شعار سال: این روز‌ها شاهد افزایش قیمت همه کالا‌های ضروری مردم هستیم. در این بین برنج هم از این قافله جا نمانده است و علی الخصوص در طی چندماه اخیر شاهد افزایش قیمت برنج داخلی و وارداتی هستیم به طوری که دیگر اقشار ضعیف جامعه توانایی خرید آن را ندارند.

با توجه به بررسی‌های میدانی افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت برنج نسبت به سال گذشته مشهود است به طوری که یک کیسه برنج ۱۰ کیلویی هندی که با قیمت‌های ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان به فروش می‌رسید امروز به بیش از ۲ برابر یعنی حدود ۲۰۰ هزار تومان شده است و برنج ایرانی هم از قیمت کیلویی تقریبا حدود ۱۲ هزار تومان به ۳۲ هزار تومان رسیده است.

علت افزایش این قیمت‌ها چه می‌باشد اگر در خصوص برنج داخلی از منبع تولید بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که قیمت از منبع با مرکز عرضه بزرگ در سطح استان‌ها چقدر تفاوت دارد و همچنین در خصوص برنج وارداتی هم شاهد حمایت دولت از واردکننده‌ها هستیم پس علت افزایش این قیمت‌ها چه است جهت بررسی این موضوع گفتگویی با تولیدکنندگان و مسئولین مرتبط صورت گرفت.

روند رشد قیمت برنج ایرانی طبیعی است

در این خصوص جمیل علی زاده شایق، دبیر انجمن برنج کشور در گفتگو با خبرنگار عصر همدان، با بیان اینکه روند رشد قیمت برنج ایرانی طبیعی است گفت: این روال ده‌ها سال است ادامه دارد و در مرداد ماه که فصل برداشت برنج در استان‌های مازندران، گیلان و گلستان است ما با یک افت قیمت مواجه می‌شویم.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه از ۶۲۰ هزار هکتار از اراضی تحت کشت برنج ۵۲۰ هزار هکتار در این سه استان است بنابراین در مردادماه ما با یک مقدار زیادی برنج مواجه می‌شویم که دلیل اصلی پایین آمدن قیمت است.

دبیر انجمن برنج کشور افزود: این روال در شهریور ماه هم ادامه دارد وارد ماه مهر که می‌شویم دیگر تقریبا برنج‌های معمولی برداشتش تمام شده و به آبان که می‌رسیم در این ۳ استان تقریبا برنجی روی زمین نمانده مگر آن‌هایی که روش غلطی را به کار گرفتند و مجدد برنج می‌کارند.

وی تصریح کرد: در آبان ماه با توجه به اینکه مصرف برنج همچنان ادامه دارد ما شاهد بالارفتن قیمت برنج هستیم منتها درصد این افزایش نسبت به سال‌های قبل همیشه یک درصد نرمال و طبیعی بوده شاید امسال رشد طبیعی نبوده آن هم به برنج ربطی ندارد به کل کالا‌ها ربط دارد.

علی زاده شایق افزود: این افزایش ناشی از قیمت‌های گرانی است که همه جا داریم، ولی معمولا برنج تولید داخلی روند رشد قیمتش طبیعی است.

وی عنوان کرد: یک نکته‌ای که در بحث عرضه برنج مهم است این می‌باشد که قیمت برنج در استان‌های تولید کننده مثل مازندران، گیلان و گلستان هیچ سنخیتی با قیمت فروش برنج در مراکز بزرگ عرضه مثل تهران و شیراز ندارد.

دبیر انجمن برنج کشور با انتقاد از ضعف دستگاه‌های نظارتی در مدیریت قیمت برنج در مراکز عرضه استان‌های بزرگ گفت: الان در مازندران گران‌ترین برنج بین ۲۷ تا ۲۸ هزار تومان است و ناخالصی ندارد کیفیتش هم عالی است.

قیمت کاذب برنج در تهران

وی ادامه داد: قیمت همین برنج در تهران به بالای ۳۰ هزار تومان می‌رسد و البته درصدی هم ناخالصی دارد بنابراین این قیمتی که در تهران می‌بینید قیمت کاذب است.

