شعارسال: این روزها بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت اقلام پرمصرف با نوساناتی روبه‌رو شده که شاید از هرکسی سؤال کنید دیگر برایش موضوع عادی باشد، اما در این میان گرانی بیش از حد و چند برابری برخی از کالاها مایه تعجب بسیاری از مردم شد و این سؤال را به‌وجود آورده که علت اصلی گرانی این دانه‌های شیرین سفید رنگ چیست؟ آیا این موضوع پشت‌پرده خاصی دارد؟

اما در این میان ظاهراً مسئولان اعلام کرده‌اند به‌دلیل آغاز فصل برداشت نیشکر و همچنین به‌منظور حفظ ذخایر راهبردی، دیگر شکر به نرخ دولتی در بازار توزیع نمی‌شود، از این‌رو واحدهای تولیدی باید محصولات مورد نیاز خود را از بازار تأمین کنند. با این حال از آن‌جا که چغندرقند در مهر‌ماه در خراسان رضوی برداشت می‌شود، این مسأله سبب شده‌است تا صنایع غذایی استان مجبور شوند شکر مورد نیاز خود را از سایر استان‌ها تأمین کنند. در این میان برخی از فعالان صنفی معتقدند کارخانه‌های تولید‌کننده شکر این محصول را به میزان کافی در استان دارند، اما توزیع قطره‌چکانی سبب ایجاد مشکلاتی برای صنایع غذایی شده‌است.

در‌حالی‌که چندی است رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌رضوی از وضعیت مطلوب ذخایر شکر در استان خبر داده‌است، سوءاستفاده متخلفان در فروش شکر قیمت مصوب در بازار‌های آزاد باعث کمبود شکر در بازار‌های استان و افزایش قیمت این محصول شده است.

حمیدرضا رجوعی، رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، گفت: براساس مصوبات کمیسیون تنظیم بازار کشور و با هدف حمایت از تولیدات داخلی، قیمت مصوب شکر از تاریخ بیست و هشتم مردادماه، درب انبار کارخانجات از سه هزار تومان در هر کیلو به چهارهزار و ۵۰۰ و برای مصرف‌کننده به چهارهزار و ۷۰۰ تومان در هر کیلو افزایش پیدا کرده‌است.

او ادامه داد: هم‌اکنون شکر مورد نیاز شبکه‌های توزیع با محوریت منابع و تولیدات داخلی تأمین می‌شود و واحد‌های صنایع غذایی که مصرف‌کننده شکر هستند و واحد‌های صنفی و شبکه‌های توزیع مصارف خانوار، برای دریافت شکر به واحد‌های تولیدی معرفی شده‌اند.

رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: هم‌اکنون ذخایر استراتژیک شکر استان مطلوب بوده و هیچ‌گونه کمبودی در تأمین نیاز بخش‌های مختلف وجود ندارد. درحالی‌که گزارش‌ها از وضعیت بازار حاکی از افزایش قیمت شکر به کیلویی هشت‌هزار تومان است.

حمید، فروشنده مواد غذایی، می‌گوید: به‌دلیل فعالیت واسطه‌ها در بازار، شکر با قیمت مصوب به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد و هم‌اکنون فروشنده‌ها با قیمت دلخواه خود شکر را در بازار به فروش می‌رسانند. محصول شکر قبلاً با قیمت‌های چهارهزار و ۲۰۰ و سپس پنج‌هزار و ۵۰۰ تومان به فروش می‌رسید، اما هم‌اکنون تا هشت‌هزار تومان نیز به فروش می‌رسد.

این فروشنده مواد غذایی می‌گوید: متخلفان، شکر‌های قیمت مصوب را در بازار آزاد می‌فروشند و این باعث کمبود شکر در بازار شده است.

در ادامه گزارش، به یکی از فروشگاه‌های دولتی مراجعه کردیم که به‌دلیل کمبود محصول، شکر برای فروش ارائه نمی‌شد.

این فروشنده گفت: شکر به‌صورت کیلویی برای فروش وجود ندارد و فقط شکر به‌صورت بسته‌بندی کارخانه‌ای به وزن ۹۰۰ گرم برای فروش دارند که بسته‌ای هفت‌هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دارد. اما پس از شنیدن درد و دل بازاریان برای ریشه‌یابی موضوع گرانی شکر در این چند وقت اخیر به سراغ تولیدکنندگان هم رفتیم تا با رصد کارخانه‌های تولید و صحبت با تولیدکنندگان شکر ببینیم که آیا مشکل در کارخانه‌های تولید است و با کمبود تولید روبه‌رو هستیم یا کارخانه‌های موجود با تمام ظرفیتی که دارند جوابگوی نیاز بازار‌های مصرف داخلی هستند یا خیر.

از کارخانه‌های تولید شکر چه خبر؟

شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه در محدوده باستانی هفت‌تپه و بر روی آثار به جامانده از تمدن ایلام بنا شده‌است. این شرکت در نزدیکی شهر تاریخی شوش دانیال و معبد چغازنبیل در حدفاصل ۴۵ کیلومتری جاده اندیمشک به اهواز در استان خوزستان قرار دارد.

سابقه کشت و بهره‌برداری از نیشکر در این منطقه به گذشته‌ای دور بازمی‌گردد، اما به‌طور رسمی این شرکت کار خود را از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد و در سال ۱۳۵۴ به‌طور رسمی با نام شرکت، دارای اختیار انجام عملیات کشاورزی برای تولید نیشکر و ایجاد صنایع و فرآورده‌های وابسته ثبت شد.

در سال ۱۳۹۱ پروژه بازسازی و نوسازی تجهیزات مکانیکی با هدف افزایش تولید شکر، برعهده شرکت نوسازی صنایع ایران قرار گرفت و هم‌اکنون با گذر از موقعیت‌های بحرانی مختلف و مقاومت در مقابل تحریم‌ها، چرخ تولید در این شرکت درحال گردش است و تولید رونق دارد. به‌منظور بررسی شرایط تولید شکر در کارخانه حضور یافتیم و آخرین وضعیت تولید را جویا شدیم.

کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه، نگین کشور

غلامرضا صابریان‌زاده، قائم مقام مدیرعامل در امور تولید شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه، گفت: این شرکت یکی از واحد‌های تولیدی بسیار قدیمی در زمینه تولید شکر محسوب می‌شود و به‌عنوان نگین شرکت‌های کشت و صنعت نیشکر در کشور معرفی می‌شود.

او با بیان این‌که امسال با افزایش کشت دوهزار و ۵۰۰ هکتاری تلاش می‌کنیم تولید را نیز افزایش دهیم، افزود: امسال ۴۰ هزار تن شکر و در سال آینده ۷۰ هزار تن شکر از نیشکر‌های کشت شده به دست می‌آید.

سهم ۵ درصدی شرکت نیشکر هفت‌تپه در تولید شکر کشور

صابریان‌زاده اظهار داشت: میزان مصرف شکر تولیدی داخل کشور دو میلیون تن است که شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه سهم پنج‌درصدی در تولید محصول مورد نیاز کشور را به خود اختصاص داده‌است.

این مقام مسئول با اشاره به این‌که میزان تولید شکر در این شرکت در مقایسه با سال گذشته افزایش نشان می‌دهد، تصریح کرد: ظرفیت اسمی شرکت تولید ۱۰ هزار تن در سال است که پیش‌بینی می‌شود امسال میزان تولید شکر به بیش از ۵۰ هزار تن برسد.

او اذعان داشت: بسیار امیدواریم که خیزی برای تولید ۱۰۰ هزار تن شکر برابر با ظرفیت اسمی شرکت کشت و صنعت نیشکر و توزیع در بازار مصرف ‌برداریم.

غلامرضا صابریان‌زاده ادامه داد: تاکنون هر مقداری که شکر در این شرکت تولید شده با ایجاد صنایع بسته‌بندی در اوزان و مصارف مختلف رستورانی، فرودگاهی و خانگی به بازار عرضه می‌کنیم و تلاش داریم با افزایش تولید محصولات بسته‌بندی بتوانیم سهم مؤثری در بازار داخلی و همچنین در زمینه صادرات داشته باشیم.

