شعار سال:حجتالاسلام والمسلمین سید مرتضی مرتضوی از نوادگان آیت الله سید محمدباقر درچه ای است که مسئولیت های مختلفی را در حوزه سالها عهده دار بوده است در سال ۵۴ به طور رسمی وارد حوزه علمیه قم شد و نزد اساتیدی چون مرحوم مدرس افغانی، آیت الله اشتهاردی، آیت الله اعتمادی، آیت الله ستوده، آیت الله فاضل، آیت الله مظاهری و آیت الله حسن زاده آملی به کسب علم و معرفت پرداخت.
او مسئولیت هایی چون مدیریت آموزش در مدرسه معصومیه، فاز سه مدرسه شهید صدوقی و مدرسه علمیه غدیر را عهده دار بوده است.
حجتالاسلام والمسلمین مرتضوی در گفت وگو با خبرنگار شفقنا با اشاره به خاطراتی اظهار کرد: زمان طاغوت یک حجره و زیلو به ما میدادند و هیچ امکانات و بخاری و یا شهریهای نبود؛ طلبه در زمان طاغوت چند سال درس میخواند و به شرح لمعه می رسید و اگر در امتحان قبول می شد، برخی مراجع به آنها شهریه میدادند، یعنی چند سال باید میگذشت.
او گفت: ما در مدارس بدون امکانات درس میخواندیم و یک اتاق با یک زیلو بود و ما یک چراغ والور برای پخت غذا هم خریدیم و غذا میپختیم و ظرف می شستیم و خودمان کارهای خودمان را انجام می دادیم و درس را در آن شرایط سخت، خوب میخواندیم و کار اصلی خود را درس میدانستیم و سختی زیادی متحمل شدیم.
این استاد حوزه افزود: یکی از اساتید تعریف میکرد در آن زمان فردی بود که در حجره اش غذا نمی پخت و بعد از چند سال که به منزل وی رفته بود تعریف میکرد من در مدرسه علمیه پول نداشتم و صبر میکردم وقتی طلبه ها میخوابیدند سر صندوق نان خشکها میرفتم و آن را می خوردم، همان فرد امروز استاد مطرح حوزه است.
او خاطرنشان کرد: طلابی در گذشته بودند که امروز به عنوان استاد مطرح هستند و این گونه زندگی می کردیم، امروز همه چیز فراوان اما درس خواندن کم است.
مرتضوی عنوان کرد: نسل جدید طلبه اگر می خواهند انقلاب و کشور پیش رود، تنها راهش تحصیل تقوا و درس خواندن است ولی اگر در این دو پیشرفتی نداشته باشیم کار ما به خوبی پیش نمیرود.
او ادامه داد: نباید حوزه ظاهر پسند باشد، هر سال وضعیت حوزهها خوب می شود اما حوزه های ما از حیث علم و تقوا باید پیشرفت کنند، حوزههای علمیه نباید از حیث علم و تقوا عقب گرد داشته باشند.
استاد حوزه علمیه گفت: انگیزه هایی که در طلاب ۵۰ سال قبل وجود داشت، دیگر کمتر سراغ داریم و چه بسیار نمره و مدرک اولویت یافته است، چه بسیار علم دارد ذبح می شود و دیگر آن عالمها و باتقواها به آن صورت که قبلا تربیت میشد کم تر هستند و روند خوبی در پیش نداریم.
او بیان کرد: سابقا از تعطیلی بدمان می آمد، اما امروز چه بسا طلبه که منتظر تعطیلی است و گویا سواد اهمیت زیادی برای او ندارد. آن چه واقعیت است درس اخلاق کمرنگ است و به زور باید افراد را پای درس اخلاق نشاند و گوش نمیکند، گاهی طلبه با گوشی سرگرم است این چیزی که در واقعیت است با آن چه تبلیغ می شود نمی خواند.
مرتضوی در مورد مکتبهای مهم حوزوی نیز اظهار کرد: امروز مکتب قم به آن صورت نداریم؛ در گذشته سه مکتب فقهی سامرا از میرازی شیرازی و مکتب نحف و مکتب اصفهان داشتیم که آیت الله بروجردی نیز نظراتشان در فقه و اصول با آن تفاوت دارد و نظرشان این بوده است، ایشان می گفتند وقتی به نجف رفتم مبنای من تغییر نکرده است.
او افزود: چندی پیش یکی از بزرگان می فرمودند اگر فارغ التحصیل نجف را از قم بگیریم قم بسیار تضعیف می شود، این حرف می رساند مکتبی هنوز در برابر نجف و سامرا و اصفهان نداریم.
نوه آیت الله سید محمدباقر درچه ای اصفهانی بیان کرد: در قم مجتهد تربیت می شود ولی به صورتی که جدای از مبنای نجف باشد نداریم، مجتهدانی که داریم سابقا تحصیل کرده قم و عده ای تحصیل کرده نجف بودند.
او گفت: در حوزه دینی درسهایی داریم که شامل فقه و اصول، فلسفه، کلام، تفسیر، حدیث، ادبیات و هیات و نجوم است، یک سری درسها در حوزه ها نبوده است و کم کم وارد شده است مثلا جامعه شناسی و روانشناسی و اقتصاد اسلامی که روی آن کار می شود، نمی توان گفت این درس ها از خارج حوزه آمده است.
مرتضوی در مورد مساله استقلال حوزه ها نیز خاطرنشان کرد: استقلال حوزه آن گونه که رهبری تحلیل کردند از حیث اداره کردن و حقوق دادن است، حوزهها از این نظر استقلال دارند و هیچ کس به غیر از مراجع به طلاب حقوق نمی دهند و هیچ چیزی غیر از برنامه های حوزه پیاده نمی شود اما کمک هایی به حوزه می شود که از گذشته بوده است.
او عنوان کرد: در ۵۰۰ سال اخیر مدرسه سازیهایی توسط دولت ها و خیرین انجام می شده است مثلا در اصفهان مدرسه چهار باغ یا مادر شاه بود که آن را مادر شاه صفوی تاسیس کرد و یا در اصفهان مدرسه جده بزرگ و یک مدرسه جده کوچک ساخته شد و مسجد و مدرسه جارچی بود که جارچی شاه آن را ساخته است.
استاد حوزه علمیه تصریح کرد: آنها این مدارس را در طول تاریخ می ساختند و به حوزه ها تحویل می دادند و در نجف هم این گونه است مدرسه صدر نخست وزیر قاجاریه ساحته است و دولت ها در همه ادوار از این کمک ها می کردند و الان هم می شود اما اینکه در برنامه ریزی حوزه دخالتی کنند و یا حقوق طلاب را بدهند نبوده است و از این به بعد هم نیست.
او در مورد روند پرورش طلاب در قله های علمی بیان کرد: گاهی ۷۰ هزار طلبه در قم است و انتظار می رود هزار نفر به این قله برسند اما این گونه نیست شاید از این ۷۰ هزار نفر ۵۰۰ نفر به اجتهاد و مرجعیت برسد و در آینده مرجعیت از قم است و در مشهد و اصفهان نیز ممکن است باشد چون حوزه های اصیلی دارند اما به طور کلی مرجعیت از قم و ایران بیرون نمی رود و ایران مرکزیت شیعه است.
شعارسال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری شفقنا ،تاریخ انتشار: 17 تیر 1399،کدخبر: 898355،www.fa.shafaqna.com