شعار سال: باغ وحش صُفه سالهاست از رونق افتاده و در دو سه سال گذشته؛ وضعیت اسفناک حیواناتش؛ از قفس‌های کوچکشان گرفته تا افسردگی و بیماری روحی آن‌ها و نبود امکانات نگهداریشان، به عنوان یکی از داغ‌ترین موضوعات شهری در سال جاری مطرح بوده تا جایی که با انتشار تصاویر این مکان در فضای مجازی توسط کاربران، موضوع باغ وحش این دیار خاصه در شرایط کرونایی بر سر زبان‌ها افتاد و باعث شد کمپینی با عنوان "نه به باغ وحش صُفه" راه‌اندازی شود و این موضوع، دوستداران محیط زیست، شهرداری و شورای شهر را نیز بر آن داشت تا بطور جدی‌تری به وضعیت این مکان بپردازند.

این روز‌ها در شرایط کرونایی و با روند گرانی‌ها که خانواده‌ها کمتر از خانه خرج می‌شوند، باغ وحش صفه اصفهان نیز بی‌مشتری مانده است، هرچند تعطیلی ناشی از شرایط کرونایی در کساد کار این مجموعه بی‌تاثیر نبوده، اما اکنون که بازدید برای عموم آزاد شده است، نیز بازهم بازار دیدن حیوانات این مکان خریدار ندارد و استقبالی از آن نمی‌شود.

مُضاف بر این به نظر می‌رسد که دیگر دخل و خرج این باغ وحش همخوان نیست و نگهداری ۳۲۰ حیوان در ۳۸ گونه‌اش نیز توجیه اقتصادی برای شهرداری ندارد و این در حالیست که گفته می‌شود در ۱۰ سال گذشته هم هیچ گردشگر خارجی از آن بازدید نداشته و حتی بسیاری از مردم خودِ اصفهان نیز مایل به دیدن این باغ وحش قدیمی نیستند و اکثر شهروندان نصف جهان حتی یک بار هم از این مکان دیدن نکرده اند یا اصلاً بصورت خودخواسته میلی به دیدن وضعیت ناراحت‌کننده حیوانات اسیر در آن ندارند.

پژوهش شورای شهر درباره ضرورت وجود باغ وحش‌ها

با این تفاصیل، یک عضو شورای اسلامی شهر اصفهان نگاه متفاوتی نسبت به ملاحظات یادشده دارد و معتقد است: هرچند حال باغ وحش صفه اصفهان نسبت به باغ وحش‌های مدرن دنیا مناسب نیست، اما نسبت به برخی از باغ وحش‌های کشور وضعیت مطلوبی دارد و حتی می‌توان به عنوان یک فرصت نیز به آن نگریست و به جای مکانی پنج هکتاری آن، برای احداث یک باغ وحش طبیعی ۴۰ هکتاری در اصفهان برنامه‌ریزی کرد.

«کوروش خسروی»، اخیر از طریق اینستاگرام از کاربران در مورد سرنوشت باغ وحش صفه نظرخواهی کرد که حدود ۷۸ درصد از شرکت کنندگان در نظر سنجی "موافق تعطیلی باغ وحش صفه" بودند، اما این عضو شورای شهر اصفهان معتقد است که نظرسنجی انجام شده میانگین نظرات مردمی این دیار نیست و نمی‌تواند ملاک درستی هم برای تصمیم گیری باشد لذا شورای شهر بدنبال اتخاذ بهترین تصمیم برای این مجموعه است و تاکنون هم هیچ طرح یا لایحه‌ای در باره باغ وحش صفه در این شورا مطرح نشده است.

عضو شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه کرد: از طریق مرکز پژوهش‌های شورا قرار است پژوهشی در باره ضرورت وجود باغ وحش‌ها در کشور‌های جهان، حفظ و نگهداری حیوانات، ضرورت یا عدم ضرورت آن و مقایسه باغ وحش‌های ایران با سایر نقاط جهان صورت بگیرد و سپس در باره سرنوشت باغ وحش این شهر نیز تصمیم گیری شود.

حالِ حیوانات باغ وحش صفه اصفهان خوب نیست

با این حال، مسوول تشکیل پویش مردمی "نه به باغ وحش صفه"، نظر دیگری در باره وضعیت این باغ وحش دارد.

