شعارسال: نظام گزینش در جمهوری اسلامی ایران، بشکلی افراطی تاکید بر همگرایی اعتقادی-ارزشی داشته و با شدت فراوانتر، غافل از توانمندی‌های تخصصی متقاضیان استخدام در دستگاه‌های دولتی است. روند اشتباهی که آسیب‌های آن با تاکید بر انباشت نیرو‌های کم توان، گرایش به دو چهره گی و نفاق، عدم بهره گیری از استعداد‌های خاص و ..، به وضوح در ساخت و ساختار اداری کشور، قابل مشاهده است.

در ابتدا و با توجه به حساسیت‌های مطرح در اوائل انقلاب و سال‌های بعد از آن، کشور شاهد حضور نیرو‌های گزینشی بشدت سلیقه گرا و تندرو بود. نارضایتی‌ها از عملکرد این نیرو‌ها به حدی بالا گرفت که مقام معظم رهبری در چند نوبت اقدام به ارایه تذکر و ارشاد و جهت دهی به نظام گزینش کشور کردند.

بعد از مدتی، استعلام از مراجع چهارگانه و تحقیقات محلی از فرد و خانواده وی، تا حدی باعث شفاف‌تر شدن روند گزینش در کشور شد. بتدریج با توسعه شهرنشینی و کاهش ارتباطات همسایه‌ها با یکدیگر، نظام گزینش کشور برای درک وضعیت و نوع گرایش فکری-عملی متقاضیان استخدام، اقدام به تمرکز روی شاخص‌های سنجش غیرمستقیم رفتار نظیر مشارکت در انتخابات (مهر‌های شناسنامه)، چک کردن پروفایل افراد در فضای مجازی، سوالات غیرمستقیم منجر به کشف خصوصیات و سبک زندگی افراد و ... نمود.

در برنامه تهران بیست، محمدشهاب جلیلوند رئیس هیات عالی گزینش کشور مدعی می‌شود که اینستاگرام عمومی افراد هنگام گزینش بررسی می‌شود. هرچند که صحبت‌های ایشان، صحبت‌هایی قانونی است. آیین نامه‌ها می‌گویند که استعلام فضای مجازی گزینش به منظور ارزیابی فعالیت‌ها و محتوای منتشر شده توسط فرد در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی انجام می‌شود. مراکز گزینش با استفاده از این اطلاعات می‌توانند شخصیت، دیدگاه‌ها، و رفتار‌های فرد در فضای مجازی را ارزیابی کنند. این فرایند می‌تواند شامل بررسی پست‌ها، نظرات، تعاملات فرد در اینستاگرام، توییتر، تلگرام و ... باشد. علاوه بر این اطلاعاتی که در دسترس عموم قرار دارد، مانند عکس‌ها، ویدئوها، یا مطالبی که فرد به اشتراک گذاشته است، ممکن است در این ارزیابی‌ها مدنظر قرار گیرد.

در بحث مدیریت منابع انسانی، گزینش نیروی انسانی به فرایند کلی شناسایی، جذب، غربال و مصاحبه شغلی برای انتخاب گزینه مناسب برای شغل گفته می‌شود. انتخاب نادرست کارکنان باعث می‌گردد تا اولاً زمان و انرژی سازمان در طول فرآیند استخدام و آموزش هدر رود. ثانیاً سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیر مستقیم بعدی بر روی مستخدم جدید همگی بر باد داده شوند. سوال اینجاست که چرا نظام گزینش کشور تا این حد بر همگرایی‌های سیاسی- عقیدتی تاکید داشته و غافل از توانمندی‌ها و استعداد‌های افراد و یا در پیش گیری الگو‌های اصلاحی برای جهت دهی به استعداد‌های برتر در بعد از ورود به سازمان، است؟

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون