شعار سال:پس از یورش رییس بانک مرکزی به مدیران و صنعت خودروسازی در جمع صدها نفر از بازرگانان ایرانی در اتاق بازرگانی ایران در آخرین روزهای مهرماه و پاسخ های پرشمار مدیران خودروسازی و یه ویژه قطعه سازان ، حالا به نظر می رسد بانک مرکزی می خواهد این مجادله را دست کم درحوزه کارشناسی مالی دنبال کند.

رسانه ارگان پژوهشکده پولی و بانکی ایران بدون لحاظ کردن افزایش نرخ تبدیل هردلارآمریکا به ریال ایران و بدون توجه به فشار هزینه های سربار به صنعت خودرو و بدون توجه به اینکه نرخ تورم ایران درسالهای اخیر دست کم 4برابر میانگین نرخ تورم جهانی بوده است و بدون اینکه به رشد سایر کالاها اشاره کند صنعت خورو را متهم می گند که مدیریت ناکارآمدی دارند و نمی توانند هزینه های خود را کنترل کنند. مدیران بانک مرکزی توجه ندارند اگر مناسبات ایران با بانک های بزرگ و حتی متوسط کشورهای دیگر برقرار بود خودروسازان ناگزیر نبودند با نرخ های حتی بالاتر از 20 درصد وام و اعتبار بگیرند. با این همه این رسانه بانک مرکزی هشدار داده است "زیان انباشته خودروسازان در مرز هشدارقراردارد"

قیمت تمام شده بالا

نگاهی به درآمدهای عملیاتی هر دو شرکت نشان می‌دهد که شرکت ایران ­خودرو باید ۱۷ درصد و شرکت سایپا باید ۳۰ درصد به طور میانگین قیمت محصولات خود را افزایش دهند تا هزینه بهای تمام شده خود را پوشش دهند. یعنی قیمت کارخانه­‌های خودرو پراید که این روزها بحث خارج شدن آن از چرخه تولید مطرح است از ۳۷ میلیون فعلی به ۴۸ میلیون افزایش یابد تا بتواند قیمت تمام شده خود را پوشش دهد. در کنار این مسائل، شرکت ایران خودرو زیانی بالغ بر ۵۳ هزار میلیارد ریال را در شش ماه سال جاری محقق کرده و شرکت سایپا نیز ۳۴.۵ هزار میلیارد ریال در این مدت زیان ثبت کرده این در حالی است که سرمایه ثبتی ایران خودرو تنها ۱۵ هزار میلیارد و سرمایه سایپا ۳۹ هزار میلیارد ریال است. باید در نظر داشت یکی از دلایل بیشتر بودن بهای تمام شده از درآمدها این است که میزان تولید در کارخانجات کشور بسیار کمتر از ظرفیت آنهاست و در حال حاضر این کارخانجات با حدود ۳۰ درصد ظرفیت خود مشغول به کارند.

البته این زیان مربوط به امروز و دیروز نیست و مشکلات مالی مدت زیادی است که گریبان این دو شرکت را گرفته است. این دو شرکت در دوره‌هایی برای جذب نقدینگی بیشتر با بانک‌ها نیز به رقابت پرداخته چنان که در دوره‌­هایی نرخ سود پیش‌فروش محصولات این دو شرکت از نرخ سود شبکه بانکی بیشتر بوده تا رقیبی جدی برای بانک‌ها باشند. اما دلیل این همه نیاز مالی خودروسازان به نقدینگی چیست؟

در واقع تناسبی بین عملکرد و فعالیت‌های خودروسازان با نوع تسهیلات دریافتی نیست. در واقع خودروسازان اقدام به انجام سرمایه­ گذاری بلندمدت کرده‌­اند اما از تسهیلات کوتاه­ مدت استفاده کردند. باز اگر در این زمینه به آخرین گزارش حسابرسی شش ماهه اول سال ۱۳۹۸ این دو شرکت نگاهی بیندازیم خواهیم دید که در حالی‌که شرکت سایپا ۱۱۱.۴ هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری بلندمدت کرده اما تسهیلات دریافتی بلندمدت آن تنها ۱۵.۸ هزار میلیارد ریال است یعنی به ازای هر واحد تسهیلات دریافتی بلندمدت شرکت سایپا ۷.۴ واحد سرمایه­ گذاری بلندمدت کرده است این نسبت البته برای ایران خودرو کمی بهتر است.

این شرکت ۴۳.۸ هزار میلیارد ریال سرمایه­ گذاری بلند مدت داشته اما تسهیلات بلندمدت آن فقط ۱۳ هزار میلیارد ریال بوده که نشان می­‌دهد به ازای هر واحد تسهیلات بلندمدت ۳.۳ واحد سرمایه­ گذاری بلندمدت کرده است. این ارقام نشان می­‌دهد خودروسازان داخلی متناسب با سرمایه­ گذاری‌­های خود تسهیلات مناسب اخذ نکرده­اند و از این روست که همواره با مشکل کمبود نقدینگی روبرو هستند.

البته باید گفت برگ برنده خودروسازان آمار اشتغال آنان است که سال ها است دولت­‌ها را مجبور کرده دست به عصا با آنان رفتار کنند. در واقع صنعت خودرو به واسطه پیوندهای گسترده­ای که با سایر صنایع دارد ظرفیت بالایی در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی کشور دارد. در ساخت خودرو مجموعه ­ای از تکنولوژی‌­ها دخالت دارند که بر اساس جدول داده-ستانده رتبه دوم را به لحاظ ضریب همبستگی پیوند پسین دارد.حتی بیان می­ شود که به ازای تولید هر خودرو ۱۷ درصد اشتغال مستقیم و ۸۳ درصد اشتغال غیرمستقیم ایجاد می­ شود. طبق گفته مدیران این صنعت بیش از ۷۰۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت مشغول فعالیت هستند که اگر بر جمعیت شاغل اعلام شده از سوی مرکز آمار یعنی ۲۴ میلیون نفر تقسیم کنیم خواهیم دید ۳ درصد کل جمعیت شاغل کشور با این صنعت در ارتباطند البته شاید اگر تولید خودرو در کشور متوقف شود ریزش بیشتری در بخش خدمات خودرو داشته باشیم چرا که مسلما کیفیت خودروهای خارجی به اندازه­ای بالاتر است که نیاز به مراجعه به تعمیرکاران را کمتر می‌کند!

دوباره به پرسش اولیه باز می­گردیم، آیا با شرایط فعلی باز می­بایست به حمایت از خودروسازان بپردازیم در حالی‌ که وضعیت خودروسازی کشور برغم تمام این حمایت­‌ها مطلوب نیست؟ در اینجا ما نه به بحث در رابطه با کیفیت خودروهای کشور پرداختیم نه آن را با خودروهای خارجی مقایسه کردیم. فقط عملکرد خودروسازان را از دید آماری که خودشان اعلام کرده ­اند مورد بررسی قرار دادیم.به نظر می­ رسد مشکلات صنعت خودرو بیشتر مسائل مدیریتی است تا کمبود مالی و عدم حمایت دولت و بانک مرکزی.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی ساعت24،تاریخ انتشار:8آبان1398،کد خبر:467459،www.saat24.news