شعار سال: اگرچه بنت از توابع نیکشهر یکی از سه نقطه بحرانی استان سیستان‌وبلوچستان پس از سیلاب شنبه گذشته است، اما از آن برووبیای دشتیاری برای امدادرسانی به این منطقه خبری نیست. نه بالگردی در آسمان بنت پرواز می‌کند و نه ماشین‌های امدادی به سوی آن گسیل می‌شوند. منطقه بنت که فاصله زیادی با چابهار دارد، صبح پنجشنبه شاهد حضور علی ربیعی سخنگوی دولت در میان مردم بوده است، اما ساکنان این منطقه تقریبا نه تنها هیچ کمک محسوسی دریافت نکرده‌اند بلکه حتی از وعده‌های سخنگوی دولت هم بی‌نصیب مانده‌اند و صرفا سخنگو به آن‌ها گفته است که مشکلاتشان را به گوش مسئولان در پایتخت خواهد رساند. حالا در آستانه سفر روحانی به چابهار، تنها بالگردی که به آن‌ها خدمات می‌رسانده، دیگر در آسمان دیده نمی‌شود و مردم احتمال می‌دهند که این بالگرد برای تدارک حضور رئیس‌جمهور به نقطه دیگری اعزام شده است. با وجود این مردمان قانع این منطقه تنها خواسته‌شان از دولت این است که به آن‌ها در ترمیم زیرساخت‌‎های منازل، حمام‌ها و چند قنات موجود در نزدیکی روستاهایشان کمک کند. سیل‌بند‌ها را درست و اصولی ترمیم کند و فکری به حال حاشیه‌نشینان کند. آن‌ها وام نمی‌خواهند و در انتظار کمک‌های بلاعوضی هستند که بتواند مرهمی روی زخم‌های عمیق حاصل از سیلاب باشد.

«بنت» یکی از سه نقطه بحرانی سیستان‌وبلوچستان در سیلاب هفته گذشته، حدود یک‌ساعت‌و‌نیم با چابهار فاصله دارد. بعد مسافت این شهر و شاید دلایل دیگر سبب شده است که کمک‌های زیادی به مردم این منطقه نرسد. روز جمعه گذشته و یک روز مانده به سفر حسن روحانی به سیستان‌و‌بلوچستان، تقریبا تمام افرادی که دستی بر آتش دارند، می‌دانند که بالاترین مقام اجرائی کشور قصد دارد به استانشان سفر کند. همه در تب و تاب تدارک برای سفر رئیس دولت و وزرای همراهش هستند و تقریبا هیچ ماشینی یافت نمی‌شود که به سمت نیکشهر برود. قبل از عزیمت به منطقه.

بر‌اساس اطلاعاتی که به‌دست آورده‌ام می‌دانم که با ماشین معمولی نمی‌‎توان به بنت رفت. جاده‌ها خاکی است و برای رسیدن به مقصد باید دل رودخانه‌ها را شکافت تا به منطقه سیل‌زده بنت رسید. فقط ماشین‌های کمک‌دار و دودیفرانسیل می‌توانند این مسیر صعب را طی کنند که آن‌ها هم درگیر تدارک برای سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهور هستند.

مسیر چابهار به نیکشهر یک مسیر آسفالته مناسب است که یک‌ساعت‌و‌نیم زمان برای طی‌کردن آن باید صرف شود. اما بعد از نیکشهر اگر باران نباشد و جاده‌ها خیلی تخریب نشده باشند، دست‌کم باید ۴۵ دقیقه با ماشین رانندگی کرد تا به شهر بنت با شش هزار نفر جمعیت رسید. در مسیر بنت جاده در قسمت‌هایی خاکی است و خبری از صف ماشین‌های کمک‌رسان دولتی یا غیردولتی نیست. گویا بنت شهر فراموش‌شدگان است. یکی از مردان ساکن بنت به «شرق» می‌گوید که چند روز پیش نیرو‌های دولتی چند قوطی کنسرو به طرف مردم پرتاب کرده‌اند و به آن‌ها گفته‌اند که این کنسرو‌ها کمک دولت به مردم بنت است. این ساکن بنت تأکید می‌کند: «ما نیازی به این‌جور کمک‌ها نداریم».

