شعار سال: گرچه سخنان پرویز فتاح در برنامه نگاه یک ‏تلویزیون را می‌توان رونمایی زودهنگام و آرام اصولگرایان از کاندیدای خود در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ دانست، ولی برخی از کارشناسان معتقدند اظهارات روز یکشنبه ۱۹ مرداد او ریشه در سیاست‌باز نبودنش دارد. او تقریبا به همه طیف‌های موجود کشور تاخت و همه را در تصرف اموال عمومی! مقصر نشان داد و گویی با اراده و زیرکی خاصی قصد داشت از بخشی اشخاص و کانون‌های اصولگرایی حرف و حدیث‌دار، فاصله گرفته و  جایگاهی جدید و به ظاهر مبرا از آلودگی با مخاطب سخن بگوید. او نگاهش به ساختمان پاستور را تکذیب نکرد.

سید پرویز فتاح قره‌باغی متولد  ۱۳۴۰ در ارومیه و روستای تاریخی قره باغ، سیاستمدار ایرانی است. او دانش‌آموخته کارشناسی مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی امیرکبیر است. فتاح فعالیت سیاسی خود را از جهاد سازندگی آذربایجان غربی آغاز کرد، سپس به سپاه پاسداران پیوست. او در دولت نهم و در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ وزیر نیرو بود و از ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴ نیز بعنوان مدیرعامل بنیاد تعاون سپاه فعالیت می‌کرد. وی از دوستان قدیمی و نزدیک احمدی‌نژاد به شمار می‌رود که در کابینه دهم حضور نداشت و به سپاه بازگشت.

او قبل از اینکه به ریاست بنیاد مستضعفان منصوب شود، رییس کمیته امداد امام خمینی (ره) بود، فتاح در عین حال سال‌هاست که عضو هیات امناء آستان قدس رضوی است. رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۹۸ و طی حکمی ضمن انتصاب مرتضی بختیاری به عنوان رئیس کمیته امداد امام خمینی (ره)، پرویز فتاح را به سمت ریاست بنیاد مستضعفان منصوب کردند. پرویز فتاح به عنوان رییس این بنیاد پولساز شب یکشنبه ۱۹ مرداد در یک برنامه تلویزیونی حضور یافت و در اظهاراتی درباره بازپس‌گیری املاک و مستغلات این نهاد که تحت تملک افراد خاص است بیان کرد: «در روز معارفه بنده در این سمت گفته بودم که برای بازپس گیری این املاک و مستغلات اقدام خواهم کرد و به طرق قانونی، در این باره قبل از آنکه ما وارد مراحل قانونی شویم برخی مانند خبرگزاری ایرنا و دانشکده خبر خودجوش اقدام به واگذاری املاک نمودند، اما برخی هم از راه و روند همکاری فاصله گرفته‌اند.»
 
فتاح در ابتدای این گفتگو - که بعد از ترند شدن، این خبر از خروجی آنلاین شبکه یک حذف شد- به پرونده کاخ مرمر و تغییرات صورت گرفته در آن پرداخت و گفت: «کاخ مرمر که سال‌ها در اختیار هاشمی رفسنجانی و مجمع تشخیص مصلحت بود با همکاری رییس جمهوری (حسن روحانی) پس گرفته شد. اما هنوز هم آثار دردناکی در این کاخ خود نمایی می‌کند، زیرا در این کاخ آسانسور نصب کرده اند، حمام و جکوزی برقرار کرده‌اند.»
 
از سپاه، ولی امر، حداد عادل تا احمدی‌نژاد و زاکانی؛ بدهکاران فتاح

رییس بنیاد مستضعفان در ادامه به حاشیه‌های ملک بنیاد که در اختیار «غلامعلی حدادعادل» است اشاره کرد و گفت: او برای احداث مدرسه فرهنگ در خیابان فرشته بنایی را اجاره کرده و این اجاره چندین نوبت تمدید شد البته این اجاره بها با ملاحظات بوده و مشمول نرخ روز نمی‌شد، در حال حاضر موعد اجاره به سر رسیده است و باید تخلیه شود یا اجاره بها به نرخ روز تنظیم گردد که البته با توجه به گرانی آن منطقه احتمالاً تمدید اجاره با نرخ روز برای ایشان به صرفه نخواهد بود. ارزش ریالی ملک مدرسه فرهنگ در حال حاضر ۲۰۰ میلیارد تومان برآورده می‌شود.
 
