شعارسال: دکتر محمود رضوانی، معاون بهداشتی علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه بیماری «فاسیولیازیس» از اثر یک انگل به نام «فاسیولا» منتقل می‌شود، اظهار کرد: این بیماری بومی استان گیلان است و طی چند هفته اخیر شاهد موارد اندکی از ابتلا بودیم؛ لذا ضرورت آماده بودن برای پیشگیری از شیوع را نشان می‌دهد.

او با اشاره به افزایش مصرف سبزیجات در ماه مبارک رمضان، افزود: علاوه بر ماه مبارک رمضان، در آستانه تعطیلات نوروزی و ورود گردشگران به استان هستیم، لذا تمایل برای مصرف سبزیجات محلی، احتمال شیوع بیماری فاسیولیازیس را افزایش می‌دهد. معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان از مردم خواست هشدار‌های پیشگیرانه را جدی بگیرند و گفت: زنجیره انتقال این بیماری چهار حلقه دارد که حلقه اول آن مخزن بیماری یعنی نشخوارکنندگان بومی شامل گاو، گاومیش، بز و گوسفند است.

رضوانی حلقه دوم را اکوسیستم استان گیلان دانست که شرایط را برای بروز بیماری فاسیولیازیس فراهم کرده و ادامه داد: حلقه سوم یک حلزون خاص و حلقه چهارم انسان است که مصرف کننده سبزیجات خودروی معطر آبزی محلی محسوب می‌شود؛ این سبزیجات هم به صورت مستقیم و هم به صورت فرآورده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

او با بیان اینکه اثرگذاری اقدامات پیشگیرانه در حلقه چهارم بیشتر است، یادآور شد: اداره کل دامپزشکی می‌تواند درمان دسته جمعی نشخوارکنندگان بومی را در برنامه کاری خود قرار دارد؛ این در حالی است که امکان سم پاشی گسترده برای از بین بردن حلزون وجود ندارد. معاون علوم پزشکی گیلان تاکید کرد: آگاه سازی مردم درباره این بیماری و خودمراقبتی‌هایی که باید آموزش ببینند تا به بیماری فاسیولیازیس مبتلا نشوند در پیشگیری از بروز این بیماری و افزایش تعداد مبتلایان بسیار تاثیرگذار است.

او از مردم خواست حتما سبزیجات را قبل از مصرف ضد عفونی و گندزدایی کنند و با بیان اینکه موقع پاک کردن سبزیجات حتما از دستکش استفاده شود، افزود: از نوشیدن آب‌های راکد و سطحی در کوهپایه‌ها و مناطق جلگه‌ای خودداری کنید. فرآورده‌های سبزیجات محلی (نعناع، خالواش و چوچاق) به صورت دلار (نمک سبز) و زیتون پرورده حتما ۲۴ تا ۷۲ ساعت در دمای منفی ۱۸ درجه سانتیگراد نگهداری و سپس مصرف شود.

رضوانی علایم شاخص ابتلا به فاسیولیازیس را شامل درد در قسمت فوقانی راست شکم همراه با تب، لرز و تعریق، خارش و کهیر، کاهش وزن و درد مفاصل دانست.

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

فاسیولوزیس که به نام‌های فاسیو لیازیس، فاسیولازیس، دیستوماتوز، فرسایش کبد و گندیدگی کبد نیز نامیده می‌شود در فارسی بنام کپلک کبد گوسفند معروف است. فاسیولوزیس نوعی بیماری انگلی کرمی است که توسط دو نوع ترماتد ایجاد می‌گردد. پراکندگی این دو نوع کرم در نقاط مختلف جهان متفاوت است. میزبان‌های نهایی این انگل طیف وسیعی داشته و بسیاری از پستانداران علفخوار و انسان را در بر می‌گیرد. حلزون‌های آب شیرین به عنوان میزبان واسط در چرخه زندگی انگل به‌شمار می‌آیند. اخیراً خسارت اقتصادی ناشی از این بیماری در سراسر جهان۳/۲ میلیارد دلار آمریکا برآورد شده است. این بیماری اکنون دیگر یکی از بیماری‌های انسان به‌شمار می‌آید و بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت حدود ۲/۴ میلیون نفر به فاسیولا آلوده بوده و ۱۸۰ میلیون نفر دیگر نیز در خطر آلودگی به آن قرار دارند.

وقوع بیماری در انسان به وجود میزبان واسط یعنی حلزون آبزی، حیوانات اهلی علفخوار، شرایط آب و هوایی و عادات غذایی انسان بستگی دارد. گاو، گوسفند وبز به عنوان مخازن دایمی بیماری به‌شمار می‌روند. سایر حیوانات نیز به انگل آلوده می‌شوند، ولی از نظر انتقال آن به انسان مهم نیستند. با مدفوع به بیرون البته در برخی نقط انتقال بیماری از علفخواران وحشی به انسان گزارش شده‌است. تخم فاسیولا همراه با مدفوع میزبان نهایی دفع می‌شود. البته تعداد تخم‌ها بسته به فصل سال متغیر است. نوزاد انگل بنام میراسیدیوم از تخم خارج و میزبان نهایی یعنی حلزون آبزی را مورد تهاجم قرار می‌دهد یا تخم توسط حلزون بلعیده شده و میراسیدیوم در روده آن آزاد می‌شود. میراسیدیوم در بدن حلزون به سرکر تبدیل شده و از بدن حلزون وارد مرتع شده و در روی گیاهانی که در حاشیه محل‌های تجمع آب در مرتع روییده‌اند تشکیل کیست می‌دهند. خوردن گیاهان آبزی آلوده به سرکر، موجب آلودگی انسان به این انگل می‌شود. چون سرکر‌های فاسیولا هپاتیکا در سطح آب نیز کیست تشکیل می‌دهند، نوشیدن آب تصفیه نشده نیز می‌تواند موجب آلودگی انسان گردد. پس از ورورد به بدن متاسرکر‌ها از کیست خارج شده و شروع به مهاجرت در داخل بدن می‌نمایند. همچنین تحقیقات تجربی نشان داده‌است که خوردن غذا‌های تهیه شده از کبد خام آلوده به انگل‌های نابالغ می‌تواند باعث آلودگی انسان گردد.

تریکلا بندازول TRICLABENDAZOLE معمول‌ترین داروی مورد استفاده برای درمان فاسیولوزیس در انسان است.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت سلامت نیوز، تاریخ انتشار: 7اسفند1402، کدخبر: 368387، www.salamatnews.com