شعار سال: اصغر بالسینی کارشناس اقتصادی در یادداشتی نوشت: نام گذاری سال ۱۴۰۰ به نام سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها از طرف مقام معظم رهبری مجددا بحث مهم تولید را که یکی از مهمترین ضروریات اقتصاد است، در کانون توجهات قرار داد تا نگاه‌ها به این سمت معطوف شود، چرا که تولید و تولید محوری رمز موفقیت جدی کشور در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به شمار می‌رود.

تاثیر فوق العاده زیاد تولید در رشد و توسعه اقتصاد به گونه‌ای است که اساسا بدون تولید محوری در اقتصاد و صرفا با تکیه بر بخش‌های غیر تولیدی مثل بازرگانی و ... نمی‌توان چشم انداز مثبت قابل توجهی را نه در اقتصاد ایران بلکه در هیچ جای دیگه به منصه ظهور رساند.

تجربه کشور‌های موفق دنیا نشان داده که زیر ساخت تمام پیشرفت ها، تکیه بر توان و انگیزه بالای تولید در داخل و استفاده از ظرفیت بالایی است که در اقتصاد‌ها وجود دارد. اگر در کشور‌های صنعتی شاهد پیشرفت و گسترش بخش‌هایی چون، بازرگانی و خدمات هستیم که نقش بیشتری در اقتصاد کشور‌های خود ایفا می‌کنند، صرفا از مرحله توسعه تولید به چنین وضعیتی رسیده اند، به این معنا که در مراحل اولیه توسعه، بخش‌های تولید گسترش یافته و مورد توجه قرار گرفته است، لذا به تبع این مسئله بخش‌های دیگری مثل خدمات و بازرگانی و بانکداری هم توسعه پیدا کردند.

اقتصاد ایران این روز‌ها شرایط بسیار سختی را تجربه می‌کند، نرخ‌های متوالی رشد منفی اقتصادی توان بسیار زیادی را از اقتصاد ایران گرفته است. تولید ناخالصی داخلی در ایران در سه سال اخیر براساس آمار‌ها حدود ۱۳ درصد کوچک‌تر شده، که کوچک‌تر شدن‌های اشاره شده به معنای کوچک‌تر شدن سفره مردم و البته افزایش مشکلات اقتصادی است. در چنین شرایطی اقتصاد ایران چاره‌ای جز آنکه از مسئله تولید به نحو احسن برای غلبه بر مشکلات استفاده کند، ندارد.

مساله مهم یا پرسش ضروری که چرا بخش تولید به رغم تمام تلاش‌های که صورت می‌گیرد، به جایگاه واقعی خود نرسیده را می‌توان متاثراز عوامل مختلفی عنوان کرد که یکی از آن‌ها این است که اساسا در اقتصاد ایران، بستر تولید و زیرساخت‌های مورد نیاز تولید به معنای اولویت دادن به بخش تولید در مقابل سایر بخش‌ها دچار چالش جدی است. فعالیت شدید بخش‌های نامولد در اقتصاد ایران، انگیزه لازم را از بخش تولید می‌گیرد بنابراین اگر قرار است دولت از بخش تولید پشتیبانی‌های لازم را به عمل بیاورد، چاره‌ای جز محدود سازی رقبای بخش تولید نیست. در شرایطی که بخش‌های نامولد سودآوری چند ده برابری بخش تولید دارند، قطعا انگیزه‌ای برای تولید باقی نمی‌ماند، نکته دوم اینکه تولید در هر اقتصادی نیازمند چشم انداز بلند مدتی است. اگر تولید کننده دارای چشم انداز بلند مدت باشد، سرمایه گذار سرمایه‌های مادی خود را به عرصه تولید می‌آورد، در حالی که اگر چشم انداز بلند مدت و انتظارات بلند مدت مثبت نباشد لاجرم تولیدکنندگان انگیزه کافی برای ورود به عرصه تولید را از دست می‌دهند، بنابراین این دو موضوع کلیدی و حائز اهمیت است که باید مورد توجه دولت قرار بگیرد.

در حوزه مانع زدایی‌ها هم باید به این موضوع مهم توجه داشته باشیم که خود دولت با بزرگی خود که موجب بلعیده شدن بودجه سالیانه می‌شود، به بزرگترین مانع در مسیر توسعه و رشد بخش تولید تبدیل شده است، لذا اگر قراری بر مانع زدایی داریم، خود دولت می‌بایست دست از دست اندازی در حوزه‌های اقتصادی بردارد. در صورت تحقق موارد عنوان شده می‌توان منتظر غلبه بر مشکلات ریز و درشت دیگری هم در عرصه تولید ملی بود. تولید هم اکنون در چنبره مشکلات ریز ودرشت از وجود دولت بزرگ وکم اثر گرفته تا مشکلات تامین مالی و ساختار‌های معیوب گرفتار است که شرط رهایی از این امر دخالت دادن واقعی مردم در فرایند‌های اقتصادی است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از رادار اقتصاد، تاریخ انتشار: ۳۰ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۲۶۳۲، www.radareghtesad.ir