«سیدرسول موسوی» در گفتگو با ایرنا اظهار داشت: مهر سالجاری با شهردار اصفهان و رییس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای اسلامی شهر و معاونان حقوقی شهرداری راجع به مالکیت حقوقی این حیوانات جلساتی برگزار و تصمیم بر آن شد که حیوانات باغ وحش صفه به سه دسته تقسیم شوند.

وی افزود: دسته‌ای از حیوانات که آزاد و غیربومی بوده و زیست بومی ندارند قرار است به پارک وحش شهر‌هایی همچون قزوین و گرگان منتقل شوند و تعدادی دیگر که بومی هستند با آموزش و متعادل کردن شرایط آن‌ها برای بازگشت به طبیعت مدنظر قرار بگیرند و دسته سوم نظیر چهارپایان علوفه‌خوار پس از یک دوره نگهداری در نقاهتگاه‌ها بدلیل ریسک بیماری واگیردار آنها، به طبیعت بازگردند.

این فعال حامی حیوانات خاطرنشان کرد: تعدادی از این حیوانات در باغ وحش متولد شده‌اند و رفتار طبیعی خود را یاد نگرفته‌اند و رها کردنشان بدون آموزش موجب آسیب و مرگ آن‌ها خواهد شد لذا برای بازگشت به دل طبیعت باید مدتی آن‌ها را آموزش داد و سپس به دل طبیعت و نزد همسانان خود رها شوند.

وی تاکید کرد: در بسیاری از شهر‌های کشور اصلاً نیازی به وجود باغ وحش به‌عنوان یک مکان جاذب نیست و می‌توان حدود ۸۰ باغ وحش موجود در کشور را تبدیل به ۴۰ باغ وحش باکیفیت کرد چرا که در بسیاری از شهر‌ها وجود باغ وحش نه توجیه اقتصادی و نه توجیه حمایت از حقوق حیوانات دارد و سالانه میلیارد‌ها تومان نیز صرف آن‌ها می‌شود.

موسوی تاکید کرد: حال باغ وحش صفه اصفهان اصلاً خوب نیست و حتی حیوانات آنجا بصورت غیرکارشناسی چیدمان شده‌اند که مثلا قفس آهو جلوی قفس گرگ قرار گرفته و هر روز از یکسو غریزه شکار و از سوی دیگر ترس و استرس، این حیوانات را در تقابل با هم قرار می‌دهد، ضمن اینکه بی‌مشتری بودن نیز باعث شده که از ۳۰۰ میلیون تومان فروش بلیت سالانه بازدید از این مجموعه (در شرایط غیرکرونایی) ۷۰ درصد آن به بازدید اجباری مدارس با امتیاز نیم بهاء اختصاص یابد.

او بر این باور است که شهری همچون اصفهان که پُر از جاذبه‌های گردشگری است بطور قطع نیازی به باغ وحش با این کیفیت ندارد و می‌توان بودجه آن را صرف امور دیگر کرد.

مسوول تشکیل پویش مردمی "نه به باغ وحش صفه" تصریح کرد: هرچند محیط زیست بر این مجموعه نظارت دارد، اما شفافیتی هم در تعداد زاد و ولد برخی از حیوانات موجود در باغ وحش صفه نیست و تعداد این حیوانات به جای اینکه اضافه شوند؛ با فروش توله‌ها یا جوجه‌هایشان، کم می‌شوند.

وی پیشنهاد کرد: اصفهان به عنوان یک شهر فرهنگی در مقام حمایت از حیوانات می‌تواند به مثابه نخستین شهر حامی حیوانات، بصورت خودخواسته اقدام به تعطیلی باغ وحش این شهر کند و الگویی برای سایر شهر‌های دارای باغ وحش غیراستاندارد باشد تا منبعد وجود چنین مکان‌هایی را با دیده منبع درآمد اقتصادی نگاه نکنند.

تا سرنوشت حیوانات مشخص نشود باغ وحش صفه نیز تعطیل نمی‌شود

رییس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان نیز در باره آخرین تصمیمات اتخاذ شده راجع به باغ وحش صفه اظهار داشت: جلسات مختلفی تاکنون با دوستداران محیط زیست و کارشناسان حامی حیوانات، مدیران شهری و فعالان مدنی توسط کمیسیون اجتماعی شورای شهر برگزار شده و نظر این کمیسیون مبتنی بر تعطیلی این باغ وحش است، اما این تصمیم هنوز قابلیت اجرایی ندارد، زیرا باید به صحن علنی شورا برسد.

