شعار سال: البته در یک اقتصاد صحیح این صحبت برای گرانی کالا بسیار صحیح است و اصولا مردم باید کالایی را که فروشندگان بی دلیل گران می‌کنند تحریم کنند و نخرند تا فروشنده کالا تنبیه شود و کالای خود را گران نکند.ولی همانگونه که گفتم در یک اقتصاد صحیح.

خوب مرغ گران شده نخورند، گوشت گران شده نخورند، میوه گران شده نخورند، سبزی گران شده نخورند، آب گران شده نخورند، هوا آلوده است نخورند، ... نخورند.

یکی از اصلی‌ترین مشکلات مملکت ما امروزه بحث اقتصاد رانتی و رانتخواری‌ها و سوء استفاده‌هایی است که چپ و راست انجام می‌شود و هیچ نظارتی بر آن‌ها وجود ندارد.

 

آنقدر این تخلف‌ها زیاد شده که حتی قضات دادگاه‌ها هم ظاهرا مانده اند که با این همه تخلف‌ها چه کار کنند. مگر می‌شود اینهمه متخلف را زندان انداخت.اصلا مگر زندان‌ها برای این همه متخلف جا دارد.

هر جا در مملکت راه می‌روید بوی تخلف می‌آید و کار به جایی کشیده که بسیاری دین و ایمان خود را فراموش کرده اند و هر کسی در هر سطحی که هست به دنبال رانت خواری است.چرا؟

بدیهی است وقتی هر روز اخبار مختلف در رسانه‌ها از تخلف‌های کذایی مدیران و یا کارکنان دولتی و یا شرکت‌های وابسته به دولت و یا افراد با نفوذ منتشر می‌شود که کله آدم از آن سوت می‌کشد و مردم برخورد ملموسی با این‌ها را مشاهده نکنند، بسیاری دیگر هم فکر می‌افتند که چرا فلانی فلان کار را انجام می‌دهد و من انجام ندهم.بعضی وقت‌ها ارقام اختلاس‌ها و رانت خواری‌ها و دزدی‌ها در حدی است که اصلا حتی در مخیله بسیاری در خارج کشور هم نمی‌گنجد.

حدود یک سال واندی پیش در یک مناظره یکی از تلوزیون‌های اروپایی شرکت داشتم مجری از من پرسید امروز آقای پمپئو (وزیر وقت امور خارجه آمریکا) اعلام کرده که تحریم‌هایی بر ایران وضع کرده که حدود ده ملیارد دلار از درآمد‌های ایران را کم می‌کند، فکر می‌کنید قرار است چه بلایی سر اقتصاد ایران بیاید؟

بنده در پاسخ گفتم والا نمی‌دانم چه بلایی قرار است نازل شود، اما می‌توانم بگویم هر بلایی تصور کنید سر ملت ایران آمده و هنوز سر خم نکرده اند مضاف بر اینکه همین امروز اخباری مبنی بر اینکه خانمی حدود هفت ملیارد یورو اختلاس کرده و به کانادا فرار کرده منتشر شده و آب از آب در مملکت تکان نخورد.

همه تعجب کردند، من با خنده گفتم بله شما باچنین کشوری طرف هستید.مجری سوال کرد هفت ملیون یا هفت میلیارد، گفتم نخیر کم لطفی نفرمایید، برای اختلاسگران در ایران افت دارد به ملیون اختلاس کنند.

در حینی که بقیه در حال صحبت بودند سریع در لپ تاپ مقابل اش جستجو کرد به یک باره مجری بلند گفت راست می‌گوید هفت ملیارد یورو است. ظاهرا باورشان نشده بود.

همه مهمانان دیگر که از کشور‌های آمریکا و چند کشور اروپایی بودند در بهت فرو رفته بودند و مانده بودند چگونه فردی می‌تواند به این راحتی از کشوری که بیش از یک هزار تحریم مالی بر آن وضع شده هفت ملیارد یورو اختلاس کند و بعد آن را خارج کند در حالی که شما یک صد دلاری نمی‌توانید از کشور خارج و یا وارد کنید.خود همین ماجرا نشان می‌دهد حتی اختلاس گران و تحریم کنندگان همه دستشان در یک کاسه است.

 

مشکل در خوردن مردم است یا در بی تدبیری؟

امروز با یکی از اقوام که فروشنده دانه‌های طیور است صحبت می‌کردیم و اظهار می‌داشت حدود شش هفت ماه پیش دولت برای اینکه بازار مرغ را ساماندهی کند خوراک طیور را به قیمت دولتی حدود هزار تومان در اختیار بسیاری از مرغ داران قرار داد، اما بسیاری از آن‌ها به جای اینکه این دانه‌ها را برای پرورش مرغ استفاده کنند در بازار آزاد به قیمت چهار هزار تومان فروختند و برخی حتی به کشور‌های همجوار صادر کردند و دلار گرفتند و بدیهی بود در این شرایط پس از چند ماه کشور با کمبود مرغ و تخم مرغ مواجه خواهد شد و قیمت مرغ شب عید به آسمان‌ها خواهد رسید.

یعنی حتی اگر مردم مرغ را تحریم می‌کردند و نمی‌خوردند فرقی به حال بسیاری از تولید کننده‌های مرغ نداشت، چون کلا مرغی تولید نکرده بودند که دلواپس آن باشند فقط آن‌هایی تنبیه می‌شدند که درست کار کرده بودند و آن دان طیور را برای تولید مرغ استفاده کرده بودند تا کشور با کمبود مواجه نشود.

 

البته شاید هم برخی ماجرای دفن جوجه‌های یک روزه را به یاد داشته باشند که از صدا و سیما هم منتشر شد و علاوه بر بی وجدانی بودن و غیر انسانی بودن آن عمل منجر به آن شد که در نهایت قیمت مرغ به آنچه امروز رسیده برسد. برای بنده جالب بود که برخی آمدند و حتی از این عمل آن افراد دفاع هم کردند.

بله اگر همه آن‌هایی که باید مرغ تولید می‌کردند با استفاده از همان دانه‌های طیور دولتی مرغ تولید کرده بودند امروزه بازار اشباع شده بود اگر فروشنده بی دلیل کالای خود را گران می‌کرد قطعا فروشنده‌ها مجبور بودند در یک بازار رقابتی قیمت‌ها را کاهش دهند، اما در بازار رانتی تنها راهکار برخورد قهریه با متخلفین است که متاسفانه ظاهرا هنوز قرار نیست انجام شود.

این را گفتم، چون می‌گویند مشت نمونه خروار است.از همین ماجرای مرغ بگیرید و به سمت بقیه بروید.

به هر حال اگر بنا باشد شعار سال که توسط مقام معظم رهبری اعلام شده اجرا گردد اولین کاری که باید انجام شود این است که با متخلفین برخورد بسیار شدید گردد و آن‌هایی که درست کار هستند تشویق شوند و موانع تولید از سر راه آن‌ها برداشته شود.

در ضمن بهتر این است که محدودیت‌های کذایی صدور مجوز‌ها برای همه فعالیت‌ها که موجب ایجاد رانت می‌شود برداشته شود و بازاری رقابتی برای تولید ایجاد گردد و به جای اینکه طرح و برنامه برای ایجاد رانت تدوین گردد (مانند ارز ۴۲۰۰ تومانی که مردم حتی بوی کالای آن را نچشیده اند) برنامه برای بازکردن فضای رقابت تدوین گردد.بازار خودش می‌تواند خودش را تنظیم کند.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از اسپوتنیک، تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۴۰۰، کدخبر: sputniknews.com،۲۰۲۱۰۳۲۱۷۶۴۹۰۹۸