آسمان بنت خالی از پرواز بالگرد‌های امدادرسان است. در حالی که آسمان دشتیاری، عورکی و دیگر شهر‌های آسیب‌دیده شاهد پرواز مداوم بالگرد‌ها بود، اما در بنت خبری از این جنب‌وجوش‌ها نیست. تا چشم کار می‌کند، جاده‌ها خاکی است، در برخی نقاط هم آسفالت وجود دارد. اندک پل‌های مسیر بر اثر سیل تخریب شده و یک پل نیمه‌کاره که قدمت کلنگ‌زنی احداث آن گویا به دو دهه پیش می‌رسد، به چشم می‌خورد. مردم می‌گویند وقتی رودخانه‌ها طغیانی است فقط بالگرد می‌تواند جان بیماران را نجات دهد و آن‌ها نمی‌توانند از روستای خود خارج شوند. درباره دلیل سکوت حاکم بر آسمان منطقه بنت هم با توجه به جاده‌های صعب‌العبور منطقه و نیاز به امدادرسانی، ساکنان این منطقه احتمال می‌‎دهند که بالگردی که متعلق به سپاه بوده و به آن‌ها کمک می‌کرده، برای انجام تدارکات سفر رئیس‌جمهور به چابهار رفته است و به همین دلیل این بالگرد در آسمان بنت دیده نمی‌شود.

بنت شهری است که برخلاف منطقه عورکی لوله‌کشی آب دارد و آب مورد نیازش را از چند حلقه چاه تأمین می‌کند. حاشیه رودخانه، جایی که داغ سیلاب هنوز بر پیشانی آن است و زمین تا عمق چند متر به دلیل سیلاب شسته شده است، پای یک تیر برق مقدار زیادی نخاله ریخته‌اند. ساکنان شهر بنت می‌گویند سیلاب زیر پای تیر چراغ برقی که انرژی تأسیسات آب شرب شهر را تأمین می‌کند خالی کرده و حالا برای جلوگیری از سقوط این تیر برق، ناگزیر شده‌اند نخاله پای تیر بریزند تا تأسیسات آب شهرشان از کار نیفتد. مسئله را به برق منطقه‌ای هم گزارش کرده‌اند، اما کسی به دادشان نرسیده است. سیل فقط به تأسیسات برقی آسیب نرسانده است. ساکنان این شهر ستونی سیمانی را که در واقع طوقه چاه آب تأمین‌کننده آب شهر است، نشانم می‌دهند و می‌گویند: اگر یک بار دیگر سیل بیاید، چاه آب شرب شهر از بین می‌رود. طوقه سیمانی حداقل سه متر از زمین بیرون زده است ولی هوشنگ دلباخته عضو شورای شهر بنت به «شرق» می‌گوید: قبل از سیلاب روز شنبه، این طوقه هم‌سطح زمین بوده است. او بیان می‌کند: برای استانداردکردن تأسیسات آب شهر، یک میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. در حاشیه شهر سیل‌بندی توری و سنگی ساخته شده که بخش‌هایی از آن هم در سیل اخیر تخریب شده است. مردم شهر فیلم‌های سیل را نشانم می‌دهند و می‌گویند ارتفاع سیل بیشتر از ارتفاع سیل‌بند بوده و در زمان وقوع سیلاب، کل سازه‌ای که قرار بوده مردم را از خطر نجات دهد، زیر آب رفته است.

دلباخته با تأکید بر اینکه با تزریق قطره‌چکانی اعتبارات مشکلات مرتبط با سیل‌بند شهر حل نخواهد شد، اعتبار مورد نیاز برای ترمیم سیل‌بند را حداقل پنج میلیارد تومان اعلام می‌کند. او معتقد است جان شش هزار نفر در خطر است و باید اعتبار مناسب برای ترمیم سیل‌بند به این شهر اختصاص یابد.

