شعار سال: مراسم پرده‌خوانی حمله حیدری کاری از موزه حمام رهنان سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، به مناسبت شب‌های قدر و شهادت امام علی(ع) در قطعه شهدای مدافع حرم گلستان شهدا برگزار شد.

پرده‌خوانی "حمله حیدری" برگرفته از داستان‌های کتاب حمله حیدری اثر باذل مشهدی یکی از مشهورترین حماسه‌های سروده شده مصنوع ادبیات پارسی است. قسمتی از این حماسه در توصیف جنگ علی(ع) و عمروبن عبدود است. این شعر که در این برنامه پرده‌خوانی شده، تحت حماسه ملی سروده شده و سبک و سیاقی چون شعرهای حماسی شاهنامه فردوسی دارد.

لفظ حمله حیدری برگرفته از کتاب داستان‌ها و روایت‌های بمانعلی کرمانی

احسان شریف‌زاده مسئول برنامه‌های پرده‌خوانی حمله حیدری کارگروه آیینی سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان گفت: برنامه پرده‌خوانی حمله حیدری به مناسب شب‌های قدر و شهادت امام علی(ع) است. لفظ حمله حیدری برگرفته از کتابی در مورد جنگ‌های حضرت امیرالمومنین(ع) بوده و "بمانعلی کرمانی" سال‌ها پیش این کتاب را به تألیف در آورده است.

وی افزود: استفاده از واژه ترکیبی حمله حیدری که از این کتاب برداشت شده به این نیت بوده است که یادی از امام علی(ع) در پرده‌خوانی های در نظر گرفته شده باشد.

پرده‌خوانی قصه «فضل و فتاح» و روایت‌هایی از جنگ صفین، حدیث کساء و معراج

مسئول برنامه‌های پرده‌خوانی حمله حیدری تصریح کرد: در میان داستان‌هایی که مورد استفاده قرار گرفته شده، می‌توان به قصه «فضل و فتاح» اشاره کرد که در شب اول پرده‌خوانی به نمایش در آمد و در شب‌های دیگر داستان‌هایی از جنگ صفین، مالک اشتر و روایت‌هایی از حدیث کساء و معراج برای پرده‌خوانی آماده شده است.

پرده‌خوانی 2 مرشد قدیمی اصفهان، صادق‌علی طریقت خاکسار و اسماعیل نصوحی مبارکه‌ای

در این برنامه‌ها از 2 نفر از مرشدهای قدیمی اصفهان استفاده شده است. پرده‌خوان شب اول و شب دوم که در باغ غدیر برگزار می‌شود صادق‌علی طریقت خاکسار است و شب‌های سوم، چهارم و پنجم در گلستان شهدا به اسماعیل نصوحی مبارکه‌ای سپرده شده است.

هنر پرده‌خوانی یکی از آیین‌ها و هنرهای اصیل و قدیمی نمایش ایرانی

هنر پرده‌خوانی یکی از آیین‌ها و هنرهای اصیل و قدیمی نمایش ایرانی به شمار می‌رود که ریشه و سابقه آن به دوران صفویه برمی‌گردد. پرده‌خوانی تخصص دراویش خاکساری بوده و در آیین‌هایشان از پرده‌خوانی و پرسه‌خوانی به وفور استفاده می‌شده است.

این دراویش دهات به دهات، روستا به روستا و شهر به شهر می‌رفتند و آموزه‌های دینی را در قالب پرده‌خوانی ارائه می‌دادند و کار آن‌ها نقطه مقابل نقال‌های شاهنامه بوده است. با این تفاوت که در نقالی داستان‌های ملی و اساطیری از شاهنامه خوانده می‌شد و در پرده‌خوانی داستان‌های دینی و شیعی برای مردم نقل می‌شد.

700 قصه دینی و آیینی در یک پرده نمایش پرده‌خوانی

به گفته شریف‌زاده، پژوهشگر داستان‌های آئینی، در یک پرده مورد استفاده در پرده‌خوانی نزدیک به 700 قصه دینی و آیینی وجود دارد که قصه‌هایی چون مار غاشیه تا غروب صحرای محشر از آن نقل می‌شود.

وی ادامه داد: البته این 700 داستان از گذشته وجود داشته، اما مشخص نیست که چند داستان در حال حاضر سینه به سینه برای نسل معاصر ما باقی مانده است. چون این داستان‌ها جایی ثبت نشده، امروزه داستان‌ها با ورژن جدید و نوآوری شده با اشعار و روایت‌های معاصر نمایش داده می‌شود.

داستان‌های پرده‌خوانی بر اساس قصص عاشورا و داستان‌های واقعه کربلا

این پژوهشگر داستان‌های آئینی بیان کرد: بیشتر داستان‌های پرده‌خوانی بر اساس قصص عاشورا و داستان‌های واقعه کربلا گرفته شده و از قصه حجة الوداع و خروج امام حسین(ع) از مدینه شروع می‌شود تا بازگشت اسرأ به کربلا، که داستان کامل 72 تن از شهدای کربلا در آن به نمایش در خواهد آمد.

وی یادی از برنامه نقل آدینه کرد که توسط ایشان به مدت 3 سال پرده‌خوانی در اصفهان برای علاقه‌مندان در نظر گرفته شده بود. احسان شریف‌زاده در این چند سال به شناسایی مرشدها و داستان‌های پرده‌خوانی پرداخته تا این هنر نمایشی را زنده نگه دارد. او به قول همکاری سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان برای نمایش مستمر پرده‌خوانی در سطح اصفهان اشاره کرد و افزود: امیدوار هستم بتوانیم با برنامه‌های صورت گرفته، زمینه حفظ این آئین ارزشمند را فراهم کنیم.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار 26 خرداد 96، کد مطلب: 1437542:www.tasnimnews.com