اشتغال بیش از ۵ هزار نفر در کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه

قائم مقام مدیرعامل در امور تولید شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه در پاسخ به این سؤال که چند نفر در شرکت کشت و صنعت هفت‌تپه مشغول به کار هستند، اذعان داشت: در مجموع تعداد بیش از پنج‌هزار کارگر در قسمت‌های مختلف این شرکت مشغول به کار هستند که در مقاطع مختلف این رقم متغیر است.

غلامرضا صابریان‌زاده ادامه داد: تلاش می‌کنیم امسال که از سوی مقام معظم رهبری به سال رونق تولید نام‌گذاری شده‌است، معیشت مردم را تأمین کنیم و بتوانیم سهم عمده‌ای در کاهش بیکاری منطقه داشته باشیم که این امر با همکاری و فعالیت همه جانبه محقق می‌شود.

تلاش برای افزایش تولید شکر و توزیع در بازار مصرف

او در ادامه بیان کرد: باتوجه به تلاش این شرکت و سایر شرکت‌های کشت و صنعت نیشکر خوزستان برای تولید شکر، امیدواریم تولید کفاف مصرف را بدهد؛ چراکه شرایط تولید محیاست و مشکلی برای تولید و عرضه بازار وجود ندارد.

صابریان‌زاده اذعان داشت: هیچ نگرانی برای تأمین شکر مورد نیاز بازار وجود ندارد و آبان‌ماه امسال شکر تولیدی این شرکت در بازار مصرف توزیع خواهد شد.

او یکی از اهداف هیئت مدیره این شرکت را پرداخت حقوق کارگران و کارمندان عنوان و تصریح کرد: تاکنون حقوق پرسنل به‌موقع پرداخت شده و می‌شود.

این مقام مسئول در شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه تأکید کرد: نگرانی برای پرداخت حقوق کارکنان وجود ندارد و در شرایط اقتصادی موجود تلاش کردیم منابع مالی مورد نیاز را تأمین کرده و حقوق پرسنل به‌موقع پرداخت شود.

جبران کاهش تولید سال‌های قبل با صنایع وابسته

صابریان‌زاده بیان داشت: با توجه به کاهش تولید در سال‌های قبل، هیئت مدیره شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه تصمیم گرفته صنایع وابسته ازجمله کارخانه تولید الکل،‌ ام‌دی‌اف با استفاده از باگاس نیشکر را راه‌اندازی کند.

او گفت: با راه‌اندازی سایر صنایع اشتغال‌زا نظیر تولید روزانه یک‌هزار تن شیرخشک، چسب، فرمالین و... کاهش زمان کاشت تا برداشت و توقف تولید در این مدت گامی مؤثر در کاهش بیکاری در منطقه‌ برداریم.

بسته‌بندی روزانه ۵ تن شکر

یکی از کارگران مشغول به کار در بخش بسته‌بندی شکر گفت: عملیات بسته‌بندی شکر در شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه با همت مدیرعامل این شرکت از دی‌ماه سال ۹۷ به بهره‌برداری رسید و روزانه پنج‌تن شکر بسته‌بندی می‌شود.

او افزود: طرح‌های مستعد دیگری ازجمله تولید شکر طعم‌دار نیز درحال پیگیری است که با اجرای این طرح، شکر در طعم‌های زنجبیل، دارچین و لیمو تولید و به بازار عرضه خواهد شد.

پس از بررسی آخرین وضعیت تولید شکر و اشتغال کارگران در این کارخانه، در اراضی نیشکر حاضر شدیم، درخصوص چگونگی مراحل کشت محصول نیشکر با مدیر کشاورزی کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه و کارگران مشغول در این اراضی گفت‌وگو کردیم.

برداشت ۲۵۰ هزار تن نیشکر در هفت‌تپه

حمید کریمی‌پور، مدیر کشاورزی کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه، در این باره گفت: عملیات کشت نیشکر از شهریورماه آغاز شده و تاکنون ۷۰۰ هکتار از اراضی که به کشت این محصول رفته است.

او افزود: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، مقرر گردید کشت نیشکر در دوهزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی انجام شود که انتظار می‌رود از این مقدار زیرکشت، برای فصل آینده ۲۵۰ هزار تن نیشکر و ۲۵ هزار تن شکر حاصل شود.

