شعار سال: نیما شجاعی ،جامعه شناس و مدرس دانشگاه در گفت و گو با خبرنگاران درخصوص امر پیشگیری از وقوع جرم ابتدا در رابطه با مفهوم جرم از منظر جامعه شناسی گفت: هرگونه رفتار بزهکارانه و مخالف ارزشها و هنجارهای متعارف جامعه که در اصطلاح به آن رفتار انحرافی گفته می شود، جرم تلقی می گردد.

وی با اشاره به عوامل و بسترهای وقوع جرم در جامعه افزود: به طور کلی عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مانند بیکاری و فقر، محرومیت، تضاد بین ارزشهای مورد قبول فرد با ارزشهای جامعه و ضدفرهنگ ها از جمله موارد ایجاد بسترهای وقوع جرم در جامعه است.

این جامعه شناس در رابطه با پیشگیری از وقوع جرم گفت: با انجام اقداماتی در راستای ایجاد اشتغال، رفع محرومیت، شکل گیری نظام پاداش مبتنی بر عدالت (پاداش به کسانی که مرتکب جرم نمی شوند) توسط نهادهای قضائی و انتظامی ، مقابله با ضدفرهنگها و... میتوان ازوقوع جرائم تاحد زیادی جلوگیری کرد.

شجاعی به ضرورت پیشگیری از جرم تأکید کرد و گفت: پیشگیری از جرم امری بسیار مهم در جامعه است ، در واقع ما باید به جای اینکه به مجرم بپردازیم ، جرم و راههای جلوگیری از آن را مورد توجه قرار دهیم.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: هنگامی که به مفهوم جرم در جامعه پرداخته شود در واقع بسترهای ارتکاب جرم شناسایی شده آنگاه در جهت از بین بردن عوامل آن اقدامات لازم انجام می‌شود.

وی مطرح کرد: در کشور ما بسترهای پیشگیری از وقوع جرم وجود دارد اما تحقق این امر مستلزم توجه و عزم جدی دولت است و به تنهایی امکان پذیر نیست.

شجاعی افزود: دولت باید بستر مناسب را برای پیشگیری از وقوع جرم فراهم کند که در صورت توجه به موضوع پیشگیری از وقوع جرم در لایحه ششم، این لایحه می تواند یکی از سازوکارهای اساسی و مهم در جلوگیری از وقوع جرم باشد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: اگر دولت سازوکار مناسبی را در امر پیشگیری از وقوع جرم لحاظ کند و یک رابطه دو طرفه بین جامعه مدنی و دستگاه دولتی شکل گیرد آن زمان بستر مناسب برای جلوگیری از وقوع جرم فراهم خواهد آمد. از این منظر نقش جامعه مدنی بسیار مهم است. در صورتی که جامعه مدنی یک جامعه مدنی مشارکتی باشد، با برنامه ریزی مناسب دولت، با استفاده از ظرفیت های موجود در جامعه مدنی قادر خواهیم بود، شرایط مناسبی برای جلوگیری از وقوع جرم فراهم آوریم. چون دولت به تنهایی نمی تواند موفق باشد، بلکه در این میان نقش جامعه مدنی به احتمال زیاد بسیار بیشتر و مؤثرتر خواهد بود. به این دلیل که این جامعه مدنی است که در نهایت می تواند بستر مناسبی را برای ارتقای کیفی وجدان جمعی مردم فراهم کند.

این جامعه شناس در رابطه با پیامدهای جرم اذعان داشت: پیامدهای جرم علاوه بر جامعه تبعات زیادی برای خود فرد به همراه دارد. از جمله اینکه فرد عمل مجرمانه را یاد می گیرد و به تدریج عمل مجرمانه جزو رسم و قاعده زندگی او می شود. باید به این نکته توجه کرد که رفتار مجرمانه توسط افراد جامعه سبب بروز آسیبهای جدی در محیط اجتماعی و اشاعه فرهنگ جرم در جامعه می شود که همین فرهنگ جامعه را به وضعیت آنومیک یا بحرانی میبرد یعنی وضعیتی که هرعمل مجرمانه ای در جامعه امکان ظهور و بروز دارد.

شجاعی با اشاره به لزوم توجه به امر پیشگیری در برنامه های دولتی تأکید کرد: دولت باید در برنامه ششم توسعه بصورت جدی در ایجاد بسترهای اجتماعی مناسب جهت پیشگیری از وقوع جرم ، اقدامات لازم را انجام دهد تا از وقوع جرم و صرف هزینه های مربوط به آن در آینده جلوگیری کند.

وی در پایان افزود: توجه به این امر ضروری است که تحقق امرپیشگیری از وقوع جرم طبق فرمایشات رهبری مستلزم همکاری نهاد های گوناگون و بخشهای مختلف است که باید تمام بخشها در راستای این امر دست یاری به یکدیگر بدهند.