شعار سال: تأکید بر واردات سموم دفع آفات ساخت داخل با هدف مقابله با رانت‌خواری در سازمان حفظ نباتات و حذف رویه غلط و فسادخیز ثبت‌ مجدد سموم (حدود 30 میلیون دلار به کارخانه‌داران و کشاورزان ضرر وارد شد و تعداد معدودی را به‌ناحق مولتی میلیاردر کرد) و مخالفت از واردات سمومی که در داخل کشور تولید می‌شود (حداقل 100 قلم از سموم دفع آفات امکان تولید در داخل دارد؛ اما سازمان حفظ نباتات همچنان حامی واردات همان سموم مشابه است) و همچنین شفاف‌سازی جدول و سموم پرخطر و کم‌خطر (با دستکاری آن، صدها میلیون دلار جابه‌جا می‌شود)، صدای تولیدکنندگان سموم نباتی را درآورده است.

حدود پنج‌ماه پیش وزیر جهاد کشاورزی، یک مدیر جوان و پر انرژی را که تحصیلات اگرو اکولوژی داشت (تحصیلاتی که هدف نهایی آن تولید محصولات کشاورزی با سموم کم‌تر است) به ریاست سازمان حفظ نباتات منصوب کرد تا سازمان از مجوزهای دروغین، رانت‌های فراوان، فساد‌ رایج و البته حمایت صرف از واردکنندگان خارج شود. محمدرضا درگاهی، مدیرکل سابق حراست وزارتخانه، یکی تا دو ماه پیش از پذیرش مسئولیت تقریباً همه جوانب کار را مرور کرد و اطلاعات جامعی همراه با جداول و میزان تخلفات و حتی نام متخلفان به‌دست آورد که امیدواری فراوانی برای 50 – 60 کارخانه رسمی تولیدکننده انواع سموم دفع آفات نباتی، قارچ‌کش‌ها و... به‌همراه داشت. کارخانه‌دارانی که درد تولید دارند و گرچه 10 برابر نیاز کشور ظرفیت، امکان و تجهیزات تولید دارند؛ اما مافیای واردات به آن‌ها، به رئیس سازمان و به کشاورزان دهن‌کجی کرده و حتی در بیرون از سازمان شایع می‌کنند که رئیس مافیای واردات، خود را به‌عنوان مشاور سازمان مطرح کرده و می‌گویند در جلساتی رئیس سازمان چندین‌بار تلفنی با وی صلاح و مشورت کرده است. همگان منتظرند تا رئیس سازمان حفظ نباتات از این شایعه اعلام برائت عملی کند و پاسخ دهد که چرا از 90 یا 100 قلم سموم ساخت داخل فقط ممنوعیت 30 قلم را پذیرفته است؟ چرا لابی‌های واردکنندگان موجب شده تا 30 قلم ممنوعیت به 14 قلم کاهش پیدا کند؟ چرا همین 14 قلم را (هفت درصد از کل سموم قابل ساخت) که قرار بود ممنوعیت ورود پیدا کند گستاخانه رفع ممنوعیت نشد و همچنان سود سرشار و ارز به جیب چینی‌ها و هندی‌ها سرازیر می‌شود؟ البته که چنین وارداتی آب به آسیاب دشمن ریختن و دهن‌کجی به فرمان رهبر معظم انقلاب است که امسال را سال حمایت از تولید داخلی اعلام کرده‌اند. گرچه سنگرسازان بی‌سنگر تولید، قائل به حذف کامل واردات نیستند و تنها بر حق حداقلی خود که پس از ماه‌ها جلسه و نشست و کارگروه با مدیریت سازمان و معاونت‌ها کسب کرده‌اند، پای می‌فشارند یا می‌گویند دست‌کم لگو و آرم حمایت از تولید داخلی از روی آن‌ها برداشته شود. از طرفی میانگین 30 درصد مواد تولیدی سموم (تکنیکال) از خارج وارد می‌شود و 70 درصد آن تولید داخل است؛ اما متأسفانه به‌دلیل تضعیف پول رایج و گرانی 300 تا 400 درصدی ارز، حدود 16 تا 20 قلم لوازم و مواد داخلی از 100 تا 400 درصد گران شده؛ (به‌عنوان مثال رنگ در برخی موارد همچون سموم ضدعفونی که سال گذشته هر کیلو 70 هزار تومان بود در مهرماه 380 هزار تومان عرضه می‌شد) و درد افزایش نه درصد ارزش افزوده همراه همه این نگرانی‌هاست.

