پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29
کد خبر: ۲۷۱۶۷۶
تاریخ انتشار : ۰۱ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۸:۱۲
اگر از ابتدای این سده در نظر بگیریم و همه شرایط سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ایران و از سوی دیگر وضعیت جهانی و تحولات در سایر کشورها را نیز در کانون توجه قرار دهیم می توانیم داوری کنیم ایران دهه 1390 به طور نسبی و با مقایسه شاخص ها ، بدترین دهه دوره تاریخ معاصر خود را سپری کرده است.

شعار سال: برای اثبات این ادعا می توان دهها شاخص اقتصادی و اجتماعی و سیاسی را ردیف کرد و نشان داد ایران در چه وضعیت دشواری قرار دارد. شاید این روزها مقوله و داستان عجیب کرونا راه را برای بدترین سال این دهه هموار کرده باشد اما حتی اگر ویروس کرونا نمی آمد نیز می شد تصور کرد ایران دربدترین دهه تاریخ معاصر با توجه به مجموعه شرایط را تجربه می کند.

مقایسه شاخص های پرشمار نشان می دهد حتی در سالهای 1300 تا 1309 که دوران فروپاشی قاجار و برکشیده شدن سلسله تاز های درایران بود و هرج ومرج در ایران بیداد می کرد نیز شاهد چنین وضعیتی نبودیم. حتی در دهه 1320 که ایران زیر ضرب پیامدهای جنگ جهانی و دوران تحویل سلطنت به یک جوان 20 ساله بود و جنگ جهانی بیدادمی کرد نیز شاید برخی شاخص ها وضعیت بهتری داشتند. برخی مسایل را بدون ترتیب و اولویت بندی یاد آور می شویم:
یکم - در دهه 1390 ایران دوباربا شدید ترین تحریم های آمریکا و سپس کشورهای قدرتمند اقتصادی مواجه شده که دومین دوره تحریم هنوز ادامه دارد. پیامدهای این دوتحریم برروحیه و کیفیت زندگی و رفاه ایرانیان قابل اعتنا و به لحاظ حجم و اندازه تخریب ها در بالاترین سطح قراردارد و باید درروزگار آرامش این رخداد به صورت دقیق واکاوی شود.
دوم – تلخ ترین رخداد دراین دهه رویکرد و داوری ایرانیان درباره درجه استقلال طلبی ایران در برابر کشورهایی مثل روسیه و چین است. بخواهیم یا نخواهیم به دلایل گوناگون این نگاه  درایران پدیدار شده است که روسیه و چین در تعیین سیاست خارجی و نیز در اقتصاد ایران دخالت دارند . این دیدگاه حتی اگر واقعیت نداشته باشد اما در میان ایرانیان جای باز کرده است.
سوم -- رقابت سیاسی در درون سرزمین  و شرایط پایدار وجود دوجناح سیاسی قدرتمند دهه های 1360 ، 1370 و دهه 1380 روزنه هایی برای شهروندان بود تا با انتخاب های خود راهی برای بهتر شدن وضعیت ایران و خود بیابند. امروز اما جناح سیاسی مشهور به اصلاح طلبان از صحنه سیاست ایران خارج شده و با توجه به فقدان احزاب نیرومند و دارای برنامه و کارنامه سیاستمدارانی با ظرفیت های پایین نهادهای انتخاباتی بر سپهر سیاست ایران خود نمایی می کنند.
چهارم - در صورتی که نرخ تبدیل پول ملی به ارزهای خارجی را یک شاخص ارزیابی برای قدرتمند بودن یا بی قدرتی اقتصاد یک کشور و نیز غرور ملی شهروندان سرزمین ایران لحاظ کنیم و نرخ تبدیل دلار به ریال را در این دهه برسی کنیم شاهد سقوط ارزش پول ملی و غرور ایرانیان خواهیم بود. قیمت هردلار امریکا از میانگین 12000 ریال در سال 1390 به میانگین 150000 ریال در سال 1399 رسیده است . یک محاسبه ساده نشان می دهد ریال ایران در دهه ای که اخرین سال آن را سپری می کنیم نزدیک به12  برابر ارزان تر شده است و اعتبار آن نزد ایرانیان دربرابر دلار آمریکا فروریخته است.
پنجم – تاریخ دهه های معاصر نزدیک تر نشان می دهد ایران در هردهه دست کم در یک یا چند زمینه زیر ساختی و زیربنایی و یا بنگاههای بزرگ صنعتی ومعدنی سرمایه گذاری های قابل اعتنایی کرده و شاهد شکوفایی بخش های گوناگون  بوده است. در دهه 1360 شاهد راه اندازی سدها و نیروگاهها در دهه 1370 شاهد بهره برداری از پالایشگاههای تازه و فولاد سازی های بزرگ و در دهه 1380 شاهد بهره برداری از دهها طرح بزرگ پتروشیمی بود ه ایم. در دهه 1390 اما به دلیل سرمایه گذاری ناکافی هیچ فعالیت شاخص و معناداری در زیر ساختها و صنایع بزگ نیستیم.


