شعار سال: تعطیلی فرودگاه کنارک آن هم در روز‌های پایانی تابستان ۹۹ اتفاق عجیبی بود. برخی عقیده داشتند این تعطیلی غیر منتظره برای متوقف کردن ساخت فرودگاه جدید چابهار بود، اما مسئولان فرودگاه کنارک، دلیل تعطیلی را نارسایی و پوسیدگی لوله‌های سوخت عنوان کرده اند. مهمترین چالشی که اکنون چابهار در حوزه فرودگاهی با آن مواجه شده، نظامی بودن فرودگاه فعلی کنارک است. فرودگاه فعلی کنارک که هویتی نظامی به خود گرفته، بعضا کار تجار و بازرگانان که برای تردد مجبور به استفاده از این مکان هستند را با مشکل رو به رو کرده است.

موافقان چه می گویند؟
با آشکار شدن زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت یک فرودگاه جدید در چابهار آن هم در فاصله‌ای بسیار نزدیک با فرودگاه فعلی، نظرات گوناگونی پیرامون این تصمیم مطرح شد. عده‌ای با ساخت فرودگاه موافقند و می‌گویند فاصله ۴۵ کیلومتری فرودگاه کنارک و چابهار با محدوده منطقه آزاد، مانعی برای تردد تجار و سرمایه گذاران به چابهار است. قرارگرفتن فرودگاه فعلی خارج از محدوده منطقه آزاد، مزیت عدم اخذ روادید برای تجار را از بین برده. به این معنا که بازرگان خارجی که قصد سفر به منطقه آزاد چابهار را دارد به طور مستقیم وارد منطقه آزاد نمی‌شود و در نتیجه برای سفر به منطقه آزاد باید روادید گرفته و وارد خاک ایران شود. در نتیجه برای یک سرمایه گذار خارجی تفاوت چندانی ندارد که به پایتخت کشور وارد شود یا منطقه آزاد؛ باید همان روال معمول دریافت روادید را طی کند.

مخالفان چه نظری دارند؟
اما در این سوی میدان، مخالفانی هم هستند که دلایل قانع کننده‌ای برای ایراد وارد کردن به این مسئله دارند. مخالفان معتقدند که ساخت فرودگاه جدید، آن هم در فاصله‌ای بسیار نزدیک به فرودگاه فعلی در شرایط کنونی کاری عقلانی نیست. ساخت این پروژه در حالی کلید می‌خورد که هزینه ساخت آن برابری با لوله کشی آب شهری به ۳ میلیون نفر از مردم سیستان و بلوچستان را تامین می‌کند. مشخصا مردم این استان جنوبی، دغدغه‌هایی به بزرگی نبود گاز، آب، اتوبان و خدمات بهداشتی و ... دارند که ساخت فرودگاه جدید در کنار این مسائل، عملی بیهوده و هزینه بردار به نظر می‌آید.

در این سو موافقان، ساخت فرودگاه جدید را نمادی از توسعه یافتگی استان دانسته و بر این باورند که این پروژه می‌تواند اثر خود را بر توسعه و اشتغال در منطقه بگذارد. فرودگاه کنارک که در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری چابهار قرار دارد، مسیر ناامنی داشته و بار‌ها برای مسافران و مردم بومی خطرساز شده است. با این حال نمی‌توان به دلیل بروز ناامنی، هزینه‌های گزاف چند هزار میلیاردی را متحمل شد و این مصداق پاک کردن صورت مسئله است.

«حدود هزار میلیارد می‌خواهند خرج کنند تا در بیست کیلومتری فرودگاه اول چابهار، فرودگاه دوم را بسازند.» این پاسخ مجتبی جهانتیغ، عدالتخواه سیستانی است. جهانتیغ می‌گوید: این اتفاق در شرایطی در حال جریان است که با همین مبلغ می‌توان به سه میلیون نفر از مردم سیستان و بلوچستان آب آشامیدنی رساند یا ۷۰۰ مدرسه را جایگزین مدارس کپری کرد. مشکل بسط عدالت در کشور، کمبود بودجه نیست، بلکه نحوه هزینه‌کرد، توزیع منابع، اعتقاد نداشتن به اولویت عدالت اجتماعی و نداشتن دانش توسعه است.