میز خدمت یا ...

از دیگر سو کار نیک و حسنه رئیس جدید سازمان نصب میز خدمت، جلو درب ورودی سازمان است که ظاهراً باید چنین اهدافی را دنبال کند: راهنمایی مراجعان و کاهش هدر رفت‌ها؛ جلوگیری از موازی‌کاری و مراجعات مکرر؛ پیشگیری از لابی و رانت‌خواری احتمالی. اما واقعاً جای این سوال وجود دارد که آیا کارمند میزخدمت آن‌قدر اشراف و توانایی دارد تا پذیرای نظرات مدیرانی با سابقه 60 تا 70 ساله در سمت تولید و مسئول کارخانه باشد و وی را که حتی بیش‌تر از عمر سازمان و رئیس سازمان در این زمینه کار کرده، تجربه کسب نموده و کشور را از ورود سموم بی‌نیاز کرده، اقناع کند. مدیرانی در بخش خصوصی سم فعالیت می‌کنند که همه معاونان و مدیران ذی‌ربط در وزارتخانه یا شاگرد دانشکده آن‌ها بوده یا پدر و برادر و خودشان به نوعی همکار آنان بودند. نگارنده در بازدید از یک کارخانه تولید سموم دفع آفات شاهد تکرار کلمات «وزیر من... وزیر من» از دهان مدیر کارخانه بودم. وقتی دلیل این نوع خطاب نسبت‌ به وزیر جهاد کشاورزی سوال شد این پاسخ شنیده شد که او با رأی من و دیگر کشاورزان و برای گشایش کارها وزیر شده است. اگر صحبت، دستور و ابلاغ او خلاف تولید و کار ما باشد فردا صبح در اتاق کارش حاضر می‌شوم و او موظف است مرا توجیه کند یا توجیه مرا بپذیرد. آیا کارمند و پیشخدمت پشت میزخدمت می‌تواند با سم‌سازان چنین تعاوملی داشته باشد؟ آیا فضای ورودی سازمان، صندلی و اطراف میز خدمت به نحوی است که چنین مدیرانی از آمدن به سازمان پشیمان نشوند؟ مردانی که نخستین سموم کشاورزی ایران را ساخته‌اند. نخستین اساتید دانشگاه و دانشکده کشاورزی بوده‌اند. ده‌ها و صد‌ها لوح تقدیر و تشویق به امضای رئیس‌جمهور، وزرای کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی و... گرفته، چهره ماندگار، کارآفرین کارآفرینان، رعایت‌کننده حقوق مصرف‌کننده و... لقب گرفته‌اند، با تولید سموم مشابه آمریکایی و ممانعت از ورود سموم آمریکایی مشت واقعی به دهان آمریکا کوبیده‌اند، آیا باید شاهد پخش این شایعه باشند که رانت‌خواران و مافیای واردکنندگان سموم با احکام نامرئی و نانوشته خود را مشاور رئیس سازمان می‌دانند و آن‌جا خط می‌دهند. چرا برخی، سازمان را سازمان حفظ واردات سموم مشابه و ساخت داخل نام نهاده‌اند. سوال این است که سازمان حفظ نباتات آیا فقط مرز ممنوعه برای ورود دلسوختگان است یا میزخدمت برای تسریع در کار تولیدکنندگان، خدمات‌دهندگان، توزیع‌کنندگان، محققان و کارشناسان امور سم؟

چرا باید رویه‌ای اعمال شود که مدیران دلسوخته و ارشد بخش خصوصی شاهد دست و دلبازی مجوز ورود سمومی باشند که قابلیت ساخت داخل را دارند و همچنین به نظرات و خواسته‌های منطقی آن‌ها بی‌توجهی شود؟

چرا درحالی‌که سال زراعی 96– 97 و برداشت محصول پایان یافت و سال زراعی جدید 97– 98 یک‌ماه از عمر خود را پشت سرگذاشته، هنوز شاهد یک نشست خبری با حضور رسانه‌ها از سوی رئیس سازمان حفظ نباتات و پاسخ به نقدها و چالش‌ها دلسوزان این حوزه نیستیم؟!

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 1 آبان 97، کد مطلب: 56133،www.sabzineh.org