شعار سال: داستان از این قرار است که از ششماه گذشته تاکنون چندین شی تاریخی که احتمال میرود متعلق به دوره سلوکی و اشکانی باشند در شهر تهران معامله شده است و انتشار تصاویر این آثار کمک میکند که اشیا تاریخی معامله شده امکان خرید و فروش در حراجیها را نداشته باشند و در صورتی که این آثار به خارج از کشور برود نیز وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با یاری بخش حقوقی ریاستجمهوری میتواند نسبت به استرداد آنها اقدام کند.
با ارسال تصاویر اختصاصی خود از آثار عرضه شده در بازار زیرزمینی خریدوفروش اشیا تاریخی به چند باستانشناس معتبر اقدام به راستی آزمایی تصاویر کردیم. باستانشناسانی که این تصاویر را مشاهده کردند، بر صحت تصاویر تاکید و اعلام کردند که در بازار زیرزمینی اشیا تاریخی کشور طی چند ماه گذشته آثاری از دوره هخامنشی، احتمالا ساسانی، سلوکی و آثار متعلق به هزاره اول خرید و فروش شده است.
حتی قیمت معامله این آثار را از دوستداران میراثفرهنگی که بازار قاچاق اشیا تاریخی را رصد میکنند به دست آمده که به دلیل تعهد برای مقابله با قاچاق اشیا تاریخی از ذکر جزئیات مبلغ معامله این آثار خودداری میکند. با این حال برای اطلاع مخاطبان خود اعلام میکند که قیمتگذاری این آثار و وجوه پرداخت شده برای خریداری این آثار در بازار سیاه اشیا عتیقه، دهها میلیارد تومان است.
مجسمه مفرغ پادشاه سلوکی
مجسمه انسان سلوکی نخستین تصویری است که دوستداران میراثفرهنگی از معاملات زیرزمینی آثار عتیقه ارسال کردهاند و درباره آن گفتهاند که این مجسمه متعلق به شاهان دوره سلوکی است و از جنس مفرغ است که در حفاری های غیرمجاز در حاشیه سد گتوند به دست آمده است.
براساس گزارشی که دوستداران میراث فرهنگی ارسال کردهاند، این اثر دارای وزن بالا و اندازه آن نیز به قامت یک انسان است. گفته میشود قاچاقچیان اشیای عتیقه هماکنون شش ماه است درگیر فروش این اثر هستند که تاکنون موفق به فروش آن نشدهاند.
شمشیر ساسانی
شمشیر ساسانی اثر دیگری است که در معاملات زیرزمینی قاچاق اشیا تاریخی در شهر تهران معامله و فروخته شده است. دوستداران میراثفرهنگی خبر دادهاند که این اثر به احتمال زیاد در حفاریهای غیرمجاز قاچاقچیان اشیا تاریخی در منطقه سیاهکل، دیلمان یا املش در شمال ایران به دست آمده و ۴ ماه پیش نیز معامله آن در بازار سیاه آثار تاریخی انجام شده است.
ظرف طلاشور اشکانی
ظرف طلاشور دوره اشکانی نیز که با هنر تراش اشکانی و ملغمهکاری (طلاشوری) آن دوره ساخته شده است یک ظرف نقرهای است که به گفته دوستداران میراث فرهنگی، یک سکه نیز متعلق به دوران فرمانروای گودرز از شاهان اشکانی کنار آن یافت شده است، از دیگر آثاری است که در بازار زیرزمینی خریدوفروش آثار تاریخی فروخته شده است. براساس گزارش ارسالی به صدای میراث، این اثر که به احتمال زیاد از حفاریهای غیرمجاز در شمال کشور به دست آمده است، سال گذشته وارد بازار زیرزمینی قاچاق اشیای تاریخی شد و البته آسیبهایی نیز دیده بود که به گفته دوستداران میراث فرهنگی در خیابان منوچهری تهران بخشی از آسیبهای آن ترمیم و فروخته شده است.
