شعار سال: شبکه تشکلهای محیط زیست و منابع طبیعی گلستان با ارسال یک نامه سرگشاده خطاب به مسوولان دو سازمان متولی طبیعت و قوه قضایی و نهادهای نظارتی، از آنها درخواست کردند تا با هدف پیشگیری از برهمخوردن تعادل و توازن طبیعی تالاب اینچه، تمهیدات و تعهدات لازم برای منتقل نکردن پساب به تالاب اینچه را پیشبینی کرده و میزان مواد آلاینده بهویژه کدورت، مواد جامع معلق و دیگر موارد را به اندازه استاندارد، کاهش، تصفیه و راه حلهای لازم را اعلام کنند.
در این نامه با تاکید بر اینکه با گذشت بیش از ۱۳ سال، این شرکت که هماکنون یک صنعت آلاینده و خطرناک به شمار میرود؛ به تعهدات خود در مجوز صادرشده عمل نکرده و مایه بروز فاجعه محیط زیستی در منطقه و استان شده آمده است: «بررسیهای شبکه سازمانهای مردمنهاد محیط زیستی و منابع طبیعی استان گلستان نشان میدهد که از سال ۱۳۸۷ تاکنون پساب دارای پرتوتابی هستهای این کارخانه بدون رعایت استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست به تالاب اینچه تخلیه میشود و جدا از برهم خوردن تعادل و توازن طبیعی تالاب، مساحت تالاب را نیز از ۱۰۰ به ۱۰۰۰ هکتار افزایش داده، بهطوریکه به دلیل همین پسابها ۹۰۰ هکتار از مراتع ملی نابود شده است.»
متن کامل این نامه در ادامه میآید:
جناب آقای دکتر کلانتری؛ معاون محترم رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
جناب آقای دکتر منصور؛ معاون محترم وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
جناب حجتالاسلام و المسلمین درویشیان؛ رئیس محترم سازمان بازرسی کل کشور
جناب حجتالاسلام و المسلمین منتظری؛ دادستان محترم کل کشور
سرکار خانم دکتر رفیعی؛ رئیس محترم فراکسیون محیطزیست مجلس شورای اسلامی
جناب آقای دکتر بذرپاش؛ رئیس محترم دیوان محاسبات کشور
با درود فراوان
احتراما به آگاهی میرساند، شرکت «کانسار خزر» بر پایه مجوز محیط زیستی شماره ۱۱۷۸/۱۲۵ تاریخ ۲۲/۲/۸۷، از سال ۱۳۸۷ در زمینه استحصال و فرآوری ید در شهرستان آققلا استان گلستان فعالیت میکند، ولی با گذشت بیش از ۱۳ سال، این شرکت که هماکنون یک صنعت آلاینده و خطرناک به شمار میرود، به تعهدات خود در مجوز صادرشده عمل نکرده که این موضوع مایه فاجعه محیط زیستی در منطقه و استان شده است.
با اینکه پیش از این، بارها درباره شیوه مدیریت محیط زیستی این کارخانه از سوی کارشناسان آگاه دانشگاهی و سازمانهای مسئول، هشدارهای بسیاری داده شده، ولی مسئولان این بنگاه اقتصادی بهشکل آگاهانه یا ناآگاهانه، موضوع را جدی نگرفته اند. برپایه تعهدات شرکت کانسار خزر در مجوز، این شرکت در زمان ۶ ماه باید موارد زیر را انجام میداده است:
- با هدف پیشگیری از برهم خوردن تعادل و توازن طبیعی تالاب اینچه، تمهیدات و تعهدات لازم برای منتقل نکردن پساب به تالاب اینچه را پیشبینی کنند.
- میزان مواد آلاینده بهویژه کدورت، مواد جامع معلق و دیگر موارد (کلر آزاد، آمونیوم، منیزیم و مانند آن) را به اندازه استاندارد، کاهش، تصفیه و راهحلهای لازم را اعلام نماید.
این در حالی است که بررسیهای شبکه سازمانهای مردمنهاد محیطزیستی و منابع طبیعی استان گلستان نشان میدهد که از سال ۱۳۸۷ تاکنون پساب دارای پرتوتابی هستهای این کارخانه بدون رعایت استانداردهای سازمان حفاظت محیطزیست به تالاب اینچه تخلیه میشود و جدا از برهم خوردن تعادل و توازن طبیعی تالاب، مساحت تالاب را نیز از ۱۰۰ به ۱۰۰۰ هکتار افزایش داده، بهطوریکه به دلیل همین پسابها ۹۰۰ هکتار از مراتع ملی نابود شده است. همچنین در خرداد سال ۱۳۹۸ و بر اثر شکست دیواره و تخلیه پساب، ۳۰۰ هکتار دیگر از مراتع ملی نیز نابود شد که تاکنون نیز عرصههای تخریبشده بازسازی نشده است.