فتاح خانم‌ها ابتکار و ملاوردی را هم مورد اشاره قرار داد و گفت: «ساختمان مرکز مطالعات و تحقیقات زنان سال‌ها و با مجوز در اختیار عده‌ای از بانوان از جمله معصومه ابتکار و شهیندخت مولاوردی و بقیه بود که پیش از تصدی مسوولیت بنده در بنیاد، آن را تخلیه کردند و مدعی بودند که همچنان باید این ساختمان در اختیار آن‌ها باشد، اما از نظر حقوقی، بنیاد مستضعفان توانست آن‌ها را قانع و ساختمان را تخلیه کند». البته رییس بنیاد مستضعفان مرکز مطالعات زنان را هنوز بدهکار به بنیاد خود معرفی کرده است. پرویز فتاح رییس سابق خود یعنی محمود احمدی‎نژاد بی نصیب نگذاشت و گفت؛ از روحیه مردمی آقای احمدی نژاد انتظار داریم تا مال بیت المال به بنیاد  برگردد.
 
محمود احمدی‌نژاد، موسسه بنیاد باران و رییس دولت اصلاحات، شهیندخت ملاوردی، معصومه ابتکار، ارتش، سپاه، ولی امر، مرحوم هاشمی رفسنجانی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، زاکانی و ساختمان ۱۲ طبقه مرکز پژوهش‌های مجلس تحت مدیریت او، زیر تیغ حمله پرویز فتاح قرار گرفتند.
 
تقریبا تمام افراد و نهاد‌هایی که پرویز فتاح از آن‌ها نام برده بود نسبت به این اظهارات او واکنش نشان دادند. مثلا بنیاد باران، خانواده هاشمی رفسنجانی و روابط عمومی مجمع تشخیص، دفتر محمود احمدی‌نژاد و سپاه، ولی امر هر کدام به نوعی گفته‌اند یا آمادگی دارند املاک مورد اشاره را تحویل دهند یا اعلام کرده‌اند پیشتر آن را تخلیه کرده‌اند، از دسته آخر می‌توان به بنیاد باران و مرکز مطالعات و تحقیقات زنان اشاره کرد. محمود احمدی‌نژاد و سپاه، ولی امر هم اعلام کرده‌اند از خیلی وقت پیش آمادگی تحویل ملک را داشته‌ایم. علاوه بر آن کارشناسان و چهره‌های معروفی، چون صادق زیباکلام، محمد هاشمی و حسام‌الدین آشنا و محمد فاضلی هر کدام با ادبیات خود این جنس از بگم بگم پرویز فتاح را انتخاباتی معرفی کرده‌اند.

 

بنیاد مستضعفان، مؤسسه‌ای غیرانتفاعی در حکومت جمهوری اسلامی ایران و مستقیماً زیر نظر  مقام معظم رهبری است که پس از شرکت ملی نفت ایران، دومین مؤسسه اقتصادی بزرگ در ایران محسوب می‌شود. این نهاد در زمینه‌های مختلف اقتصادی و تجاری همچون؛ ارائه خدمات فرهنگی و آموزشی، چاپ و انتشارات، تولید و توزیع برق، خدمات جهانگردی، ترابری و کشتی‌رانی، خدمات بیمه، بانکداری و سرمایه‌گذاری، پیمان‌کاری عمومی و بازرگانی فعالیت می‌کند. نهادی که یک ماه پس از انقلاب به  فرمان امام (ره)، با هدف تجمیع اموال و دارایی‌های مصادره شده و با شعار تخصیص این دارایی‌ها به نیازمندان، تأسیس شد.
 
این مؤسسه در سال ۱۳۶۷ به بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی تغییر نام داد و در سال ۱۳۸۸ در پی تفکیک بخش جانبازان و شکل‌گیری بنیاد شهید و امور ایثارگران، با تغییر نام به فرم کنونی، به فعالیت‌های خود ادامه داد. بنیاد مستضعفان هم‌اکنون مالک حدود ۲۰۰ شرکت و مؤسسه است؛ که می‌توان از میان به بانک سینا، بنیاد علوی، شرکت زمزم و شرکت نفت بهران اشاره کرد. بنیاد مستضعفان از لحاظ حقوقی، نه شرکتی دولتی محسوب می‌شود و نه خصوصی؛ بلکه موسسه‌ای است، که دولت اجازه دخالت در امور آن را ندارد. این نهاد در حوزه‌هایی، چون حمل‌ونقل و خدمات، ساختمان و انرژی، صنایع و معادن، صنایع غذایی، و ساخت و ساز و املاک -که هر کدام از این حوزه‌ها خود چندین شرکت و هلدینگ را مدیریت می‌کنند- در سطح ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کند.

