شعارسال: رضا راستی مدیرکل دفتر ترانزیت گمرک ایران از برخی کمبود‌ها و محدود اندیشی‌ها در مناطق بندری و ضعف زیرساخت‌ها می‌گوید.

می‌گوید گاهی ۷ کشتی وارد چابهار می‌شود، ولی ما انبار نداریم و کالا‌ها دموراژ (کشتی و کانتینر) می‌خورد! می‌گوید بعضا برخی ظرافت‌ها در جایابی انبار‌ها مدنظر قرار نمی‌گیرد (مثلا محل استقرار انبار در سمت چپ یا راست جاده) یا در مصدایقی دیگر به نبود چال سرویس در کنار باسکول‌های سنگین اشاره داشته و بیان می‌دارد که با بارش ها، این وسایل از تنظیم خارج شده و بدلیل نبود چال سرویس، ساعت‌ها طول می‌کشد تا دوباره بازتنظیم شود.

این در حالی است که در تاریخ ۱۲ مهرماه ۱۳۹۸ حسین مدرس خیابانی قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت (استاندار فعلی سیستان و بلوچستان) مدعی شده بود خیلی از کشور‌های منطقه آرزوی داشتن بندر چابهار را دارند و امروز بندر چابهار به لحاظ تجهیزات بندری، تخلیه و بارگیری و حتی انبار‌ها هیچ کمبود و کسری ندارد. علاوه بر تمام انبار‌های موجود در بندر، ۳۰ هزار مترمربع انبار جدید و ۱۰۰ هزار تن سیلوی غلات در دست ساخت است که این نشان دهنده وجود اراده برای تأمین زیرساخت‌های لازم در بندر چابهار است.

در مقابل این ادعا، امان الله شهنوازی عضو اتاق بازرگانی ایران در خصوص بندر چابهار و فعالیت‌های که در این بخش صورت گرفته، گفت: با وجود انکه سازمان بنادر و دریانوردی برای توسعه زیرساخت‌های بندر چابهار اقدام‌های متعددی انجام داده، بندر چابهار پتانسیل آن را دارد که با سرعت نسبت به تخلیه کالا‌ها اقدام کند، ولی کمبود انبار باعث شده این بخش با چالش‌هایی روبرو شود.

در ۱۱ آذر ۱۳۹۹، مهدی میر اشرفی در حکمی رضا راستی را به عنوان مدیرکل جدید دفتر ترانزیت گمرک ایران منصوب کرد. بر اساس این حکم، راستی مسئول اجرای وظایف محوله در حوزه ترانزیت، کارنه تیر، هماهنگی با سامانه جامع تجارت، حُسن جابه جایی و انتقال کالا‌های عبوری از خاک ایران، ابلاغ مجوز فعالیت شرکت‌های فورواردری و حمل و نقل دریایی، جاده‌ای، کریری، هوایی و ریلی، توسعه مکانیزاسیون ترانزیت و… شده است.

دیگر نکته قابل تامل و تاکید اینکه، با فرض تامین انبار، آیا به بحث انتقال (با تاکید بر ظرفیت حمل و نقل ریلی) توجه شده است. صحبت‌های خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی در این خصوص می‌تواند راه گشا باشد. وی مدعی است که طرح‌های ریلی از ۱۰ به ۳۵ عدد افزایش یافته و برای آن‌ها به ۱۰۰۰ همت پول نیاز داریم. با بودجه کمتر از یک همت نمی‌توان صنعت ریلی را توسعه داد و حداقل صد سال زمان نیاز داریم. بعضی جا‌ها ۷۰ میلیون تن ظرفیت بندری داریم، ولی ظرفیت ریلی سه میلیون تن است.

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

دموراژ به انگلیسی demurrage خسارت دیرکرد، در واقع هزینه و جریمه‌ای است که صاحب کالا به صورت کلی در ازای تاخیر در بارگیری و تخلیه کالا از کشتی و همچنین تاخیر در تخلیه کانتینر و بازگرداندن آن به شرکت کشتیرانی می‌پردازد. شرکت‌های حمل و نقل و کشتیرانی برای زمان مشخص شده کانتینر‌ها را به صاحبان کالا اجاره می‌دهند، اگر در آن زمان مشخص شده کانتینر تحویل داده شود باید جریمه آن که دموراژ گفته می‌شود پرداخت شود. طبق قرارداد بین کشتیرانی و صاحب کالا براساس ماهیت کالا، وزن، ابعاد و سایر مشخصات، مبلغی به عنوان کرایه حمل تعیین می‌گردد؛ چون زمان بارگیری در مبدا و تخلیه در بندر مقصد در اختیار شرکت حمل و نقل و گا‌ها صاحب کالا نمی‌باشد بنابرین یک مدت منطقی جهت بارگیری و تخلیه درنظر گرفته می‌شود که به آن فری تایم یا حق توقف گفته می‌شود که در این بازه زمانی جریمه بابت دیرکرد و تاخیر در تخلیه کانتینر از صاحب کالا دریافت نمی‌گردد. چنانچه تخلیه کانتینر در مقصد کم‌تر از مدت زمان توافق شده انجام گردد و سریع‌تر به شرکت حمل و نقل مرجوع گردد دیسپیچ پیش می‌آید و برعکس دموراژ باید شرکت کشتیرانی مبلغی از کرایه را به عنوان دیسپیچ به صاحب کالا برگرداند.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون