شعار سال: گرچه پس از درگذشت محمدرضا شجریان زمزمههایی مبنی بر نامگذاری روز تولد او به نام روز ملی موسیقی شنیده شد، اما حالا برخی از هنرمندان گزینه دیگری را روی میز گذاشتهاند.
سالها است که هنرمندان و فعالان حوزه موسیقی در تلاش هستند تا یک روز را به نام «روز ملی موسیقی» نامگذاری کنند. در طول این سالها گزینههای بسیار زیادی برای این روز مطرح شد. از روز تاسیس خانه موسیقی گرفته تا روز تولد محمدرضا شجریان.
سال ۱۳۸۴، در ششمین سالگرد تاسیس خانه موسیقی، این نهاد صنفی در میان بیانه خود روز نهم مهر را به عنوان «روز ملی موسیقی» پیشنهاد داد و همان زمان مطرح شد که شورای فرهنگ عمومی نیز این روز را مورد تایید اولیه قرار داده و قرار بود که در آیندهای نزدیک این روز به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد. اما این آینده نزدیک هرگز فرا نرسید.
هنرمندان نیز روزهای گوناگونی را برای این منظور پیشنهاد دادند. فرهاد فخرالدینی، موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر روز نهم مهرماه مصادف با روز جهانی موسیقی را گزینه مناسبی میدانست و همچنین گفته بود: نامگذاری این روز به نام موزیسینهای برجسته ایرانی که برای اعتلای موسیقی ایرانی زحمات زیادی کشیدهاند بهتر از نامگذاری روز موسیقی ایران با اسامی موسیقیدانان خارجی است.
اما شاهین فرهت، آهنگساز، نظر دیگری داشت. او چندین سال پیش گفته بود: در تقویم ایران، معمولا برای بیشتر امور روزی را انتخاب کردهاند لذا انتخاب روز ملی موسیقی باعث میشود که به نوعی از موسیقی ایران یادی شود و هر چه از موسیقی ایرانی یاد شود موجبات خدمت به این موسیقی فراهم میشود. انتخاب روز موسیقی باید در فصلهای هنری انجام شود چرا که در برخی فصلها مثل زمستان جشنوارههای موسیقی به چشم میخورند. به اعتقاد من فصل پاییز مناسبترین گزینه برای انتخاب روز ملی موسیقی است. اما با توجه به اینکه تاریخ تولد بزرگان موسیقی ایرانی دقیقا معلوم نیست پس الزامی وجود ندارد که روز ملی موسیقی حتما به نام این بزرگان نامگذاری شود و بلکه میتواند نشات گرفته از هنرمندان خارجی نیز باشد.
مطالبه هنرمندان عرصه موسیقی برای «روز ملی موسیقی» همچنان ادامه داشت. چندین بار اول مهرماه، روز تولد استاد محمدرضا شجریان، استاد آواز ایران، روی میز قرار گرفتند تا اینکه پس از فوت استاد برخی هنرمندان دوباره پیشنهاد دادند تا زادروز او به عنوان روز ملی موسیقی نامگذاری شود.
به تازگی خانه موسیقی با انتشار گزارشی از عملکرد خود برای نامگذاری روزی به نام موسیقی، اعلام کرد که در ابتدای مهر ماه با ارسال نامهای به وزیر ارشاد، درخواست کرده بود که یکم مهر ماه که مصادف است با زادروز تولد محمدرضا شجریان، به عنوان روز ملی موسیقی ثبت شود. البته این درخواست پیشترها درباره سالروز تولد فارابی هم از سوی این نهاد صنفی مطرح شده بود که در آن زمان به دلیل آنچه از سوی خانه موسیقی «کم لطفی مسئولان دولتی وقت» عنوان شد، در نهایت مورد تصویب قرار نگرفت.
گرچه به نظر میرسید اول مهرماه گزینه جدی برای «روز ملی موسیقی» باشد و این درخواست در روز تشییع پیکر استاد شجریان، از سوی متولیان خانه موسیقی اعلام و بر آن تاکید شد، اما از طرفی در روزهای گذشته نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با امضای ۳۰ نفر از هنرمندان کشور در فضای مجازی و برخی رسانهها منتشر شد که از پیشنهاد ثبت چهارم مهرماه ـ مصادف با تولد حکیم ابونصر فارابی ـ به نام روز ملی موسیقی حکایت داشت؛ نامهای که به امضای هنرمندانی، چون شهرام ناظری، بیژن کامکار، اردشیر کامکار، کیوان ساکت، سامان احتشامی، عبدالوهاب شهیدی و مجید انتظامی هم رسیده بود.
این اقدام که اختلافنظرها بر سر مناسبتی را که باید به نام «روز ملی موسیقی» اختصاص داده شود، پررنگتر نشان میداد، در ادامه با واکنش خانه موسیقی همراه و از سوی این نهاد صنفی «سوال برانگیز» تعبیر شد.
خانه موسیقی همچنین عنوان کرد که در این مدت با درخواست هزاران نفر از اعضای خانه موسیقی از طرق مختلف ـ مستقیم و غیرمستقیم ـ مواجه شده است که خواهان اختصاص سالروز تولد استاد شجریان به نام «روز ملی موسیقی» هستند و مدعی شد، مدارکی در دست دارد که نشان میدهد برخی از هنرمندانی که نامه درخواست نامگذاری تولد فارابی به نام روز موسیقی در کشور را امضا کردهاند، از تصمیم خانه موسیقی برای تعیین روز تولد محمدرضا شجریان به عنوان روز ملی موسیقی بیخبر بودهاند و حتی برخی از این افراد وجود نام خود را در این نامه انکار کرده بودند.
با این همه فارغ از اینکه در نهایت بهترین گزینه برای اختصاص روزی به نام موسیقی کدام مناسبت میتواند باشد، واضح است که اختلاف نظرهایی از این دست، عایدی جز تاخیر دوباره در ثبت روزی به نام موسیقی در کشور نخواهد داشت. ضمن اینکه این مساله میتواند بار دیگر یادآور یکی از کارکردهای اصلی خانه موسیقی باشد؛ نهادی برای اتحاد و وفاق هنرمندان که در نهایت به اعتلای هنر موسیقی در کشور بیانجامد. کارکردی که البته لازمه دستیابی به آن، تمکین و همراهی ناشی از رضایتمندی هنرمندان موسیقی از عملکرد و تصمیمهای این نهاد صنفی است.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از روزنامه ابتکار، تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۶۶۴۶۶، www.ebtekarnews.com