شعار سال:جنسیت و چندمین فرزند خانواده بودن اغلب در تعیین کارها و وظایفی که پسران و دختران بر عهده میگیرند و شرایط و ساعات کاری و فرصتهای آموزشی نقش دارند.
کشاورزی هنوز هم شکل غالبی از کار کودکان برای پسران و دختران است. با این حال پسران بیشتر در بخش کشاورزی (۶۲.۸ درصد پسران و ۳۷.۲ دختران) و بخش صنعت ( ۶۸.۵ درصد پسران و ۳۱.۵ درصد دختران) فعالیت میکنند. دختران نیز بیشتر در بخش ارائه خدمات ( ۴۷.۴ درصد پسران و ۵۲.۶ درصد دختران) مشغول به به کار میشوند.
در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ تعداد کودکان پسری که کارهای پرخطر انجام میدادند تا اندازهای ( نیم درصد) کاهش داشت. همچنین کار کودکان دختر کاهش چشمگیری در حدود ۲۴ درصد پیدا کرد. با اینحال در همین بازه زمانی به تعداد کودکان بین ۱۵ تا ۱۷ سال که کارهای پرخطر انجام میدادند ۲۰ درصد؛ معادل ۱۰ میلیون نفر اضافه شده است. به عبارت دیگر پسران دو برابر بیشتر از دختران در این گروه سنی کار خطرناک انجام میدهند.
هم دختران و هم پسران در مزارع کار میکنند و ساعتهای طولانی در انزوا قرار میگیرند. این کودکان همچنین در معرض آزار و خشونت قرار دارند.
بسیاری از دختران مجبور به انجام همزمان کار خانگی مثل نظافت، پختو پز، نگهداری از کودکان و جمعآوری آب و هیزم و همچنین فعالیتهای کشاورزی مانند بذرپاشی، برداشت محصول و دامداری هستند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد دختران به دلیل انجام همزمان کار خانگی و کار کشاورزی بیشتر از پسران کار میکنند. بهعلاوه تعداد دخترانی که بدون دستمزد کار میکنند از پسران بیشتر است. حتی زمانی که به دختران دستمزدی داده میشود این دستمزد در مقایسه با پسران کمتر است. همچنین یکی از چالشهای پیشرو برای بهبود وضعیت دختران در مناطق روستایی نگرش نادرست جامعه به کار دختران؛ مثلا کمارزش دانستن تحصیلات دختران و درنظر نگرفتن وظایف خانگی به عنوان کار است.
پسران و دختران به دلیل تقسیم کار رایج در معرض خطرات و آسیبهای متفاوتی قرار دارند.
پسران در مزارع معمولا مسئول کار با ماشینآلات، استفاده از ابزارهای برنده، و پاشیدن مواد شیمیایی هستند. آنها در معرض خطر قطع عضو، بریدگی و سوختگی، مسمومیت با سموم دفع آفات و دیگران خطرات سلامتی قرار دارند. همچنین دختران در مزارع معمولا مسئول انتقال آب، جمعآوری و حمل چوب هستند. این نوع فعالیتها دختران را در معرض آسیبهای ماهیچهای اسکلتی، خستگی مزمن و سواستفاده جنسی قرار میدهد.
اما پسران در جوامع متکی به دامداری مدت زمانی طولانی را در مناطق دورافتاده به تنهایی سپری میکنند. دامداری پسران را در معرض خطر سرمازدگی، حمله حیوانات وحشی، خطرات بیولوژیکی، عفونتهای باکتریایی و سواستفاده جنسی قرار میدهد. در مقابل، دختران معمولا مسئول نگهداری از طیور و حیوانات کوچک هستند و این نوع مسئولیتها آنها را در معرض خطرات بیولوژیکی مانند سالمونلا، انفولانزای پرندگان قرار میدهند.
کودکان پسری که در بخش شیلات کار میکنند معمولا وظیفه صید ماهی را بر عهده دارند. به این ترتیب آنها معمولا در معرض خطر غرق شدن، سرمازدگی، گیر افتادن در تور ماهیگیری، و آسیبهای ناشی از برخورد با اجسام قرار دارند. دختران نیز معمولا مسئول فروش و آمادهسازی ماهیها هستند و در معرض مشکلات تنفسی ناشی از استنشاق دود، بریدگی و سوختگی هستند. مطالعات نشان میدهند که خرید و فروش سکس در برخی از مناطق پرورش ماهی رایج است. بنابراین دختران در معرض سواستفاده تجاری جنسی و بیماریهای مقاربتی قرار دارند.
پایگاه تحلیلی -خبری شعار سال ،برگرفته از کانال تلگرامی جامعه شناسی زن روز