این عضو شورای شهر بنت در ادامه تأکید می‌کند: حاشیه‌نشینان شهر بنت دائما در معرض خطر سیلاب بوده و زمین‌های آن‌ها آسیب دیده است. باید این افراد جابه‌جا شوند و برای جابه‌جایی آن‌ها حداقل به ۱۰ هزار هکتار زمین نیاز داریم؛ اما متأسفانه زمینی هم وجود ندارد. ضمن اینکه حاشیه‌نشنیان توان ساخت خانه جدید را ندارند و باید خانه ساخته شده در اختیار آن‌ها قرار دهند. او یادآور می‌شود: باید مسیر رودخانه را از پای کوه تغییر دهند و این کار برای هیچ‌کس ضرری ندارد. این عضو شورای شهر بنت درباره حضور ربیعی در مناطق سیل‌زده بیان می‌کند: سخنگوی دولت آمده بود و گفت که واقعا خیلی خسارت به مردم وارد شده است و این مسائل را به هیئت دولت انعکاس می‌دهیم که فکری به حال مردم کنند. او اضافه می‌کند: به این منطقه فقط کمک‌‎های مردمی رسیده است. هلال‌احمر را فقط یک روز دیدیم و از دولت هیچ کمکی به ما نرسیده است. بازگشایی راه‌ها را سپاه انجام داده است؛ بالگرد در اختیار ما گذاشت که این منطقه‌های صعب‌العبور را از نظر غذایی پوشش دهیم.

به گفته دلباخته، در منطقه بنت ۶۰ روستا وجود دارد که مسیر‌های صعب‌العبور دارند و امکان دسترسی به ۱۵ روستا وجود ندارد و باید یا پیاده یا با کمک موتور به این روستا‌ها سرکشی کرد.

امین نور‌دورزاده، از اهالی حاشیه‌نشین بنت، هم در گفتگو با «شرق» از امن‌نبودن سیل‌بند شهر گله می‌کند. او می‌گوید: جان چندین هزار نفر به این سیل‌بند وابسته است، ولی این سازه با هر بارانی خراب می‌شود. ما حاشیه‌نشین‌ها شب و روز خواب نداریم. این سیل‌بند مدام خراب می‌شود و آن را درست می‌کنند. حداقل باید این دیواره را نزدیک خانه‌های مردم بسازند که مانع خسارت شود. او تأکید می‌کند: تابه‌حال هیچ‌کس به روستای ما نیامده است. بعد از پنج، شش روز تازه دارند به ما سر می‌زنند. مردم به ما کمک می‌کنند و دولتی‌ها فقط به روستای ما سر زده‌اند.

حمیرا شهنوازی، یکی دیگر از اهالی بنت که خانه‌اش را آب گرفته و زمین آن هنوز خیس است، به «شرق» می‌گوید: باغ، وسایل منزل و همه چیز ما آسیب دیده است. در باغ‌های خود موز و گوجه می‌کاشتیم، اما حالا هیچی برایمان نمانده است.

او اضافه می‌کند: امکانات زیادی هم نداشتیم، ولی سیل همه چیزمان را برد. حمام و سرویس بهداشتی را تخریب کرد. چهار کنسرو لوبیا به ما دادند و گفتند کمک دولت است. اگر کسی سمت ما نمی‌آید، به این خاطر است که سرپرستی نداریم که اینجا به دادمان برسد. فقط خودمان هستیم. اینجا زنان برای دریافت کمک‌های مردمی جلو می‌روند. مرد‌ها می‌گویند اگر ما جلو برویم، دعوا می‌شود؛ برای همین این کار را زنان انجام می‌دهند.

