شعار سال: تحلیل آمارهای نقدینگی در سال ۱۳۹۹ گویای نکاتی قابل تأمل است که نشان میدهد مجموعۀ مدیریتی دولت نهتنها رویههای نادرست گذشته را اصلاح نکرده و برای خلق افسارگسیختۀ نقدینگی چارهاندیشی نکردهاند، بلکه وضعیت در سال ۱۳۹۹ نسبت به سالهای قبل وخیمتر شده است و توجیهات غیرقابل پذیرش نیز برای آن ارائه میدهند.
ارقام کل نقدینگی: بررسی آمارهای منتشره نشان میدهد که ماندۀ نقدینگی از رقم ۲۴۷۲ هزار میلیارد تومان در اسفندماه ۱۳۹۸، به بیش از ۳۲۱۰ هزار میلیارد تومان در دیماه ۱۳۹۹ رسیده است و برآوردها نشان میدهد که تا انتهای سال ۱۳۹۹ به حدود ۳۳۸۰ هزار میلیارد تومان میرسد، بهعبارت دیگر، نقدینگی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸، رشدی معادل ۳۷ درصد و افزایشی بیش از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان را تجربه کرده است و در صورتی که مدیریت فعلی در حوزۀ نقدینگی برقرار باشد، مقدار نقدینگی در انتهای سال ۱۴۰۰ به حدود ۴۶۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
در صورتی که مقامات بانک مرکزی قصد داشته باشند بهمنظور بازارگردانی در عملیات بازار باز، اقدام به خرید اوراق نمایند، پیشبینی نقدینگی در سال ۱۴۰۰ از رقم مذکور فراتر نیز خواهد رفت.
ارقام روزانۀ نقدینگی: باوجود آنکه بررسی ماندۀ کل نقدینگی نیز بهوضوح حکایت از وضعیت فاجعهبار نقدینگی دارد، لیکن بررسی آمار خلق روزانۀ نقدینگی، تحلیلی جامعتر را نشان میدهد. طبق آمارها، خلق روزانۀ نقدینگی از رقم ۱۶۱۴ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸، با افزایشی ۵۵ درصدی، تا انتهای سال ۱۳۹۹ به حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان میرسد، بااینحال، بررسی خلق روزانۀ نقدینگی در هر فصل نشان میدهد که اوضاع وخیمتر نیز میباشد. آمارهای فصلی در نمودار زیر، تصویری واضحتر از این موضوع را نشان میدهند.
در سال ۱۳۹۹، خلق روزانۀ نقدینگی در هر فصل نسبت به فصل قبل افزایش یافته است. طبق نمودار زیر و منطبق با آمارها، با گسترش عملیات بازار باز، نهتنها افزایش نقدینگی مهار نشده است، بلکه در هر فصل تشدید هم شده است. نتیجۀ عملکرد مذکور آن است که علاوه بر خلق بیرویۀ نقدینگی، کشور در مسیر باتلاق بدهی نیز گام برمیدارد.
باتوجه به عدم رونق فعالیتهای اقتصادی در سطح کلان، مشخص نیست خلق بیرویۀ نقدینگی بهمقدار بیسابقۀ مذکور، مابهازای چهچیز میباشد و در حساب بانکی چه افرادی سپرده میشود. نمودار زیر نشان میدهد که تولید حقیقی و نقدینگی مسیر متفاوتی را طی ده سال اخیر و بهویژه در سه سال اخیر طی کردهاند و نقدینگی ایجادشده توسط شبکۀ بانکی، برای ایجاد تورم و نه تولید حقیقی بوده است.
خاطرنشان می سازد مقامات بانک مرکزی، افزایش ضریب فزاینده را ناشی از کاهش نرخ ذخیره قانونی برای ارائه تسهیلات کرونایی اعلام کردهاند. لازم است ذکر شود که بانک مرکزی نرخ ذخیرۀ قانونی را برای کل شبکۀ بانکی کاهش داد، لذا بانکهای خصوصی که مقدار بسیار ناچیزی تسهیلات کرونایی ارائه دادند نیز از موهبت مذکور، بهرهمند شدند و به افزایش نقدینگی دامن زدند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: ۲۶ اسفند ۹۹، کد خبر: ۲۴۷۰۲۵۹، www.tasnimnews.com.