«کوروش محمدی» افزود: یکسری گزارش‌ها از محیط زیست برای تعیین تکلیف حیوانات باغ وحش وجود دارد که بدلیل شرایط کرونایی و تعطیلی‌های ناشی از آن ارائه نشده که اگر یکی دو هفته مانده به پایان سال این گزارش‌ها آماده و به صحن شورای شهر ارسال شود در باره آن تصمیم گیری خواهد شد.

رییس کمیسیون اجتماعی شورای شهر اصفهان تصریح کرد: نگرانی بزرگ ما، رهاشدن حیوانات در طبیعت و امکان ادامه حیات آنهاست، زیرا این حیوانات به زندگی در اسارت و قفس عادت کرده‌اند و اگر بدون کارشناسی در طبیعت رها شوند دچار خطراتی همچون مرگ، گرسنگی و شکار می‌شوند به همین دلیل بدنبال تعیین سرنوشت حیوانات باغ وحش صفه هستیم.

عضو شورای شهر اصفهان یادآور شد: اصولاً دو دیدگاه در شورای شهر راجع به این مساله وجود دارد که یکی بازسازی و بهینه‌سازی و دیگری تعطیلی باغ وحش است که نظر کمیسیون اجتماعی مبتنی بر تعطیلی این مکان است.

سالانه حدود ۲ میلیارد تومان خرج باغ وحش صُفه می‌شود

محمدی گفت: باید دید مجموع گزارش‌ها و نظر اکثریت اعضای شورای شهر و مدیریت شهری در باره آینده باغ وحش صفه چیست و همان تصمیم، فصل‌الخطاب خواهد بود، اما نظر ما بر تعطیلی باغ وحش و تبدیل مکان آن به فضای گردشگری است.

وی یادآور شد: سالانه حدود یک میلیارد و ۲۰۰ تا ۲ میلیارد تومان صرف هزینه باغ وحش صفه می‌شود که اگر شورای شهر تصمیم به تعطیلی آن بگیرد، این رقم در راستای امور گردشگری هزینه خواهد شد.

وی اضافه کرد: محل باغ وحش صفه جزو محدوده گردشگری صفه اصفهان است و تعطیل شدن آن به فضای گردشگری و اکوسیستم طبیعی صفه کمک می‌کند، زیرا این محل مکان مناسبی برای الحاق به بافت تفریحی و طبیعی کوهستان صفه است.

رییس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: البته ما در حال رایزنی با مسوولان محیط زیست کشور هستیم که برای تعیین تکلیف این باغ وحش بصورت حضوری به اصفهان سفر کنند تا به جمع‌بندی نهایی در این زمینه برسیم که بدلیل شرایط کرونایی تاکنون این سفر انجام نشده و به تعویق افتاده است.

وی خاطرنشان کرد: برخی اعتقاد به اصلاح همین باغ وحش دارند، اما این مساله باید به رای گذاشته و در صحن علنی شورای شهر مُصوب شود که فعلاً این موضوع محقق نشده است.

به گزارش ایرنا، در شرایط کرونایی که اکثر باغ وحش‌های کشور دچار ورشکستگی و کاهش بازدیدکننده شده‌اند، جا دارد در راستای حمایت از حیوانات، مسوولان شهر اصفهان نیز فکری به حال این مکان کنند و تصمیمی عاجل در این باره بگیرند، زیرا در شرایط سخت اقتصادی جاری، هزینه نگهداری از حیوانات از یکسو و کاهش درآمد ناشی از بازدید‌ها از سوی دیگر، برای این مجموعه‌ها زیانبار است لذا تعیین تکلیف باغ وحش صفه و حیوانات محبوس در آن باید یکی از اولویت‌های کاری در صحن علنی شورای شهر باشد تا هرچه زودتر تکلیف حیوانات افسرده در این باغ وحش معلوم شود.

باغ وحش صفه اصفهان حدود ۳۲۰ حیوان اعم از اهلی و وحشی دارد که شامل گُراز، خرس، گرگ، تمساح، روباه، کفتار، سنجاب، گوزن، طاووس، شتر، آهو، شیر و ... است که در زمینی بالغ بر پنج هزار متر مربع نگهداری می‌شوند.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از حکیم مهر، تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۹، کدخبر: hakimemehr.ir، ۶۳۱۰۴