علت بدهی دولت به بانک، وجود تنخواه گردان بود

بانک مرکزی در بیان چرایی این رشد بدهکاری دولت توضیح داده که دلیل اصلی، استفاده دولت از وجوه تنخواه گردان (در مجموع به میزان ۵۵.۵ هزار میلیارد تومان) بوده است. در این خصوص اگرچه طبق بودجه سال ۱۴۰۰، رقم اولیه سقف تنخواه گردان، به میزان ۳ درصد بودجه عمومی بوده و این رقم معادل ۴۱ هزار میلیارد تومان در اختیار دولت قرار گرفته است، اما در سایه کاهش قابل توجه درآمد‌های دولت نظیر درآمد‌های مالیات بر نقل و انتقال سهام و از سوی دیگر وجود هزینه‌های قطعی مانند هزینه‌های جاری دولت و پرداخت به موقع مصارف هدفمندی یارانه ها، رقم تنخواه دولت از ۳ درصد به ۴ درصد بودجه عمومی افزایش یافت.

شعارسال:تازه‌ترین داده‌های پولی و بانکی حاکی از افزایش نرخ رشد سالیانه نقدینگی در بهار امسال تا ۳۹.۴ درصد و با محوریت دخل ناتراز دولت و افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی است.

تازه‌ترین داده‌ها و گزارش بانک مرکزی از گزیده آمار‌های پولی و بانکی نشان می‌دهد که در بهار امسال، نقدینگی ۲۲۹ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. همچنین رشد نقدینگی به طور ماهیانه شدت گرفته تا در نهایت حجم نقدینگی به رقمی بیش از سه هزار و ۷۰۵ هزار میلیارد تومان برسد.

طبق این داده ها، رشد نقدینگی نسبت به اسفند ۹۹، در فروردین ۰.۴ درصد، در اردیبهشت ۳.۶ درصد و در خرداد ۶.۶ درصد بوده است. به موازات، رشد سالیانه نقدینگی نیز برای ۱۲ ماه منتهی به فروردین و اردیبهشت، ۳۸.۸ درصد و در خرداد به ۳۹.۴ درصد به ثبت رسیده است. این‌ها در شرایطی است که به گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم در بهار امسال، از ۳۸.۹ درصد در فروردین به رقم کم سابقه ۴۳ درصد در خرداد افزایش یافت.

افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی محور فوران نقدینگی

بانک مرکزی، عامل اصلی رشد نقدینگی در پایان خرداد ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ را رشد ۹.۲ درصدی پایه پولی دانسته است. پایه پولی، همان پول و اعتبار پرقدرتی است که توسط این بانک تولید شده و با افزایش بیش از هفت برابری در شبکه بانکی، یکی از عوامل اساسی خلق پول در نظام بانکی به شمار می‌رود. طبق یک تعریف، پایه پولی، از حاصل جمع مواردی همچون دارایی‌های خارجی بانک مرکزی و مطالبات این بانک از بانک‌ها و بخش دولتی به دست می‌آید. با این تفاسیر، مهم‌ترین عامل رشد پایه پولی در بهار امسال رشد خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی به میزان ۶۳ هزار میلیارد بوده است.

چرا دولت به بانک مرکزی بدهکارتر شد؟