خانگی را در قم و رشت الزامی کنید تا در تعداد کشتهشدگان رکورددار جهانی نشدهایم.»
او همچنین طی اقدامی مشترک به اتفاق طیبه سیاوشی نماینده تهران، فاطمه سعیدی نماینده تهران و سیده حمیده زرآبادی نماینده قزوین با تاکید بر موفق نبودن پیشگیری از شیوع کرونا، روز 18 اسفندماه با انتشار پبامی در صفحه شخصیشان در توییتر نوشتند: «دو گام ضروری: 1- دستور شورای عالی امنیت ملی برای قرنطینه 100 درصد نقاط بحرانی. 2- استفاده از منابع مالی فراوان شستا، ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان و هلدینگهای پتروشیمی، برای تهیه و توزیع ماسک، لباس، عینک و سایر ملزومات کادر درمانی.»