علی زاده شایق اظهار کرد: اگر واقعا کسی بخواهد برنج سالم، خالص و بدون خرده تهیه کند بهتر است که برود به یکی از شهر‌های نزدیک شمال برنجش را بخرد.

وی در ادامه در خصوص قیمت برنج‌های وارداتی افزود: ما هنوز نمی‌دانیم وارد کننده‌ها درست می‌گویند یا دولت، چون دولت تا چندماه پیش می‌گفت من در شروع فصل واردات دلار ۴۲۰۰ تومانی به واردات کننده ها، ولی از همان اول وارد کننده‌ها گفتند به ما دلار آزاد دادند و برای اینکه به حرفشان مصرند دولت عقب نشینی کرد.

کاهش ۱۰ درصدی تعرفه برنج وارداتی

دبیر انجمن برنج کشور عنوان کرد: در دهه ۷۰ گمرک برای واردات برنج ۱۵۰ درصد تعرفه گذاشته بود این تعرفه در حال حاضر به ۱۰ درصد رسیده و اینجا سوال است که چرا واردکننده‌ها فقط از دلار شاکی هستند و چنین لطفی را نمی‌بینند.

وی ادامه داد: دلیل دیگر گرانی برنج وارداتی این است که این برنج‌ها مشابهت زیادی با برنج ایرانی دارند به همین دلیل آن‌ها را قاطی می‌کنند، ولی با همان قیمت برنج درجه یک می‌فروشند و این باعث می‌شود که بازار برنج‌های وارداتی داغ بشود.

علی زاده شایق تصریح کرد: از طرفی هم وارد کنندگان بازی در می‌آوردند و می‌گویند، چون با دلار آزاد خریداری کردیم حق افزایش قیمت هم داریم در کل تا وقتی نظارتی نباشد داد و فریاد هیچ کس به جایی نمی‌رسد.

مکانیزه کردن کشت برنج بهترین راهکار کاهش قیمت هزینه‌های تولید

وی با اشاره به قیمت پاین نهاده‌های برنج داخلی گفت: بیشترین هزینه در کشت برنج مربوط به کارگر است که به دلیل ضعف دولت و جهاد کشاورزی کشت مکانیزه ما دارد کم می‌شود و باز هم از کارگر استفاده می‌کنیم.

دبیر انجمن برنج کشور در پایان با تاکید براینکه تولید کننده نجیب برنج هیچ سودی از این افزایش قیمت برنج نمی‌برد گفت: بیشتر سود برنج تو جیب تجار می‌رود و به تولیدکننده ظلم می‌شود.

حضور دلال‌ها در بازار برنج غیر قابل انکار است

در ادامه رحمت الله اسدی، رئیس اتحادیه تعاونی شالی کوبی داران بهشهر در گفتگو با خبرنگار عصر همدان، با بیان اینکه در حوزه کشاورزی هم مثل بقیه حوزه‌ها سوِء استفاده گران و سوداگرانی هستند که در روند انجام کار‌ها خلل ایجاد می‌کنند گفت: این مسئله قابل انکار نیست، اما موضوع مهم شناسایی و حذف عوامل زمینه ساز سوء استفاده است. دولتمردان، متولیان امر کشت برنج، روئسای اتحادیه‌ها و تعزیرات باید عملکرد درستی داشته باشند تا خلل‌های احتمالی شناسایی و پوشش داده شود.

رئیس اتحادیه شالی کوبی داران بهشهربا بیان اینکه یکی از مسائلی موجود بحث تفاوت قیمت‌ها در بازار برنج است گفت: در گذشته برنج خارجی با ارز دولتی وارد می‌شد و قیمت نهایی آن برای مصرف کننده با برنج تولید داخل تفاوت آشکاری داشت، اما به تازگی برنج خارجی با ارز نیمایی وارد می‌شود و همین باعث نزدیک شدن قیمت این دو نوع برنج به هم شده است.

