پول داغ چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟

پول داغ یا پول در گردش، به پول سرگردانی می‌گویند که با هدف دریافت سود بیش‌تر در بازه زمانی کوتاه‌مدت، به سرعت از بازاری به بازار دیگر منتقل می‌شود. این بازار، شامل بازار بین‌المللی و داخلی است.

شعار سال: در علم اقتصاد، پول داغ یک گردش وجوه (یا سرمایه) از یک کشور به کشور دیگر (یا از یک بازار به بازار دیگر) به منظور کسب یک سود کوتاه مدت ناشی از نوسانات نرخ بهره یا نرخ تبادل پیش‌بینی شده‌است. به چنین شیوه‌ای از گردش سرمایه، 'پول داغ' گفته می‌شود، چون به سرعت می‌تواند به داخل و خارج بازار‌ها جابه‌جا شود و به‌طور بالقوه، به بی‌ثباتی بازار‌ها منجر می‌شود.

برای درک بهتر مفهوم پول داغ به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید ۲۰۰ میلیون تومان پول نقد دارید و آن را با هدف سرمایه گذاری و کسب سود بیش‌تر در بانک سودآفرین با نرخ ۱۵ درصد، سرمایه‌گذاری می‌کنید. پس از گذشت ۳ ماه، متوجه می‌شوید بانک سودساز، برای سپرده‌های کوتاه‌مدت خود نرخ ۲۰ درصد را اختصاص داده است. با توجه به این‌که هدف شما از این سرمایه‌گذاری کسب سود بیش‌تر است پول خود را به بانک سودساز می‌آورید. اگر باز هم در پی سود بیش‌تر باشید، به محض اطلاع از موقعیتی بهتر، سرمایه خود را به محل پرسودتر منتقل خواهید کرد. به همین خاطر سرمایه شما توقف کوتاهی در هر محل سرمایه‌گذاری دارد و از جایی به جای دیگر حرکت می‌کند.

ورود پول داغ با منشا داخلی و خارجی و خروج پول داغ از یک بازار به بازار دیگر، دارای اثراتی چند است:

*** آثار ورود پول داغ بر اقتصاد:
- افزایش پایه پولی و رونق اعتباری کشور دریافت‌کننده.
- فشار تورمی.
- افزایش نرخ ارز.
- ضعیف شدن ارزش پول ملی.
- کسری تراز تجاری.

*** آثار خروج پول داغ بر اقتصاد:
- خروج ناگهانی سرمایه‌های خارجی، سبب سقوط ارزش سهام شرکت‌ها و دارایی‌ها می‌شود که در نهایت منجر به سقوط ارزش پول ملی خواهد شد.
برخی از مهمترین راه‌های مقابله با هجوم پول در گردش بشرح زیر می‌باشد:
- افزایش نرخ ارز.
- کاهش نرخ بهره.
- افزایش ذخایر قانونی و احتیاطی بانک‌ها.
- کنترل سرمایه‌گذاری خارجی و وضع قوانین برای اعمال محدودیت.