ششم - رشد تولید ناخالص داخلی شناخته شده ترین شاخص رونق و پیشرفت اقتصادی و تولید ثروت در دنیای امروز معرفی شده است و کشورهای جهان را از این نظر باهم مقایسه می کنند و نیز پیشرفت یا پس ماندگی گوناگون کشورها نیز با این شاخص مقایسه می شود. بررسی از سر اشاره نشان می دهد میانگین نرخ رشد اقتصادی ایران در ده سال منتهی به 1399 با لحاظ کردن پیش بینی های جهانی برای امسال یکی از بدترین دوره ها است. پس از دوسال رشد منفی سالهای 1391 و 1392 و رشدهای کم عمق در سالهای 1393 تا 1396 به جز یک سال شاهد سقوط رشد اقتصادی در سالهای 1397 ، 1398 *و 1399 هستیم. این وضعیت موجب شده است در امد سرانه ایرانیان در سال 1398 به قیمت ثابت 50 در صد قیمت 1390 باشد و با لحاظ کردن کاهش دست کم 6 درصدی رشد تولید ناخالص داخلی امسال ایت شاخص بازهم بدتر خواهد شد.  آنچه که خطرناک ‌تر از رکود اقتصادی و رشد منفی تولید در اقتصاد است، استمرار این وضعیت است. در دهه ۹۰ مردم ایران شاهد از دست رفتن بیش از یک سوم درآمد سرانه شان بوده‌اند، افراد زیادی به جامعه فقیران کشور افزوده شده‌اند، و ادامه وضعیت رشد اقتصادی منفی، وضعیت را بیش از پیش بدتر خواهد کرد و تنها راه حل درمان این معضلات، افزایش رشد تولید است.
هفتم - شاخص فلاکت  با جمع کردن دوشاخص نرخ بیکاری و نرخ تورم به دست می اید . با توجه به اینکه دهه 1390 از معدود دهه هایی است که نرخ تورم درایران 4 سال بالاتر از 30 درصد گزارش شده و با توجه به نرخ بیکاری بالای جوانان تحصیلکرده به نظر می رسد دراین شاخص نیز دهه 1390 یکی از بدترین دهه ای تاریخ معاصر ایران باشد. نرخ تورم فزاینده نشان می دهد متغیرهای معیشتی نیز، نشان از کاهش سطح مصرف خانوارهای ایرانی از کالاهای اساسی دارد. به طوریکه همه دهک‌های درآمدی مصرف خود را در این دهه  از گروه‌های اصلی غذایی مانند گوشت مرغ، گوشت گوسفند، برنج، روغن و گوشت گوساله، کاهش داده‌اند.
هشتم – شوربختانه باید با استناد به اطلاعات در دسترس اعتراف کرد دهه 1390 به لحاظ نرخ رشد سرمایه گذاری یکی از بدترین دهه های تاریخ ایران است. اقتصاد کشور در یک دهه گذشته با روند کاهشی نرخ سرمایه‌گذاری روبرو بوده است. نرخ سرمایه‌گذاری کل که در بازه سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۴ بالای ۳۰ درصد بوده کاهش خود را به دلیل کاهش در نرخ سرمایه‌ گذاری در ماشین‌آلات شروع کرده و این روند کاهشی بعد از سال ۱۳۹۰ تشدید شده به طوری که در سال ۹۷ این نرخ به کمترین میزان خود در ۴۰ سال اخیر یعنی به زیر ۲۰ درصد ‌رسیده است. کاهش نرخ سرمایه‌گذاری بر روی ماشین‌الات در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ را می‌توان زاده سیاست‌های ارزی کنترلی و رونق در واردات دانست. اما این روند با تحریم‌های بعد از سال ۹۰ تشدید شد به گونه‌ای که نرخ سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات را که دوره‌ای بالای ۱۵ درصد بود به زیر ۱۰ درصد رساند و در سال ۹۷ به ۷ درصد رسید. نرخ سرمایه‌گذاری در ساختمان نیز در سال‌های بعد از ۹۰ به دلیل رکود بازار مسکن و البته کسادی سرمایه‌گذاری بر تولید کاهش محسوسی داشت و از حدود ۲۰ درصد در سال ۸۹ به ۱۱ درصد در سال ۹۷ رسید.
تبصره – این نوشته توجه دارد که سطح رفاه مادی ایرانیان در دهه 1390 که دهه ای تلخ برای این مرزوبوم است در مقایسه با دهه های اوایل سده حاضر و حتی دهه 1320 حتما بیشتر است و مقایسه روندها است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی ساعت24، تاریخ 1 اردیبهشت 99، کد مطلب: 491559: www.saat24.news

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین
پرطرفدارترین