شعار سال: یک گروه بینالمللی از جمله دنیل کیسلینگ محقق دانشگاه آمستردام هلند در مقالهای نشان دادند که میتوان برای اندازهگیری تغییرات در تنوع زیستی، مولفههای ضروری تنوع زیستی را تعریف کرد. انتشار این مقاله حاصل دو کارگاه نخست از کارگاههایی بود که در قالب پروژه"GLOBIS-B"در زمینه زیرساختهای جهانی برای حمایت از تنوع زیستی با حمایت اتحادیه اروپا تشکیل شد. هدف اصلی این پروژه گرد هم آوردن دانشمندان و کارفرمایان فعال در زمینه تحقیقات زیرساختهای جهانی و نیز متخصصان حقوقی برای پاسخ دادن به نیازهای تحقیقاتی و خدمات زیرساختی مورد نیاز برای محاسبه متغیرهای ضروری تنوع زیستی (EBVs) بوده است.
متغیرهای ضروری تنوع زیستی، همانند متغیرهای آب و هوایی از منابع اطلاعاتی مختلف ساخته میشوند و مبتنی بر مولفه هایی هستند که برای ارزیابی تغییرات در تنوع زیستی در طول زمان لازم است.
میتوان از این مولفهها برای ارزیابی سنجش موفقیت اهدافی مثل اهداف تنوع زیستی آیچی (Aichi) که از سوی کنوانسیون تنوع زیستی(CBD)یا اهداف توسعه پایدار(SDGs)وضع شده استفاده کرد. این اهداف، توسط برنامه توسعه پایدار۲۰۳۰سازمان ملل برای جلوگیری از فقدان بیشتر تنوع زیستی در جهان، حمایت از استفاده پایدار از منابع طبیعی و تقویت منافع حاصل از این اقدامات تعریف شده است.بنابراینتعریف مولفههای ضروری تنوع زیستی،نقش مهمی در سیاستگزاریها ایفا میکند و برای اقدامات آینده پنل بینالمللی تنوع زیستی و خدمات اکوسیستمها موسوم به(IPBES)ضروری است.
در پروژهGLOBIS-Bدو کارگاه بینالمللی با حضور ۵۰ متخصص از استرالیا، برزیل، چین، اروپا، آفریقای جنوبی و آمریکا برای بحث درباره چالشهای تعریف مولفههای تغییر در تنوع زیستی درباره توزیع و فراوانی گونهها تشکیل شد. سنجش تغییرات در توزیع و فراوانی گونهها، شاخصهای سیاستگزاری برای سنجش تعداد جمعیت و خطر انقراض برای دستهبندی گونههای در معرض خطر، ارزیابی دامنه حضور جغرافیایی، پراکندگی گونههای مهاجم و پاسخهای گونههای متنوع زیستی به تغییرات اقلیمی و نابودی زیستگاهها را معین میکند. بحثهای صورت گرفته در این دو کارگاه نشان داد که هماهنگسازی جمعآوری اطلاعات و مدیریت فنی دادهها و نیز پیچیدگیها و محدودیتهای قانونی، موانع کلیدی برای ایجاد ابزار و روشهای تعریف مولفههای تغییر در تنوع زیستی و توزیع و فراوانی گونههای زیستی است.
دنیل کیسلینگ نویسنده ارشد این مقاله و هماهنگ کننده علمی پروژهGLOBIS-Bمیگوید:"تدوین مقاله حاضر اقدام مهمی بود که دو سال من را به خود مشغول کرد". این مقاله حوزه وسیعی از جنبههای علمی، و الزامات فنی و حقوقی و معیارهای به اشتراک گذاری اطلاعات را در بر میگیرد. این مقاله یک کار گروهی توسط ۳۶ نویسنده همکار است که بسیاری از آنها فعالانه با برنامهGroup on Earth Observations Biodiversity Observation Network (GEO BON)، (سازمانی که مفهوم مولفههای ضروری تنوع زیستی را طراحی کرده و آن را توسعه میدهد) همکاری میکنند. هنریکه پریرا استاد درGEO BONو یکی از نویسندگان مقاله میگوید: این مقاله گامی اساسی به سوی عملی ساختن مفهومEBVاست زیرا نشان میدهد که ما چگونه میتوانیم یک چارچوب عملی از مولفههای ضروری تغییرات زیستی را تعریف و اجرایی کنیم. این امر برای تحقیقات در زمینه تنوع زیستی و ارزیابی پیشرفت به سوی اهداف سیاستهای حفاظتی و اهداف توسعه پایدار ضروری خواهد بود.
این مقاله در شماره اخیر مجلهBiological Reviewsبه چاپ رسیده است.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری کشاورزی ایران ، تاریخ انتشار 8 شهریور 96، کدمطلب:۴۸۰۱۹، www.iana.ir