وی افزود: البته این مسئله باعث بسته شدن یکی از روزنه‌های مشکلات و اقبال مردم به سمت خرید برنج تولید ایران شده است.

اسدی با بیان اینکه در شالیزار‌ها برنج‌های با کیفیت و برنج‌های پر محصول تولید می‌شود که بین این دو تفاوت قیمت وجود دارد تصریح کرد: این هم یکی از مسائل قابل حل است اگرمرکز تحقیقات برنج بتواند یک بذر مشخص به کشاورزان معرفی کند همان طورکه در مزارع کشت برنج سراسر دنیا انجام می‌شود یکی دیگر این بستر‌های سواستفاده بسته می‌شود.

بالا رفتن هزینه‌های تولید برای کشاورزان

وی با بیان اینکه یکی دیگر از معضلاتی که باعث سختی هم برای کشاورزان و هم برای مصرف کنندگان شده بالا رفتن شدید هزینه‌های تولید است افزود: غیر از گیلان و مازندران که پر کیفیت‌ترین برنج را در سطح جهانی تولید می‌کنند ما در ایران پتانسیل زیادی برای تولید برنج داریم، اما بالا بودن هزینه‌های تولید باعث صرف نظر کردن کشاورزان از فعالیت در این حیطه شده است.

رئیس اتحادیه شالی کوبی داران بهشهر با اشاره به اینکه در استان‌های خراسان، خوزستان، لرستان و فارس کشت برنج جواب گو است وکلید خورده گفت:، اما هزینه‌های سرسام آور تولید و همچنین تهیه دشوار کود و سم و نهاده‌های کشت شالیکاران را از تولید منصرف می‌کند.

وی عنوان کرد: در گذشته نهاده ها، کود وسم با ارز دولتی وارد می‌شد، اما اکنون خریدآن‌ها هم شامل ارز نیمایی می‌شود و کارو هزینه‌ی کشاورزان را بسیار بالا برده است.

اسدی در ادامه با بیان اینکه با در نظر گرفتن دلال بازی‌ها قیمت برای مصرف کننده بسیار بالا می‌رود گفت: برنج از غلات پر مصرف جامعه است که در خرید آن باید به ترتیب به مردم کمک کرد.

وی باتاکید براینکه وضعیت برای بقیه محصولات کشاورزی هم دقیقا همینطوراست ادامه داد: یکی از مسئله ساز‌ترین جنبه‌ها برای شالی کاران و مصرف کنندگان دلال بازی‌ها است که به بازار مرکبات و بقیه محصولات زیان زیادی وارد کرده است.

ورود اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی قوی به بازار خرید و فروش برنج

وی راه کوتاه کردن دست دلالان را ورود اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی قوی به بازار خرید و فروش عنوان کرد و افزود: محصولات کشاورزی چه برنج چه بقیه محصولات باید به صورت نهاد‌های سازمان یافته وارد بازار مصرف شود همان گونه که در سراسر دنیا این طرح در مبارزه با واسطه گری انجام می‌شود.

اسدی همچنین یکی دیگر از معضلاتی که احساس می‌شود را ضعف شدید در موضوع نظارت دانست و گفت: متاسفانه اگر نهاد یارسانه‌ای از مشکلات شکایت کنند اقدام می‌شود، اما در غیر این صورت هیچ نظارت مستمر و دلگرم کننده‌ای که بتواند جلوی تخلفات را به موقع بگیرد وجود ندارد.

رئیس اتحادیه شالی کوبی داران بهشهر خاطر نشان کرد: برای رفع مشکلات کشاورزی و به خصوص کشت برنج همه باید دست به دست هم دهند، زیرا زمینه‌ی کار دچار مشکل است زمانی خرید تضمینی دولت خیال شالی کاران را راحت می‌کرد، اما اکنون دولت به سمت خصوصی سازی پیش می‌رود خریداران خصوصی هم همان دلالان، سرمایه داران، انحصار طلبان و سود جویان هستند.