جالب اینجاست که برنامه مدیریت پساب این شرکت پس از یک دهه تاخیر در ارائه آن به مراجع ذیربط، دوباره دربردارنده تخلیه پساب به تالاب اینچه و حوضچههای تبخیر (۲۰۰۰ هکتار در شهرستان گمیشان و یا ۵۵۰ هکتار در مراتع پیرامونی تالاب اینچه) است! و با وجود تایید و تاکید سازمان حفاظت محیطزیست بر روش تزریق به اعماق زمین، شرکت کانسار خزر به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی، این روش را نپذیرفته است!
بنابراین شبکه سمنهای محیطزیستی و منابع طبیعی استان گلستان برای شفافسازی و حفاظت از محیطزیست این سرزمین به عنوان وظیفه قانونی و شرعی، این پرسشها را مطرح میکند که:
چرا تخلیه پساب کارخانه به تالاب اینچه هنوز ادامه دارد؟
چرا مفاد ماده ۶ آییننامه اجرایی جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالابها درباره خسارات ناشی از تخلیه پساب به تالاب اینچه اعمال نشده است؟
چرا مفاد تبصره یک ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده درباره عوارض آلایندگی اعمال نشده است؟
چرا برای پیشگیری از تخریب ۹۰۰ هکتار از مراتع بر اثر تخلیه پساب، کاری انجام نشده است؟
چرا مفاد ماده ۱۴ قانون حفاظت از خاک درباره مراتع اثرپذیرفته از تخلیه پساب در خرداد ماه ۱۳۹۸ اعمال نشده است؟
چرا مجوز حوضچههای تبخیری به مساحت ۱۲۰۰ هکتار در سال ۱۳۹۶ بدون طی مراحل قانونی و انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیطزیستی صادر شده است؟
چرا صدور مجوز حوضچههای تبخیری جدید (۲۰۰۰ هکتار در شهرستان گمیشان و ۵۵۰ هکتار در شهرستان آق قلا) در دستور کار دستگاههای ذیربط استانی قرار گرفته است؟
با عنایت به موارد فوق، همانگونه که آگاهی دارید، کشور و استان مرزی گلستان با بحرانهای جدی روبرو است که چنانچه به آن بیتوجهی شود، در آینده بسیار نزدیک نه تنها مشکلات محیطی فراوانی پدید خواهد آورد، بلکه میتواند امنیت سیاسی منطقه و کشور را نیز به خطر اندازد. همچنین خوب میدانید درز آگاهانه یا ناآگاهانه این موضوع از سوی افراد فرصتطلب در رسانههای بیگانه میتواند مایه سواستفاده دشمنان قسمخورده کشور پهناورمان ایران شود.
روشن است که شبکه سازمانهای مردمنهاد محیط زیست و منابع طبیعی استان گلستان با سرمایهگزاری صنعتی درست، کارشناسیشده، سازنده و هماهنگ با محیطزیستِ بنگاههای اقتصادی در استان گلستان مخالف نیست و به دنبال رعایت همه اصول و استانداردهای محیطزیستی فعالیتهای صنعتی در چارچوب قانون و توسعه پایدار است؛ یعنی همان نکتهای که مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) نیز بارها در فرمایشهای خود بهعنوان یک وظیفه همگانی شرعی و قانونی بر آن تاکید کردهاند.
در پایان، از شما مسؤولان محترم بهعنوان افرادی کاردان و دوراندیش، خواستاریم با توجه به خطرات و روند مدیریتی کنونی این صنعت آلاینده و نیز دستنیافتن به نتیجه مشخصی از پیگیریهای همیشگی شبکه سمنهای محیطزیستی و منابع طبیعی استان گلستان از نهادهای استانی، دستور مقتضی را جهت انجام اقدامات لازم در خصوص موارد بالا صادر فرمایید.
با احترام دوباره و آرزوی توفیق
محمدرضا پاداش
دبیر شبکه تشکلهای محیط زیست و منابع طبیعی
استان گلستان
رونوشت:
- استاندار محترم گلستان پیرو نامه شماره ۳۰۰۳/۱۱۰/۹۹ تاریخ ۱۰/۴/۱۳۹۹ برای آگاهی بیشتر
- مدیرکل محترم بازرسی استان گلستان برای آگاهی بیشتر
- دادستان محترم عمومی و انقلاب مرکز استان گلستان برای آگاهی بیشتر
- رئیس محترم دیوان محاسبات استان گلستان برای آگاهی بیشتر
- مدیرکل محترم حفاظت محیط زیست برای آگاهی بیشتر
- مدیرکل محترم منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان برای آگاهی بیشتر
- شورای هماهنگی شبکه تشکلهای محیط زیست و منابع طبیعی کشور برای آگاهی بیشتر
شعار سال؛ با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از اسکان نیوز، تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۳۵۲۵۸، www.eskannews.com