ریتونهای نقرهای هزاره اول تا دوره هخامنشی
اما در میان اشیا به تاراج رفته که اکنون در بازار زیرزمینی آثار تاریخی در حال خریدوفروش است، میتوان به ۴ ریتون نقره اشاره کرد که گفته می شود تعدادی از آنها از محوطههای تاریخی سیستان و بلوچستان به دست آمدهاند و پس از آن گروهی از قاچاقچیان اشیا تاریخی این آثار را از آن منطقه خریداری و سه ماه قبل نیز به بازار زیرزمینی تهران وارد شده است. گفته میشود ریتونهای نقرهای نیز همچنان در بازار سیاه اشیای تاریخی در تهران در حال دست به دست شدن هستند.
بازار سیاه منوچهری همچنان فعال است
دوستداران میراثفرهنگی که بازار سیاه قاچاق اشیا تاریخی را رصد میکنند، اطلاع دادهاند که بازار منوچهری تهران همچنان مکان اصلی خریدوفروش زیرزمینی آثار تاریخی کشور از قاچاقچیان اشیای تاریخی است و اکنون خانههای امن قاچاقچیان اشیای تاریخی در منطقه منوچهری تهران محل عرضه و فروش آثار به دست آمده از حفاریهای غیرمجاز است.
براساس آنچه رصدکنندگان بازار اشیای تاریخی به دست آمده از حفاریهای غیرمجاز در کشور خبر دادهاند، دو سال قبل یگان حفاظت میراثفرهنگی کشور توانست یکی از خانههای امن واقع در منطقه منوچهری تهران را که محل نگهداری و خریدوفروش آثار تاریخی قاچاق شده بود، شناسایی و تعداد زیادی از اشیا عتیقه موجود در این خانه قدیمی را ضبط کند.
دوستداران میراث فرهنگی که بازار زیرزمینی خریدو فروش آثار تاریخی را رصد میکنند، اطلاع دادهاند که با انتشار تصاویر مربوط به خریدوفروش زیرزمینی آثار تاریخی میتوانند گامی در جهت جلوگیری از خریدوفروش این آثار و حتی بازگردندن اشیای تاریخی قاچاق شده از ایران در صورت عرضه در بازارهای جهانی و حضور در حراجیهای خارجی بردارند.
به گفته آنها اشیا تاریخی موجود در بازار زیرزمینی قاچاق عتیقه در شهر تهران خریدوفروش میشود و پس از آن آثار شاخص فروخته شده از طریق امارات متحده عربی با شناسنامه جعلی به انگلستان منتقل میشود و براساس قوانین مرتبط با آثار تاریخی در انگلستان که میگوید اثری که حدود ۷۰ سال در اختیار یک فرد باشد متعلق به او است این آثار با شناسنامه جعلی سر از حراجیها درمی آورد.
سندسازی قاچاقچیان عتیقه برای فروش آثار در حراجیهای خارجی
به گفته دوستداران میراث فرهنگی که در تلاش برای مقابله با قاچاق اشیا تاریخی ایران هستند، ۸ سال قبل نیز یک شخص ایرانی در لندن بازداشت شد که ۱۸۰ قطعه آثار تاریخی از جنس سنگ صابون و متعلق به تمدن جیرفت را در اختیار داشت و متوجه شدند سندسازی توسط او برای این آثار انجام شده است. این قطعات پس از آن به ایران مسترد شد.
یکی از دوستداران میراث فرهنگی که بازار قاچاق اشیا تاریخی در ایران را رصد میکند، گفته است که دستگاههای مسئول برای برخورد با فعالان بازار سیاه اشیا تاریخی در ایران برغم گزارشهای ارسال شده از سوی دوستداران میراث فرهنگی به این بازار ورود نمیکنند و کار را به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سپردهاند. یگان حفاظت میراث فرهنگی در این وزارتخانه نیز توان برخورد جدی با قاچاقچیان اشیای تاریخی را ندارد.
صدای میراث نوشت، این دوستدار میراث فرهنگی که به منظور تامین امنیت او به درخواست خودش از ذکر نامش خودداری میشود، میگوید: مراجع قضایی و نهادهای مسئول کشور همانگونه که سلاطین قیر، نفت و سکه را به دام انداختند، باید سلاطین عتیقه ایران را نیز دستگیر کنند تا آثار تاریخی کشور از قاچاق و حفاریهای غیرمجاز در امان بمانند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری اسکان نیوز ، تاریخ انتشار 28 مرداد 99، کد خبر: 29476، www.eskannews.com