کریمی‌پور اظهارداشت: عملیات کشت نیشکر با به‌کارگیری تعداد زیادی از کارگران انجام می‌شود و قلمه‌ها به‌وسیله کارگران و با استفاده از وسیله‌ای به نام نِی‌بُر در بسته‌های ۵۰ عددی آماده و برای کشت مورد استفاده قرار می‌گیرند، به این شکل که هر قلمه باید حداقل دارای سه جوانه یا چشمک باشد تا بتوانیم محصولی مرغوب و باکیفیت تولید کنیم.

این مقام مسئول تصریح کرد: در هر هکتار از اراضی، حدود ۲۰ هزار قلمه که چیزی حدود ۴۰۰ تا ۴۲۰ دسته می‌شود، کشت می‌گردد.

لزوم آبیاری اراضی پس از اتمام عملیات کشت نیشکر

مدیر کشاورزی کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه درخصوص روش کشت این محصول گفت: عده‌ای از کارگران نی‌ها را درون فارو که به‌وسیله ماشین‌آلات کشاورزی ایجاد می‌شود، می‌کارند. ضمن این‌که پس از اتمام عملیات کشت، به‌وسیله کاور یا پوشش مکانیکی و سپس پوشش دستی و سم‌پاشی انجام می‌شود و در پایان آبیاری اراضی صورت می‌گیرد.

او ادامه داد: آبیاری بلافاصله پس از کشت الزامی است، چراکه از خراب شدن قلمه‌های کشت شده در گرمای شدیدی که در استان خوزستان حاکم است، جلوگیری می‌کند.

یک‌بار کشت، ۵ سال برداشت محصول

حمید کریمی‌پور اذعان داشت: با هر بار کشت نیشکر می‌توان به مدت پنج سال محصول برداشت کرد، به این صورت که در سال برداشت انتظار داریم بیش از ۱۰۰ محصول به دست آید، ضمن این‌که در سال‌های بعد در مجموع حدود ۴۰۰ تن نیشکر تولید و برداشت خواهد شد.

او نیشکر را یک محصول دائمی از بین نباتات صنعتی دانست و بیان کرد: به این دلیل محصول دائمی محسوب می‌شود که تا پنج‌سال می‌توان محصول برداشت کرد و اگر زمین مشکلی نداشته باشد و تناژ بالای ۸۰ تن به دست دهد، برداشت این محصول تا سال‌های ششم و هفتم ادامه خواهد داشت. ضمن این‌که در مزارع نیشکر هفت‌تپه تا برداشت سال دهم هم تجربه شده‌است.

حکیم چنانی، که در مزارع نیشکر مشغول به کشت بود، نیز گفت: از سال ۹۵ در این مزارع به‌صورت فصلی مشغول به‌کار بودیم و خدا را شکر بیکار نیستم و می‌توانم با دریافت حقوق، هزینه‌های زندگی و خانواده را تأمین کنم.

او در ادامه گفت: برای رفع بیکاری در دیگر فصول سال، مسئولان شغلی دائمی برای ما و سایر کارگران فراهم کنند تا با قراردادی شدن، نگران بیکاری و هزینه‌های زندگی نباشیم.

یکی دیگر از کارگران حاضر در عملیات کشت نیشکر بیان داشت: روزانه حدود ۲۴۰ نفر در طرح توسعه و ۲۴۰ نفر در طرح کشت فعلی قلمه‌ها را تأمین می‌کنند. تعداد ۴۰ نفر به‌صورت دسته بارگیری با تراکتور‌ها قلمه‌ها را بارگیری کرده و برای انجام عملیات کشت ارسال می‌شود.

این کارگر اظهار کرد: امسال با همت مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان شوش، توانستیم کشت نیشکر تا مرز ۳۰ هکتار در روز را اجرایی کنیم.

شرکت نیشکر هفت‌تپه برای پنج‌هزار نفر به‌صورت مستقیم اشتغال ایجاده کرده و قصد دارد با افزایش سطح زیرکشت، تولید و اشتغال را رونق دهد.

برای رسیدن به تولید پایدار و بی‌نیاز شدن از واردات شکر به کشور و خروج ارز از کشور نیازمند عزم جدی و حمایت مسئولان است که منجر به کاهش معضل بیکاری و رشد اشتغال در استان خوزستان می‌شود.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 7مهر1398 ، کدخبر: 75637: sabzineh.org