ریز درآمد و هزینه دولت در سال ۹۸ بعد از مصوبات بودجه‌ای سران قوا

بعداز مصوبات شورای هماهنگی قوا برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش صادرات نفت، منابع و مصارف بودجه دولت دچار تغییرات اساسی شده است.

شعار سال : موضوع تغییر سقف منابع و مصارف بودجه کشور در سال 98 بحثهای مختلفی را در پی داشته است. ابتدا قرار بود کاهش منابع دولت از طریق فرایند اصلاح ساختار بودجه تامین شود، اما در نهایت خبرها از تصویب تغییرات بودجه‌ای در سران قوا حکایت داشت. شورای هماهنگی سران قوا استفاده از منبع صندوق توسعه ملی، حساب ذخیره ارزی، مولدسازی داراییها و انتشار اوراق را برای جبران کسری بودجه 67 هزار میلیارد تومانی بودجه سال 98 در نظر گرفته است.

بر اساس قانون بودجه سال 98 مصوب مجلس شورای اسلامی، درحالی که درامدهای 239 هزار میلیارد تومانی حاصل از درامدهای مالیاتی، گمرکی و واگذاری مالکیت و خدمات دولتی لحاظ شده بود، در شورای هماهنگی سران قوا با پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه این منبع به 198 هزار میلیارد تومان تغییر کرده است.

همچنین درحالی که میزان واگذاری داراییهای مالی یا فروش اوراق تغییری نداشته واگذاری داراییهای سرمایه‌ای که عمده آن از محل فروش و صادرات نفت تامین می‌شد، با تغییرات اساسی رو به رو شده است.

بر این اساس در حالی که در قانون بودجه 98 بر حسب فروش 1.5 میلیون بشکه نفت در روز، درآمد 158 هزار میلیارد تومانی در بودجه درج شده بود در نهایت با اعلام میزان فروش نفت 300 هزار بشکه در روز، رقم جدید درآمد حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای به 61 هزار میلیارد تومان تقلیل پیدا کرده است.

448هزار میلیارد تومان	منابع			مصارف
	قانونبودجه		سران قوا		قانون بودجه	سران قوا
درآمد(مالیاتی، گمرکی و...)	239هزار میلیارد	198 هزار میلیارد		هزینه جاری(حقوق و مزایا و...)	352 هزار میلیارد	305 هزار میلیارد
واگذاری دارایی مالی	51هزار میلیارد	51هزار میلیارد		تملک دارایی مالی(اوراق و...)	29هزارمیلیارد	32 هزار میلیارد
واگذاری سرمایه‌ای(نفت)	158هزار میلیارد	61هزار میلیارد		تملک سرمایه‌ای	67هزار میلیارد	49 هزار میلیارد
مجموع منابع جدید		310هزار میلیارد	کاهش 138 هزار میلیاردی	مجموع مصارف جدید	386 هزار میلیارد	تغییر 65 هزار میلیاردی
کسری بودجه با اعمال تغییرات فوق						76 هزار میلیارد تومان

از سوی دیگر در قسمت مصارف نیز شاهد تغییرات گسترده‌ای بوده‌ایم، بر این اساس با پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه هرچند میزان کل هزینه‌ها از 352 هزار میلیارد تومان به 305 هزار میلیارد تومان کاهش یافته، اما در قسمت بودجه عمرانی نیز شاهد کاهش 18 هزار میلیارد تومانی بوده‌ایم. به این ترتیب تملک داراییهای سرمایه‌ای از 67 هزار میلیارد تومان به 49 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که در قسمت تملک دارایی مالی مصارف از 29 هزار میلیارد به 32 هزار میلیارد تومان افزایش یافته که البته این افزایش، یک تغییر نسبتا مثبت تلقی می‌شود.

بر اساس جدول بالا در نهایت مجموع منابع دولت در سال 98 با تغییرات ناشی از کاهش درامدها و کاهش درامد حاصل از فروش نفت حدود 309 هزار میلیارد تومان خواهد بود اما مجموع مصارف با احتساب کاهش هزینه‌های جاری و کاهش هزینه‌های عمرانی 386 هزار میلیارد تومان خواهد بود.

به این ترتیب دولت باید برای کسری بودجه 76 هزار میلیارد تومانی یک سری پیشنهاد در چارچوب قانون ارائه می‌کرد. استفاده از منابع صندوق توسعه، استفاده از منابع باقی مانده حساب ذخیره ارزی و به کار گیری منابع احتمالی حاصل از اموال دولتی در کنار انتشار اوراق راهکارهای پیشنهادی دولت بوده که اتفاقا در شورای هماهنگی سران قوا نیز تایید شده است.

برای اصلاح ساختار بودجه چه سازمان برنامه و بودجه و چه مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهادی مختلفی از جمله استفاده از ظرفیت مالیات بر عایدی سرمایه را پیشنهاد کرده بودند که فعلا این دست پیشنهادات در دستور کار شورای هماهنگی سران قوا قرار نگرفته است.

در جدول زیر نیز جزئیات ارقام لازم برای جبران کسری بودجه از راهکارهای چهارگانه پیشنهادی سازمان برنامه و بودجه قابل مشاهده است.

عنوان پیشنهاد	رقم مورد نیاز	استناد
تسهیلات صندوق توسعه ملی	23 هزار میلیارد تومان	بند ه تبصره 4 قانون بودجه
منابع حساب ذخیره ارزی	4.5 هزار میلیارد تومان	بند ج تبصره 1 قانون بودجه
منابع حاصل از مولدسازی داراییها	10 هزارمیلیارد تومان	گزارش وزارت اقتصاد
فروش اوراق	38 هزار میلیارد تومان	عملیات بازار باز