وی در خصوص مشکل واردات گفت: برای واردات انجمن وارد کنندگان برنج را داریم که قرار بود شلتوک و برنج قهوه‌ای وارد کنیم تا بعد از برداشت محصولمان و در اوقات بی کاری به سفید کردن برنج‌های قهوه‌ای بگذرانیم من یک شالی کار جزء هستم امثال من زیاد هستند که با زحمت بسیار و هزینه‌ی هنگفت کارگاه خود را تجهیز کرده اند، اما عده‌ای خاص که شبیه مافیا هستند قدرتی دارند وارد کننده اند و آن‌ها که باید وارد کنند دستشان کوتاه است.

اسدی با اشاره به اینکه هر ساله ایرانیان حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تا ۳ میلیون تن مصرف برنج دارند و به ازای هر فردسالانه ۳۷ کیلو برنج لازم است گفت: میزان تولید ۲ میلیون تن است و هر سال نیاز به واردات ۸۰۰ هزار تا ۱ میلیون تن برنج وجود دارد. مسئولان باید نگران کاهش کاشت برنج باشند.

رئیس اتحادیه شالی کوبی داران بهشهر در پایان با بیان اینکه چیزی که از کلیت طرح‌ها برداشت می‌شود حمایت از تولیدات داخلی است و این بسیار خوب است گفت: به شرط پایین آمدن هزینه‌های کشت به منظور تامین توان خریدمصرف کننده و مهیا شدن بستر تولید در کشور تا بقیه استان‌ها بتوانند از ظرفیت کامل کشت برنج استفاده کنند به راحتی می‌توانیم در زمینه‌ی برنج خودکفا باشیم.

نیازمند یک مدیریت اقتصادی هوشمندی جهت رفع مشکلات موجود هستیم

در ادامه عبدالمجید شیخی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار عصر همدان، با بیان اینکه گرانی قیمت برنج به عوامل مختلفی بستگی دارد گفت: مسائلی همچون بالا رفتن قیمت ارز، احتکار و.. از دلایل اصلی بالارفتن قیمت برنج است که که همه آن‌ها به دلیل عدم مدیریت است.

وی با بیان اینکه در خصوص زمان توزیع برنج وارداتی باید یک جدول زمان بندی تهیه شود گفت: در زمانی که فصل برداشت محصول برنج است نباید به برنج خارجی مجوز توزیع در بازار بدهند.

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به نقش دلال‌ها در بالارفتن قیمت برنج گفت: علت این موضوع فقدان یک برنامه جامع تنظیم بازار است که سبب می‌شود دلال‌ها که به نوعی سوداگران مرگ در کمینگاه‌های سود‌های بادآورده هستند سود ببرند.

وی در ادامه با انتقاد از نبودن یک عزم جدی در خودکفایی تولید برنج گفت: وقتی خودکفا شویم دیگر نیازی به واردات نداریم اخیرا موسسات تحقیقاتی گونه‌هایی برنج کشف کردند که به کم آبی عادت دارند و نیاز است که بیشتر روی این موضوع کار شود.

شیخی در پایان با بیان اینکه با مکانیزه کردن کشت برنج می‌توان هزینه‌های کشت برنج را کاهش داد اظهار کرد: می‌توان با اشتغال نیرو‌های انسانی شاغل در برنج کاری‌ها در صنایع تبدیلی و مکانیزه کردن کشت بسیاری از هزینه‌های موجود را کاهش داد و این نیاز به یک مدیریت اقتصادی هوشمند دارد.

به گزارش عصر همدان، با نگاهی به وضعیت برنج در بازار متوجه می‌شویم که تنها دلیل اصلی این افزایش صعودی قیمت برنج نبود یک مدیریت اقتصادی هوشمند است و تا وقتی مدیران ما رفع مشکلات اقتصادی مردم جزء اولویت‌های اصلی اشان نباشد همچنان شاهد بروز چنین مسائلی هستیم.

 

شعار سال با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از دانا،تاریخ انتشار:29آبان1399،کدخبر:1668421،www.dana.ir