شعار سال: هر ساله در فصل کوچ پرندگان مهاجر به دلیل تخلفات محیطی زیستی مورد قتل عام قرار می‌گیرند. هرچند نارسایی‌های محیط زیستی در تالاب میانکاله به همین حد خلاصه نمی‌شود و مشکلات متعدد همچون خشکی، کمبود بارش و ... آن را تهدید می‌کند، اما تاکنون اقدامی برای مهار آن انجام نشده است.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان مازندران درباره آخرین وضعیت پرندگان میانکاله و دلایل مرگ و میر آن‌ها در ماه‌های اخیر بر اساس بررسی‌های انجام شده گفت: بر اساس پروتکل‌های طراحی شده از سوی سازمان دامپزشکی کشور و سازمان محیط زیست تشخیص علت تلفات با دامپزشکی و انجام فعالیت‌های محیط زیستی از جمله جمع آوری تلفات و ... نیز بر عهده سازمان محیط زیست است.

او افزود: شاهد تلف شدگی پرندگان در سال‌های ۹۸ و ۹۹ بودیم. البته در سازمان محیط زیست و دامپزشکی علت بروز این نارسایی سم بوتولیسم اعلام شد.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان مازندران با بیان اینکه ۲۵ درصد تالاب میانکاله خشک شده است تاکید کرد: نظریه‌هایی متعدد مبنی بر توزیع سموم از سوی شکارچیان در طبیعت ثابت نشده است. البته تمامی تئوری‌ها در زمینه چرایی بروز این فاجعه محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفته است.

او ادامه داد: رسوب گذاری به دلیل ورود آلاینده‌ها و بقایای گیاهی و جانوری بر اثر سیلاب‌ها در تالاب‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. هم اکنون ۲۵ درصد از سطح تالاب خشک شده است. این رسوب‌گیری باعث شده تا تالاب قدرت خود پالایی اش را از دست بدهد. بر اساس نظرات دامپزشکان باید تالاب میانکاله و خلیج گرگان را احیا کرد.

تالاب میانکاله کانون بروز گرد و غبار

ابراهیمی کارنامی افزود: طی سال‌های ۹۶ و ۹۷ به جد پیگیری‌ها در زمینه احیای تالاب میانکاله انجام شده است. این تالاب به دلیل خشکی می‌تواند کانون بروز گرد و غبار باشد. البته با خشک شدن فرصت برای تخریب و بهره برداری‌های غیر مجاز حوزه خشکی را به دنبال دارد.

مدیر کل محیط زیست استان مازندران با بیان اینکه اقدامات استانی همچون لایروبی انهار و کانال‌ها انجام شده است گفت: انتقال آب از حوزه‌های مختلف نیز در دستور کار قرار گرفته است. از سوی دیگر منابع آلوده کننده حوزه تالاب نیز تحت بررسی قرار گرفته می‌شود.

احیای تالاب میانکاله در دستور کار

ابراهیمی کارنامی ادامه داد: تاکنون بر اساس بررسی‌های انجام شده منابع آلاینده شناسایی شده و باید عوامل رسوب گذاری و کاهش بار آلودگی کنترل شود. امیدواریم اقدامات در راستای احیای تالاب‌ها قبل از خروج پرندگان از آن انجام شود. امیدواریم در زمستان ۱۴۰۰ شاهد تلفات محیط زیستی با انتقال آب به تالاب میانکاله نباشیم.

او درباره اینکه سم بوتولیسم تبعات جبران زیست محیطی به دنبال دارد، اما در این شرایط چگونه این سم مهلک فقط پرندگان را در معرض خطر قرار داده‌اند، تصریح کرد: از لحاظ تجربی هم می‌توان به این امر اذعان داشت که سم نیست، چون اگر سم بود باید دیگر جانوران را درگیر می‌کرد. تاکنون ۹۰ درصد کنگر تحت تاثیر این سم بوده است. البته ما به دنبال کسب حقیقت هستیم.

کمبود نیرو در محیط زیست استان مازندران

ابراهیمی کارنامی درباره ارتقای نظارت‌های محیط زیستی گفت: تعداد نیرو‌های موجود با میزان مسئولیت‌های برعهده گذاشته شده هماهنگ نیست. در سازمان محیط زیست مازندران ۵۲ درصد ردیف بودجه نیرو‌ها خالی است. ۴۲ درصد نیروی موجود موظف به انجام دیگر فعالیت‌ها هستند.