این فعال عدالتخواه ادامه می‌دهد: در همه نظریات توسعه، ایجاد حداقل‌های زندگی مثل تحصیل، کار، آب، جاده، و رفاه بهداشتی جزو بدیهیات است. اما سیستان و بلوچستان بزرگترین قربانی این کج‌فهمی است که در سکوت رسانه‌ها به حاشیه کشانده می‌شود. پس از پروژه‌های سیمان، فولاد، پتروشیمی، لوله کشی و آبیاری دشت سیستان و انتقال آب از دریای عمان با هزینه‌های سرسام‌آور، حالا پروژه چند صد میلیون یورویی چابهار کلید خورده است؛ در چابهاری که صدرنشین حاشیه نشینی در کشور، کمترین تخت بیمارستانی، کمترین دسترسی به آب لوله کشی و کمترین سرانه آموزشی در کشور است.

با مطالعه مختصر تاریخ توسعه یافتگی جهان به این نتیجه می‌رسیم که تا سرمایه گذاری‌های کافی در زمینه‌های انسانی مثل رفاه آموزشی و بهداشتی نداشته باشیم، نمی‌توانیم سرمایه گذاری‌های سنگین را به نتیجه برسانیم. جهانتیغ در این خصوص می‌گوید: دوران نظریات اصالت رشد اقتصادی، نوسازی با جایگزینی با نظریات رشد عدالت محور، اصالت کیفیت زندگی و برابری و توسعه انسانی در دهه نود میلادی تمام شده و عقب ماندگی در عدالت، ریشه در عقب ماندگی در دانش توسعه دارد.

به همین منظور با فداحسین مالکی، نماینده مردم زاهدان در مجلس تماس گرفتیم. او می‌گوید: روز یکشنبه، ۱۳ مهر با چند تن از نمایندگان مجلس و قالیباف جلسه مشترکی داشتیم و بهتر است که این موضوع در رسانه‌ها جمع بشود. در حال تصمیم گیری برای ساخت فرودگاه هستیم و به هر حال، چون پای نیرو‌های هوایی در میان است بهتر است که به این موضوع نپردازیم.

سفیر سابق ایران در افغانستان تاکید می‌کند: شما ماجرای دقیق ساخت فرودگاه را نمی‌دانید پس بهتر است دخالت نکنید. در حال تصمیم گیری برای ساخت فرودگاه در جای مورد نظر نیروی هوایی یا مکان مورد نظر دولت هستیم.

اما کمالی، دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی استان سیستان و بلوچستان نیز مورد ساخت فرودگاه جدید چابهار می‌گوید: اولا که ساخت فرودگاه لازم است و هیچ کس برای توسعه منطقه آزاد چابهار، منکر تاسیس فرودگاه جدید نیست. ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که اگر توسعه برای پیشرفت مردم کشور است، باید مردم نیز سهمی از این توسعه داشته باشند. وقتی مردم آب شرب ندارند، از زیر ساخت‌های حمل و نقل مناسب برخوردار نیستند و هر روزه شاهد مرگ عده‌ای بر اساس تصادفات جاده‌ای هستیم، نمی‌توان با ایجاد ظواهر توسعه یافتگی به سطح رفاه زندگی مردم اضافه کرد.

کمالی ادامه می‌دهد: چطور است که برای ساخت فرودگاهی که ضرورتی به اندازه نبود آب ندارد، بودجه‌های میلیارد تومانی تخصیص پیدا می‌کند، اما برای لوله کشی آب که حق ابتدایی مردم سیستان و بلوچستان است، بودجه‌ای در نظر گرفته نمی‌شود. نمایندگان مجلس در برابر مطالبات جریان عدالتخواهی پاسخ گو نیستند. ما نمایندگانی انقلابی را راهی مجلس کردیم که مشکلات مردمی سیستان و بلوچستان حل بشود. اگر معضلات استان حل نشود، یقین کنید که مردم از انتخابشان دل سرد می‌شوند.

آنگونه که مشخص شد، تصمیمات اتخاذ شده برای ساخت فرودگاه جدید به منظور اتمام اختلافات استفاده از فرودگاه کنارک در دو بخش نظامی و تجاری است؛ با مصاحبه‌های صورت گرفته با بهارستانی‌ها به این نتیجه رسیدیم که در حال حاضر پروژه ساخت فرودگاه جدید با وجود مخالفت‌های صورت گرفته، جدی و اجتناب ناپذیر است. اما خبرگزاری دانشجو در تلاش است که با دیگر نمایندگان استان سیستان و بلوچستان نیز در خصوص وعده‌های انتخاباتی برای رساندن آب، گاز و ایجاد زیر ساخت‌های حمل و نقل گفتگو کرده و نتیجه را انعکاس بدهد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجو، تاریخ انتشار:  15 مهر  1399، کد خبر: 880609،  www.snn.ir