دستگرد از توابع بنت یکی از آن نقاطی است که در میان روستا‌های این بخش بیش از دیگر روستا‌ها آسیب دیده است. سد خاکی مجاور روستا که از سوی منابع طبیعی ساخته شده، در مقابل سیل دوام نیاورده و شکسته است؛ به همین دلیل سیلاب بزرگ‌تری به سمت روستا روانه شده است. جاسم بلوچ‌بهرامی، از ساکنان روستای دستگرد، در گفتگو با «شرق» عنوان می‌‎کند: اگر سد خاکی نمی‌شکست، آب سمت روستا نمی‌آمد. او می‌گوید ۱۵، ۲۰ سال قبل هم روستایشان شاهد سیل بوده است. به گفته این ساکن روستای دستگرد، کارشناسان بنیاد مسکن به روستایشان مراجعه کرده و برای کسانی که خانه‌هایشان تخریب شده است، پرونده تشکیل داده‌اند.

در روستای دستگرد نیز اغلب مردم شغل خاصی ندارند و برای کار به دیگر نقاط استان می‌روند. برخی روستاییان چند رأس بز دارند و در سیل اخیر بخشی از دام‌های خود را از دست داده‌اند. باغ‌ها خراب شده، سقف و دیوار خانه‌ها ترک برداشته، خانه‌ها نمور، خیس و سرد است؛ اما مردم لوازم گرمایشی ندارند و شب‌ها سردشان می‌شود. هلال‌احمر فقط دو چادر به روستاییان داده است و شرطش برای اهدای چادر، تخریب کامل خانه روستاییان توسط سیل است. این در حالی است که خانه‌های نمور با دیوار‌های ترک‌خورده باقی‌مانده اصلا قابلیت سکونت ندارند.

نبی بخش شهنویی، رئیس شورای اسلامی دستگرد، درباره برآورد میزان خسارات وارده به مردم این شهر عنوان می‌کند: برآورد خسارت مالی انجام نشده است. این روستا طبق آخرین سرشماری، هزارو ۵۴۷ نفر جمعیت دارد که این افراد شامل ۴۵۰ خانوار می‌شود. روستای دستگرد از سه نقطه در معرض سیلاب قرار گرفته است. کوچک‌ترین بارندگی با توجه به اینکه سیل‌بند منطقه نیمه‌کاره است، آب را به سمت روستا سرازیر کرده و خسارت وارد می‌کند.

به گفته او فاز اول سیل‌بند منطقه در اوایل انقلاب اجرائی شده و متأسفانه با گذشت چهار دهه هنوز نیمه‌کاره است.

شهنویی می‌گوید: با توجه به اینکه بیشتر خانه‌های روستا خشتی‌و‌گلی است، ۷۰ درصد منازل روستا آسیب دیده است. در سیلاب اخیر در ۲۴ ساعت ۲۱۷ میلی‌متر باران از آسمان نازل شده است، در‌حالی‌که میانگین بارش در کل استان، ۱۲۰ میلی‌متر در یک سال است.

او اضافه می‌کند: بارش باران رحمت الهی را به فال نیک می‌گیریم، اما زیرساخت‌های ما مشکل دارد و مردمان ما در خانه‌های کپری زندگی می‌کنند. چنین بارش‌هایی به دلیل کامل‌نبودن زیرساخت‌ها به مردمان ما آسیب می‌زند.

این عضو شورای اسلامی دستگرد تأکید می‌کند: باید زیرساخت‌های استان بازسازی شود و جاده‌های تخریب‌شده را تقویت کنند. بعد منازل مردم را اگر در زمین مناسب هستند، نوسازی کنند؛ وگرنه زمین مناسب در اختیار آن‌ها برای ساخت مسکن قرار دهند. وسایل منزل برخی از مردم آسیب دیده است. مردم ما دنبال وام نیستند. جنوب بلوچستان از وام استقبال نمی‌کند؛ اگر کمک بلاعوض هرچند به صورت محدود باشد، از مسئولان ممنون خواهیم شد.

به گفته او، در بازدید بنیاد مسکن، تخریب ۱۵۰ خانه خشتی‌و‌گلی تأیید شده است.
کدخدایی، امام‌جمعه یکی از روستا‌های تابعه بنت، هم با اشاره به تخریب دو قنات روستایش، از مسئولان می‌خواهد برای ترمیم این قنات‌ها وارد عمل شوند.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار: 30 دی 1398، کدخبر: 257432 ، www.sharghdaily.com