شعارسال: «خبرگزاری‌های برنا و موج فیلتر شدند.» این عبارتی بود که دو روز قبل بی‌بی‌سی فارسی به استقبال آن رفت. اتفاقی که با قرار گرفتن واژه فیلتر درون دو کوتیشن، بیشتر در پی القای محدودیت‌های اطلاع‌رسانی و خبری در ایران بود. نفس این اتفاق اما هنوز با پاسخ مشخصی از سوی مراجع ذی‌ربط روبه‌رو نشده است. خبرگزاری‌های موج و برنا و چند سایت خبری دیگر، روز یکشنبه مسدود و از دسترس خارج شده بودند.

*آن یکی نشانی‌مان مسدود نیست

آقای سید امیر مرتضوی، سردبیر خبرگزاری موج،گفته است که این مسدود شدن از جانب کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه صورت گرفته است. آقای مرتضوی این را هم گفته که در تماس‌های مکرری که داشتیم هنوز علتی اعلام نشده است. در تماس‌های تلفنی به ما اعلام کردند، همین که به شما گفته شده بر این اساس فیلتر شدید، لطف کرده‌ایم و باید به دادسرا مراجعه کنید تا علت را متوجه شوید. آقای هادی کسایی‌زاده از خبرنگاران این خبرگزاری هم گفته است که احتمالاً به خاطر گزارشی که علیه سازمان تعزیرات منتشر شده، این خبرگزاری را مسدود کرده‌اند.

موضوعی که توسط مرتضوی هم به آن تلویحاً اشاره شد: حدس می‌زنم به خاطر خبری که درباره تعزیرات کار کردیم این اتفاق افتاد؛ چند بار هم تحت فشار قرار گرفتیم که خبر را از روی سایت برداریم، اما این کار را نکردیم. نکته جالب توجه در این میان آنکه سردبیر موج اعلام کرده بود دامنه mojnews.ir فیلتر شده و mojnews.com همچنان برقرار است. با این حال مراجعه به این نشانی هم حکایت از آن داردکه این نشانی هم مسدود شده و دسترسی به آن امکان‌پذیر نیست.

*نسیم‌آنلاین هم مسدود شد

در میانه این برخوردها، دسترسی به پایگاه خبری نسیم‌آنلاین هم از صبح روز دوشنبه با اختلال مواجه شد. هرچند مقام‌های این رسانه در بدو امر اعلام کردند که احتمال دارد مشکل فنی در کار باشد اما در نهایت آقای مهدی عرفاتی، سردبیر نسیم‌آنلاین در آخرین ساعات روز دوشنبه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت که پایگاه اینترنتی نسیم توسط کمیته فیلترینگ مسدود شده است. عرفاتی ادامه داد: «از چند روز گذشته گزارشی مبنی بر پاداش‌های میلیونی به شرکت‌های دولتی از سوی این رسانه منتشر شد و از همان زمان تاکنون نسیم آنلاین دستخوش فشارها قرار گرفته است. این روند ادامه داشت تا اینکه ساعتی قبل از سوی کمیته فیلترینگ ایمیلی درباره حذف مطلب مذکور فرستاده شد و پس از چند دقیقه متوجه شدیم که سایت از دسترس خارج شده است.»

خبرنگار از همان ساعت اولیه انتشار این اخبار، پیگیر برقراری ارتباط با مسوولان کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه بود که به نتیجه مشخصی ختم نشد. یکی از اعضای این کارگروه در پاسخ به ارتباط تلفنی گفت که اختلال دسترسی به پایگاه اینترنتی نسیم‌آنلاین مشکل فنی است و ارتباطی به کارگروه ندارد. وی همچنین درباره جزئیات سایر موارد ازجمله خبرگزاری‌های موج و برنامه، اظهار بی‌اطلاعی کرد.

*ارشاد: ما اطلاعی نداریم

در اوج انتشار این خبرها، آقای حسین نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم درباره این مسدود شدن‌ها گفت: «درباره این دو سایت و خبرگزاری، ما هیچ نقشی نداریم. نه هیأت نظارت و نه وزارت ارشاد تصمیمی در این باره نگرفته‌اند و فیلتر شدن این 2 سایت بر اساس ماده قانون 23جرائم رایانه‌ای و توسط مقام قضایی انجام شده است.» نوش‌آبادی این را هم اضافه کرده است که این تصمیم را حتی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه هم نگرفته بلکه مقام قضایی راسا این تصمیم را گرفته و حکم را صادر کرده است. کارگروه تعیین مصادیق هم صرفاً مجری ابلاغ حکم دادستان و مقام قضایی بوده است.

*اختیارات قانونی مقام قضایی

آقای سیدعلاءالدین ظهوریان، دبیر هیأت نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری‌ها هم در گفت‌وگوی کوتاه خود تأکید داشت که تصمیم از جانب مقام قضایی بوده است و طبعاً پاسخگویی هم باید از سوی آنها صورت گیرد. ظهوریان البته به این نکته هم تأکید کرد که این موضوع در حیطه اختیارات قانونی مقام قضایی است و این اختیار از جانب قانون به آنها داده شده است. ظهوریان در ادامه گفت‌وگو، با پرهیز از دامن زدن به این مسأله، را به بیانیه رسمی معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در این زمینه ارجاع داد و تصمیم گرفت اظهار نظر دیگری نکند.

*از کسانی که فیلتر کرده‌اند بپرسید

آقای علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم دوشنبه‌شب در حاشیه اختتامیه نخستین جشنواره دائمی تولید محتوای دیجیتال در جمع خبرنگاران گفته است: برخی اخبار جنبه سیاسی دارند و اتفاقی که در روزهای اخیر برای برخی خبرگزاری‌ها و سایت‌ها افتاده به دستور مقامات قضایی بوده و از مقاماتی که فیلتر کرده‌اند باید علت را جویا شوید.

جنتی در ادامه به اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه اشاره و اعلام کرده است: «کمیته تعیین مصادیق مجرمانه که 13 عضو دارد و 6 وزیر، 2 نماینده مجلس شورای اسلامی و نمایندگانی از دادستانی و ارشاد عضو این کمیته هستند، عموماً درباره فیلترینگ تصمیم‌گیری می‌کنند و این کمیته است که رأی نهایی را صادر می‌کند اما از طرف دیگر به برخی مقامات قضایی این حق داده شده که اگر جایی؛ اخباری خلاف یا مغایر با قانون دیدند، با آن برخورد کنند. موارد اخیر نیز از مواردی بوده که در کمیته تصویب نشده و مقامات قضایی دستور فیلتر داده‌اند. معاونت مطبوعاتی هم زمانی که در کمیته تصمیم‌گیری می‌شود؛ می‌تواند اظهارنظر کند.» اظهار نظر اخیر وزیر به تصمیم مقام قضایی اشاره دارد که حکم مسدودهای اخیر را صادر کرده است.

*آخرین وضعیت فیلترشده‌ها

پیگیری‌ها تا آخرین لحظات تنظیم این گزارش حکایت از رفع مسدود شدن نسیم‌آنلاین دارد. با این حال پایگاه‌های اینترنتی موج و برنا هنوز مسدود هستند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 17شهریور1395، کدخبر: 1180762: www.tasnimnews.com