از شهرداری تهران به عنوان نهادی رئیس‌جمهور ساز یاد می‌شود. به هر حال شهرداری تهران در جمهوری اسلامی نهادی بود که حداقل دو شخصیت را غیر مستقیم و مستقیم، رییس جمهور ایران کرد. اول سید‌محمد خاتمی بود که گفته می‌شود حمایت‌های شهردار وقت یعنی غلامحسین کرباسچی موجب شد هم او به جامعه معرفی شود و هم پیروز کارزار سخت انتخابات دوره هفتم ریاست جمهوری. نفر بعد هم محمود احمدی‌نژاد شهردار وقت تهران بود که از بهشت به پاستور رفت. ساختمان بهشت برای محمدباقر قالیباف هم بد نبود او اکنون رییس مجلس ایران است.
 
حال این سوال به ذهن می‌رسد که آیا قرار است این‌بار "نهاد رییس‌جمهورساز" ایران جایی غیر از شهرداری تهران باشد؟  این گمانه وجود دارد که ممکن است رییس جمهوری بعدی ایران از قوه قضاییه، بنیاد مستضعفان یا ساختمان سه گوش بهارستان راهی خیابان پاستور شود و با توجه به اینکه پرویز فتاح خیلی زود خودش را بر سر زبان‌ها انداخته، همه نگاه‌ها به سمت رییس کنونی بنیاد مستضعفان رفته است.
 
خواب دیدند فتاح وزیر می‌شود!

آیا کسی برای پروز رییس جمهور شدنِ پرویز فتاح خواب دیده است؟ این سوال از آنجا مطرح می‌شود که پرویز فتاح قبل از اینکه در دولت اول محمود احمدی نژاد وزیر شود، گفته بود؛ افرادی در خواب دیده بودند او وزیر شده است.  او در مورد وزیر شدنش گفته بود:  ورود من به دولت خیلی عجیب بود هرچه فکر می‌کنم، می‌بینم هدایتی در واقعیت قضیه وجود داشت. من دوستی ۳۰ ساله با آقای احمدی‌نژاد داشتم، ولی ۶ ماه قبل از انتخابات، ایشان را اصلاً ندیده بودم.   نکته عجیب این بود که ۲۰ روز پس از انتخابات و پیروزی آقای احمدی‌نژاد که حتی آن موقع هم ایشان را ندیده بودم یکی از دوستان جبهه‌ای ما صبح آمد دفترم و گفت: شما وزیر می‌شوید و من این موضوع را در خواب دیدم، اول صبح آمد این را گفت و رفت. ۱۰ روز بعد باز یکی از دوستان گفت، خانم من در یکی از شهر‌های جنوبی طلبه است و صبح زنگ‌زده و گفته به آقای فتاح بگویید من خواب دیدم ایشان وزیر می‌شوند. هفته آخری که احمدی‌نژاد قرار بود فهرست وزرا را به مجلس بدهد تلفنم زنگ خورد گفتند آقای رئیس‌جمهور با شما کار دارد. رفتم ریاست جمهوری، اولین بار در طول عمرم بود که آنجا می‌رفتم، از در عادی هم رفتیم. هیچ کس ما را نمی‌شناخت. به هر کسی گفتم رئیس‌جمهور ما را می‌خواهد، یک ساعت ما را معطل کردند. خدا لطف کرد و بنده خدایی آنجا مرا شناخت و راهنمایی‌ام کرد و رفتیم خدمت آقای رئیس‌جمهور. ایشان یک جمله گفت: دیروز جمعه عصر من لیست را بسته بودم، بعد گفتم یک بار دیگر نگاه کنم و امروز (شنبه) آن را بفرستم مجلس، دیدم جای شما خالی است.

اینکه اینبار هم پرویز فتاح یا نزدیکان او برای رییس جمهور شدن او خواب دیده‌اند یا نه از حوصله این گزارش خارج است، ولی اکنون که او به قول صادق زیبا کلام با ورودش به برنامه زنده تلویزیونی و افشاگری اخیرش، اولین ثبت‌نام کننده انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ است، بد نیست بدانیم او از چه خاستگاه سیاسی برخوردار است و با جریان‌های سیاسی موجود کشور چه نسبت‌هایی دارد.

