شعار سال: کمیته امداد امام (ره) و سازمان بهزیستی کشور دو نهادی هستند که نقش کلیدی در رسیدگی و حمایت از اقشار محروم و کم‌برخوردار برعهده دارند اما نکته قابل توجه این‌که این نهادها تنها در صورتی می‌توانند در ایفای نقششان کارآمد باشند که سایر دستگاه‌ها در انجام درست وظایفشان موفق باشند تا توزیع منابع در جامعه به‌درستی انجام شود و تنها در این صورت کمک نهادهای حمایتی به نیازمندان واقعی تخصیص خواهد یافت.

در این میان توجه به برخی از بخش‌های اساسنامه کمیته امداد به‌عنوان یکی از نهادهای حمایتی می‌تواند قابل توجه باشد:

بر اساس، اساسنامه کمیته امداد امام (ره) از مهم‌ترین سیاست‌های حاکم بر فعالیت کمیته امداد امام (ره) در طول سالیان گذشته تمرکز تمامی فعالیت‌های کمیته امداد امام بر محور امدادرسانی و حمایت از افراد و خانواده‌های نیازمند با تأکید بر حفظ کیان خانواده و کرامت و عزت نفس آنان شناسایی نیازمندان و کوشش در جهت رفع فقر آنان است.

همچنین تکمیل و توسعه پوشش حمایتی ،زنان و کودکان بی‌سرپرست و یا با سرپرست ناتوان، سالمندان و از کارافتادگان نیازمند به عنوان اولویت نخست حمایت برنامه‌ریزی شده (هدفمند و زماندار) از نیازمندان و ترویج فرهنگ کار بین افراد و خانواده‌های تحت پوشش با اولویت ایجاد اشتغال برای افراد مستعد و واجد شرایط ارائه خدمات بهداشتی و درمانی از دیگر خدمات کمیته امداد امام خمینی است.

توسعه بیمه‌ها و تأمین مسکن مورد نیاز محرومان با رویکرد بهبود سطح زندگی آنان فراهم آوردن امکانات و زمینه رشد و اعتلای فرهنگی و اعتقادی و بروز خلاقیت و نوآوری در بین افراد تحت حمایت به ویژه نوجوانان و جوانان گسترش فعالیت‌های علمی – تحقیقاتی، آماری و فناوری‌های جدید در خصوص شناخت عوامل فقر و محرومیت، شناسایی فقرا و روش‌های فقرزدایی در کشور و چندین مسئولیت مهم دیگر نیز از دیگر فعالیت‌های این نهاد است است.

اما آیا با توجه به فشار روز افزون تحریم‌ها، افزایش تورم در سال‌های اخیر و قرار گرفتن تعداد بیشتری از خانواده‌ها در زیر خط فقر این نهاد با بودجه و تشکیلات نسبتا محدود می‌تواند پاسخگوی نیاز همه اقشار محروم و نیازمند جامعه باشد؟ و در راستای نیل به اهداف خود موفق عمل کند؟

سؤال مهم‌تر اینکه آیا صرفاً وجود نهادهای محرومیت‌زدا و حمایتی برای افزایش رفاه اجتماعی در جامعه کافی است و یا نیاز به سیاست‌گذاری‌های دقیق‌تر و صحیح‌تری نیز در این زمینه وجود دارد؟

محمدقلی یوسفی عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در این رابطه اظهار کرد: اگر سیاست‌های دولت خوب و مفید باشد باعث پیشرفت است و اگر بد باشد فقر و بدبختی به بار می‌آورد و مشکلاتی ایجاد می‌کند که توقعات و انتظارات را به سمت تصمیم‌گیران می‌برد.

وی با اشاره به این‌که همه نهادها باید به سمت هم‌افزایی بروند و جلوی افزایش فقر را بگیرند، ادامه داد: مسئولیت ندانم‌کاری‌هایی که انجام می‌شود بر عهده تصمیم‌گیران است و در صورت تصمیمات درست فقر به‌طور مادی اتفاق نمی‌افتد.

یوسفی اظهار کرد: فقر به‌خودی‌خود اتفاق نمی‌افتد و ناشی از سیاست‌های غلط دولتمردان است و افرادی که در تصمیم‌گیری‌ها نقش دارند باید سیاست‌های جبرانی را اتخاذ کنند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه اگر به سمتی پیش برویم که نقش دولت در اقتصاد حداقلی شده و بیشتر به سمت نقش نظارتی برود، گفت: در چنین شرایطی پای هرگونه رانت کنار کشیده می‌شود و تا حدودی توزیع منابع متناسب صورت می‌پذیرد.

مشکل اساسی در نهادسازی است

یوسفی گفت: در حال حاضر بخش عمده فقر و بیکاری و ندانم کاری‌ها ناشی از سیاست‌های غلط دولت است و سیاست‌های دولتمردان باید بازنگری شود و در غیر این‌صورت حضور نهادهایی همچون کمیته امداد امام خمینی (ره) یا بهزیستی چندان نمی‌تواند در عمل برای کمک به کاهش فقر در جامعه اثرگذار باشد.

وی ادامه داد: در حال حاضر دولت سیاست‌هایی را دنبال می‌کند که باعث فقر است و از سویی سیاست‌هایی را دنبال می‌کنیم و تصمیماتی اتخاذ می‌کنیم که موجب فقر می‌شود و از طرف دیگر دنبال کاهش فقر هستیم.

هزینه‌ها و دخالت دولت در اقتصاد باید کاهش یابد

این عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: باید هزینه‌های دولت کاهش پیدا کند و مداخلات دولت در اقتصاد کاهش یابد و نسبت به توانمندسازی افراد اقدام کرد تا به‌نوعی با افزایش مشارکت اقتصاد و سیاسی شاهد کاهش فقر در جامعه باشیم.

گفتنی است، در دیداری که مقام معظم رهبری سال‌ها پیش با مسئولان کمیته امدادخمینی داشتند بیان کردند این نهاد یک نهاد نمونه است و دولت و دیگر نهاد‌ها از جمله بنیاد مستضعفان نیز باید در راستای کمک به این نهاد و محرومیت‌زدایی در جامعه کمک کنند.

اما باید بعد از گذشت سال‌ها از خدمت‌رسانی این نهاد به محرومان و مستضعفان پرسید به راستی نهادهای دولتی و غیر دولتی دیگر چه نقشی در کمک به محرومیت‌زدایی در حمایت از این نهاد ایفا کرده اند؟ و آیا اصلاً خود با سیاست‌های غلط بر ایجاد محرومیت و فقر دامن نزده‌اند؟

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار ۲۷ بهمن ۱۳۹۹، کد خبر: 564067، ana.press.