او افزود: با این تفاسیر وقتی اتفاقی همچون پخش سم بوتولیسم در محدوده می‌افتد نیرو‌ها موظف به مهار نارسایی هستند. در این وضعیت مناطق دیگر با کمبود نیرو و ناظر مواجه هستند.

مدیر کل محیط زیست استان مازندران ادامه داد: هم اکنون نیرو‌های محیط زیست جهادگونه به فعالیت می‌پردازند. از سوی دیگر از لحاظ تجهیزاتی هم با مشکلات متعدد مواجه هستیم. در شرایط کنونی هنوز خودرو‌های مورد استفاده در سازمان محیط زیست ۳۰ تا ۴۰ سال از عمرشان می‌گذرد. هرچند شکارچیان با خودرو‌ها لوکس به شکار می‌آیند!

محیط بانان نیازمند توجه و رسیدگی

مدیر کل محیط زیست استان مازندران درباره کم و کیف تخصیص اعتبارات در سال جاری نیز تاکید کرد: رقم مناسبی برای محیط زیست در بودجه ۱۴۰۰ در لایحه دولت دیده شد، اما این رقم از افزایش اعتبار مجلس بهره‌مند نشد، چون ۴۱ درصد بودجه جاری در کشور رشد پیدا کرده و توقع افزایش اعتبار محیط زیستی در کشور را داشتیم.

تاکنون اقدامی برای محیط بانان انجام نشده است

ابراهیمی کارنامی درباره تخصیص اعتبار برای افزایش تعداد محیط بانان افزود: هنوز محیط بانی جزو مشاغل سخت محسوب نمی‌شود. باید اتفاقات مناسب در این زمینه رخ دهد. برای مثال هر ماهه محیط بان ۱۸ شبانه روز در کوه و ۱۲ شبانه روز برای استراحت صرف می‌کند. از سوی دیگر تمامی خطرات محیط‌بانان را تهدید می‌کند.

به گفته او اگر باور داریم که محیط زیست امانت است باید از بعد نیروی انسانی، اعتبارات و تجهیزات محیط بانان را تقویت کنیم.

ارتقای وضعیت محیط زیستی نیازمند اقدامات فرهنگی

ابراهیمی کارنامی تصریح کرد: از سوی دیگر باید از بعد فرهنگی و ارتقای فرهنگ عمومی نیز در این زمینه اقدامات مناسب را در دستور کار قرار داد. همچنین مردم هم باید کمک کنند. مردم باید بدانند که جنگل‌زدایی و به آتش کشیدن جنگل با چه تبعاتی همراه است. همچنین دیگر دستگاه‌ها هم باید در این زمینه کمک کنند.

چرا میانکاله خشک شده است؟

مدیرکل محیط زیست استان مازندران با بیان اینکه حقابه تالاب‌ها پرداخت نمی‌شود گفت: همین امر باعث تشدید تاثیرات محیط زیست می‌شود. هم اکنون بخشی از خشکی تالاب میانکاله به دلیل نوسانات دریای خزر است. از سوی دیگر شاهد خشک شدن تالاب هستیم، اما بخش قابل توجه این نارسایی محیط زیستی به دلیل عدم مدیریت منابع آب در حوزه آبریز میانکاله است.

ابراهیمی کارنامی تصریح کرد: میانکاله به دلیل اینکه محل طلاقی آب‌های شور و شیرین حوزه آبریز بوده است، اما هم اکنون بخش قابل توجهی از آب شیرین میانکاله کاهش یافته است. آب بند‌های فراوان، پرورشگاه‌های ماهی، حفر چاه‌های مجاز و غیر مجاز و ... باعث بروز این مشکلات شده است.

او افزود: در تالاب میانکاله بخشی از اقدامات ضد محیط زیستی از سوی مردم و بخش دیگر آن هم از سوی وزارت نیرو، جهادکشاورزی و ... انجام شده است. استان مازندران در سال زراعی جاری ۵۰ درصد کاهش بارش داشته است. مسائل محیط زیست قابل حل است، اما با اراده می‌توان کم و کاستی‌ها را برطرف کرد.

شعار سال؛ با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: ۱۱۷۷۱۰۲، www.borna.news