فتاح متعلق به کدام جریان است؟

پرویز فتاح  بعد از تصدی وزارت نیرو در دولت محمود احمدی‌نژاد بیشتر شناخته شد و به قول خودش در سال ۸۴ زمانی که برای اولین بار می‌خواست به دفتر یک رییس جمهور برود کارمندان نهاد او را نمی‌شناختند و مدت زیادی او را که توسط محمود احمدی‌نژاد خوانده شده بود، معطل کردند. با این حال همه او را چهره‌ای اصولگرا می‌شناسند. فتاح البته رابطه خوبی با مرحوم هاشمی رفسجانی داشت. همان روز‌های اولی که به ریاست کمیته امداد رسید، به دیدار هاشمی در مجمع تشخیص مصلحت رفت. فتاح در زمان ریاستش بر وزارت نیروی دولت نهم هم برخلاف دیگر اعضای کابینه دولت احمدی‌نژاد که نگاه جناحی و حزبی درباره عزل و نصب‌های‌شان داشتند، از نیرو‌های اصلاح‌طلب هم در این وزارتخانه استفاده کرده بود. او هیچ‌گاه در عزل و نصب‌هایش در این وزارتخانه نگاه سیاسی نداشت. در دوران ریاستش در کمیته امداد و بنیاد مستضعفان هم همواره رابطه مطلوبی با دولت داشته و دارد و هیچ‌گاه اظهارنظری علیه دولت یازدهم و دوازدهم نکرده است تا بیانگر اختلاف او با دولت روحانی باشد.
 
چهره آرامی که برخلاف همفکران خود که تندترین نقد‌ها و حملات را علیه دولت و شخص روحانی انجام  دادند، در سال ۹۷  به نفع روحانی وعمل به وعده فقرزدایی او در حرم امام هشتم شهادت داد  و گفت: «انصافا بودجه ما را ۱۰۰ درصد پرداخت کردند، اما سنگ تمام را دولت در بودجه ۹۷ لحاظ کرده و امروز تبصره ماده ۱۴، ۷۰۰۰ میلیارد تومان شده و بالاترین رشد بودجه در ردیف ما قرار گرفته است»
 
افشاگری فتاح، زیرکی یا سادگی؟

تا اواخر سال ۹۵ کسی او نمی‌شناخت، اما رفته رفته نام او به عنوان یکی از کاندیدا‌های احتمالی انتخابات ریاست جمهوری بر سر زبان‌ها افتاد. عده‌ای معتقد بودند عدم ثبت نام فتاح در انتخابات ۹۶ ناشی از هوشیاری او برای جلوگیری از سوختن فرصت سیاسی است و او تلاش دارد با اقدامات خود که رنگ و بوی سیاسی هم ندارد، خود را برای ۱۴۰۰ آماده کند. فتاح درباره مشکلات اقتصادی نیز همواره موضع معتدلی داشته است.

فتاح در شرایط خاصی می‌تواند کاندیدای طیف‌های میانه اصولگرایان سنتی، جوانان انقلابی معروف به گام دومی‌ها، طیف‌هایی از میان جریان اصلاح‌طلب و اعتدالی و حتی احمدی‌نژادی‌ها باشد. از سویی به نظر می‌رسد رفتارهایش فاقد زیرکی خاص سیاسی باشد؛ مثل وقتی که با مجری صداوسیما بر سر علت طولانی‌شدن زمان ساخت یک آزادراه بحث کرد و با عصبانیت به او گفت "نماینده مردم نیست؛ بلکه صداوسیما او را آنجا گذاشته تا سؤال‌های مشخصی را بپرسد". برخی از کارشناسان معتقدند اظهارات روز یکشنبه ۱۹ مرداد او در یک برنامه زنده تلویزیونی نیز از سر سیاست‌باز نبودن فتاح است.
 
اما تحلیل دیگری هم وجود که بر مبنای آن  سخنان پرویز فتاح در برنامه نگاه یک ‏تلویزیون را می‌توان رونمایی زودهنگام و آرام طیفی از اصولگرایان از کاندیدای خود در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ دانست. فتاح در این گفتگو کوشید خیلی آرام حرف لایه‌هایی از مردم را بزند و با نوعی شجاعت سیاسی خود را مدافع حقوق آن‌ها معرفی کند، معطوف به آنچه در زیر پوست و نبض سیاست در سپهر سیاسی ایران می‌گذرد. او تقریبا به همه طیف‌های موجود کشور تاخت و همه را در تصرف اموال عمومی! مقصر نشان داد و گویی با زیرکی خاصی قصد داشت از بخشی اشخاص و کانون‌های اصولگرایی حرف و حدیث‌دار، فاصله گرفته و  جایگاهی جدید و به ظاهر مبرا از آلودگی با مخاطب سخن بگوید. مخصوصا آنجا که گفت ‏‏ «می‌گویند من برای تبلیغات پوپولیستی و ۱۴۰۰، اینگونه سخن می‌گویم، که اهمیتی ندارد.»، اما نگفت که آن‌هایی که این را ‏می‌گویند، درست تشخیص داده‌اند یا نه! و حضور خود را در انتخابات ۱۴۰۰ تکذیب نکرد.   

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت دیدار، تاریخ انتشار:۲۲ مرداد ۱۳۹۹، کدخبر:۶۸۳۹۱، www.didarnews.ir