شعار سال: در پی سفر اخیر رئیس دولت سیزدهم به مناطق آشوراده و میانکاله در شمال کشور، تصمیمات و دستوراتی از سوی رئیسی در خصوص توسعه طبیعتگردی صادر شد که این مسئله، انتقادات زیادی را از سوی فعالین محیط زیست و افکار عمومی به دنبال داشت. همچنین اخیرا نیز، کلنگ ساخت یک پالایشگاه در میانکاله بر زمین زده شده که این اتفاق هم، نگرانیهای جدی را از نظر تهدید زیست طبیعی در این منطقه به دنبال داشته است.
مجید عباسپور، عضو سابق شورایعالی حفاظت محیط زیست کشور و مشاور پیشین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به پیامدهای این دست تصمیمات در این مناطق، اظهار داشت: ما، مناطقی را در دنیا سراغ داریم که از نظر محیط زیستی، حفاظت شده هم محسوب شده، اما در عین حال، طبیعتگردی نیز در آن، بدون هیچ مشکی و خلل زیست محیطی اتفاق میافتد. علت آن هم، این است که تمام مسائل جنبی ماجرا از نظر عدم آسیب به محیط زیست در این مناطق در نظر گرفته شده است.
احداث پالایشگاه در میانکاله، خلیج گرگان را با خطر خشک شدن روبرو میکند
وی افزود: احداث پالایشگاه در میانکاله و اجرای طرح طبیعتگردی در آشوراده، چند مشکل فنی جدی خواهد داشت. نخست اینکه به خاطر نوسانات آب دریای خزر در صورت اجرای این طرحها، احتمال خشک شدن خلیج گرگان، منطقه شمالی کشور را تهدید خواهد کرد. نکته دوم هم اینکه اگر بنا باشد تا منطقهای به عنوان منطقه گردشگری مطرح شود، همه جوانب و عوامل دخیل در حفاظت از محیط زیست منطقه باید به دقت تمام مورد بررسی و اجرا قرار بگیرد.
در صورت اجرای طرحهای صنعتی و گردشگری در میانکاله، احتمال دگرگونی چرخه حیات برای پرندگان مهاجر به وجود میآید
رئیس انجمن متخصصان محیط زیست ایران، ادامه داد: به عنوان نمونه، مسائلی نظیر پسابها و پسماندهایی که احتمالا ایجاد میشود، باید به دقت مورد کنترل و بررسی قرار بگیرد و در غیر اینصورت به شکل جدی مشکلآفرین خواهد بود. در کنار این مسئله، منطقه میانکاله، پناهگاه بزرگی برای پرندگان مهاجر از شمال سیبری بوده و در صورت اجرای این طرح، احتمال دگرگونی چرخه حیات برای این پرندگان به وجود خواهد آمد.
این استاد دانشگاه شریف، همچنین تصریح کرد: لذا باید دید که آیا سازمانهای ذیربط، توانایی کنترل و مدیریت همه جوانب در این زمینه را دارند؟ این مسئله از جهات جدی، جنبه ابهام دارد و علت این ابهام هم این است که ما به تکرار دیدیم که در پروژههای مختلف به رغم تاکید بر لزوم توجه به ملاحظات زیست محیطی، این ملاحظات اساسا مورد توجه قرار نگرفته و همواره با مشکلات جدی روبرو میشویم.
عباسپور، یادآور شد: به عنوان نمونه در ماجرای احداث دریاچه خلیج فارس در منطقه ۲۱ پایتخت، مطالعات اثرات زیست محیطی طرح در ابتدا انجام و موکدا توصیه شد که حالت ماندآبی با ایجاد لاینرهایی در بستر دریاچه ایجاد نشود. آبی که باید در این بستر، تصفیه میشد، اساسا هیچ تصفیهای برای آن ایجاد نشد و در نهایت در آستانه انتخابات، آقایان به سرعت بستر دریاچه را آبگیری کردند و خروجی آن و مشکلات برای اهالی منطقه را شاهد بودیم.
وی، ادامه داد: سوال بزرگی که درباره میانکاله و آشوراده مطرح شده، این است که آیا ما میتوانیم اثرات منفی زیست محیطی را در پی احداث پالایشگاه و اجرای طرح طبیعتگردی کنترل کنیم یا خیر؟
هیچ مشورتی از سوی دولت با انجمن متخصصان محیط زیست ایران درباره طرحهای میانکاله و آشوراده صورت نگرفته
رئیس انجمن متخصصان محیط زیست ایران، همچنین با گلایه از عدم مشورت دولت با کارشناسان محیط زیست در این باره، خاطرنشان کرد: وقتی هیچ مشورتی با عدهای که با موضوعات آشنایی دارند، صورت نگیرد، تبعات منفی ماجرا هم طبعا نادیده گرفته خواهد شد. هیچ مشورتی از سوی دولت با انجمن متخصصان محیط زیست ایران درباره طرحهای میانکاله و آشوراده صورت نگرفته است.
عباسپور، همچنین در پایان نیز، اضافه کرد: ملاحظات گردشگری باید در این طرح حتما مورد توجه قرار بگیرد. مثلا استفاده از نوع قایقهای جابجاکننده گردشگران باید حتما بر اساس ملاحظات جدی صورت گرفته یا حتی در دوره کوچ یا بازگشت پرندگان مهاجر مورد ممنوعیت قرار بگیرد. همچنین درباره ممنوعیت شکار پرندگان باید محدودیت کاملا جدی در دستور کار قرار بگیرد. باز این سوال مطرح است که آیا ما توانایی، اراده و اختیار لازم برای کنترل این محدودیتها را داریم یا خیر، اساسا برای شخص من روشن نیست.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازپایگاه خبری تحلیلی امتداد نو، تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۴۰۰، کدخبر:۶۵۵۸، emtedad.news