شعار سال: علی محمدی مقدم، مدیرکل سابق منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری و کارشناس ارشد آبخیزداری در رابطه با وضعیت خاک در ایران گفت: خاک منبع حیات بستر تولید محصولات کشاورزی، زیستگاه گیاهی و جانوری، پالایشگاه آلودگی‌های محیطی و در نهایت منبع نگهداری آب است.

او افزود: طی سال‌های اخیر در کشور ما آنچنان که به بحث آب پرداخته شده به خاک توجه نشده است.

این کارشناس محیط زیستی تاکید کرد: مقام معظم رهبری در سخنرانی ۱۷ اسفند ۹۳ به این موضوع ورود کردند و مسئله خاک را حیاتی‌تر از آب دانسته‌اند.

محمدی مقدم ادامه داد: به طور متوسط هر سانتی متر از خاک ۶۰۰ تا ۷۰۰ سال زمان می‌برد تا از سنگ مادر تشکیل شود.

لزوم اختصاص بودجه برای ممانعت از ورود رسوب به مخزن سد‌ها

به گفته او مساحت کشور ما حدود ۱۴۵ میلیون هکتار است که در یک اقلیم خشک و نیمه خشک واقع شده است؛ بنابراین از لحاظ کمی و کیفی ما با محدودیت‌های شدید منابع پایه خاک مواجه هستیم.

محمدی مقدم تصریح کرد: در کشور ۵۰ میلیون هکتار از اراضی قابل توسعه کشاورزی داریم که از این میان ۱۸ و نیم میلیون هکتار اراضی قابل توسعه کشاورزی در چرخه تولید است که ۸ و نیم میلیون هکتار آن آبی و ۱۰ میلیون هکتار دیم است؛ بنابراین از حدود ۳۲ میلیون هکتار از اراضی قابل کشت به دلیل محدودیت منابع آبی نمی‌توان استفاده کرد.

مدیرکل سابق منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری و کارشناس ارشد آبخیزداری گفت: نکته جالب اینکه از ۱۸ و نیم هکتار اراضی قابل توسعه کشاورزی تنها یک و سه دهم میلیون هکتار آن فاقد محدودیت است.

محمدی مقدم ادامه داد: فرسایش خاک یکی از چالش‌های مهم و اساسی کشور است. فرسایش خاک در ایران سالانه ۱۶ تن در هکتار است، اما در دنیا ۳ تا ۶ تن در هکتار است. برای مثال در استان چهارمحال بختیاری ۲۰ تن در هکتار است و در برخی از حوزه‌ها تا ۲۵ تن در هکتار رسیده است.

این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توانیم فرسایش خاک را کاهش داده و آن را کنترل کرد؟ افزود: تکنیک‌های مختلف برای این کار وجود دارد، یکی از راه‌های آن ایجاد پوشش گیاهی است. همچنین روش دیگر شخم موازی بر شیب و از همه مهمتر آبخیزداری است.

محمدی مقدم تاکید کرد: بر اساس آمار ارائه شده از سوی وزارت نیرو خسارت ناشی از ورود رسوب به مخزن سه سد احداث شده کارون (کارون ۳، ۴ و ...) سالانه ۶۴ میلیارد تومان است. جالب اینجاست که درآمد حاصل از این سه سد ۹۶۰ میلیارد تومان است و با کمال تاسف باید گفت هیچ مبلغی از این درآمد صرف تثبیت حوزه‌‍‌های بالادست این سد‌ها نمی‌شود و وزارت نیرو از این امر غافل است.

او افزود: پیشنهاد می‌شود ۵ در صد درآمد حاصل از این سد‌ها به آبخیزداری اختصاص داده شود تا با تثبیت خاک در حوضه‌های بالادست این سد‌ها با عملیات مکانیکی، برو مکانیک و بیولوژیک از ورود رسوب به مخزن سد‌ها جلوگیری شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از برنا، تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۱۵۱۰۸۶، www.borna.news