چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۴ - 2025 November 12
شعارسال: از آغاز جنگ ۷ اکتبر و تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی به فلسطین و سپس لبنان و سوریه و ایران، اخباری مبنی بر استفاده اسرائیل از سامانههای هوش مصنوعی در جنگ و بمباران ساختمانها برای ترور فرماندهان و چهرههای شاخص، به گوش میرسید که بسیاری از افراد حتی در داخل ایران آن را مبنی بر غلو و بزرگنمایی قابلیتهای هوش مصنوعی میدانسته و رد میکردند.
بر اساس گزارش منتشر شده در تاریخ ۳ آوریل ۲۰۲۴، در مجله «+۹۷۲ Magazine and Local Call» توسط «Yuval Abraham»، به نقل از ۶ منبع ناشناس در دستگاه اطلاعاتی اسرائیل که در واحدهای مرتبط ارتش اسرائیل خدمت میکنند، جزئیات و اطلاعات دقیقی از چندین پروژه هوش مصنوعی که از سال ۲۰۲۱ در وزارت دفاع اسرائیل پایهریزی گردیده و در طی یکسال اخیر مورد استفاده قرار گرفتند، پرده برداری گردید. همچنین افشای هویت اصلی نویسنده کتاب «تیم انسان-ماشین: چگونه میتوان همافزایی بین انسان و هوش مصنوعی ایجاد کرد تا دنیای ما را متحول کند»؛ که ابتدا با قلم مستعار در سال ۲۰۲۱ به زبان انگلیسی چاپ شده بود، بر اطمینان از صحت وقایع و تحلیل ها، مهر تأیید زد. در این کتاب که نویسنده اصلی آن فرمانده واحد ۸۲۰۰ یگان ویژه اطلاعاتی ارتش اسرائیل است، «طراحی یک ماشین (سامانه هوش مصنوعی) که بتواند اهداف نظامی را شناسایی و آنها را با اطمینان بالایی تأیید کند»، نظریهپردازی شده است.
ادغام هوش مصنوعی در ارتش صهیونیستی، صرفاً یک بهروزرسانی فناورانه نیست، بلکه تحولی عمیق و بنیادین در دکترین نظامی آن بهشمار میرود. این دکترین از تکیه بر برتری سنتی در قدرت آتش و مانور، بهسوی تلاش برای دستیابی به «برتری اطلاعاتی» و «سرعت در تصمیمگیری» بهعنوان عناصر حیاتی پیروزی در جنگهای قرن بیستویکم توسعه یافته است. ریشههای این تحول را میتوان در یک چشمانداز راهبردی دنبال کرد که هدف آن تبدیل ارتش صهیونیستی به ماشینی جنگی است که کشندهتر و سریعتر عمل میکند.
براساس گزارش مجله +۹۷۲، ارتش اسرائیل از آغاز جنگ ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حداقل ۳ سامانه هوش مصنوعی با نامهای «لاوندر (اسطوخودوس)»، «بابا کجاست (Where's Daddy)» و «انجیل یا گاسپل (Gospel)» استفاده کرده که با استفاده از فناوریهای یادگیری ماشین، یادگیری عمیق و احتمالا بینایی ماشین طراحی و توسعه یافتهاند.
*سامانه «لاوندر» اطلاعات جمعآوریشده در مورد بیش از ۲.۳ میلیون نفر ساکن نوار غزه را از طریق یک سیستم نظارت انبوه تجزیه و تحلیل نموده و سپس احتمال اینکه هر فرد خاص در شاخه نظامی حماس یا جهاد اسلامی باشد را ارزیابی و رتبهبندی میکند. این ماشین تقریباً به هر فرد در غزه یک امتیاز از ۱ تا ۱۰۰ داده که نشان میدهد چقدر احتمال دارد که آنها عضو حماس یا جهاد اسلامی باشند.
اطلاعاتی که لاوندر در مرحله یادگیری ماشین با استفاده از آن آموزش دیده است، شامل اطلاعات قطعی و عینی از جمعی از اعضای گروههای حماس و جهاد اسلامی است. از جمله اطلاعات هویتی، شبکه ارتباطات اجتماعی (لیست تماس، علاقه مندیهای شبکه اجتماعی)، اطلاعات مکانی، عادتهای ارتباطی (سرویس مخابراتی، تعویض سیمکارت و…). سپس لاوندر پس از راه اندازی، مبتنی بر مدل و الگوریتم خود، ویژگیهای فوق را در جمعیت عمومی ارزیابی میکند و افرادی که دارای بیشترین امتیاز باشند، به عنوان هدف نهایی ترور معرفی میکند.
براساس گزارش منابع اسرائیلی، اپراتور انسانی تنها ۲۰ ثانیه زمان دارد که خروجی توصیه ماشین به حمله هوایی جهت ترور هدف انسانی موردنظر را بررسی کند. اطمینان خاطری که ارتش اسرائیل مبنی بر صحت ۹۰ درصدی نتایج لاوندر اعلام کرده و همچنین فرصت تقریباً صفر برای بررسی انسانی نتایج، منجر میگردید که در قریب اتفاق موارد، نتیجه ماشین تأیید و دستور حمله هوایی صادر گردد. این امر حاکی از به کارگیری تمام عیار «ماشین علیه انسان» در فجایع گذشته است.
* هوش مصنوعی گاسپل یا انجیل (Gospel) صرفاً امکان معرفی ساختمانها و اماکن مهم را دارد.
* هوش مصنوعی «بابا کجاست؟ (Where's Daddy)» وظیفه دارد اهداف تولید شده از سوی لاوندر را تحت نظارت مداوم قرار داده و آنها را تا رسیدن به خانهها یا محل استقرارشان ردیابی کند.
نکته اخلاقی و حقوقی داستان اینجاست که هرچند هوش مصنوعی، شناسایی افراد مورد نظر برای اجرای ترور را درست تشخیص داده، اما برای از بین بردن آن فرد با انواع حملات پهپادی، پرتابهای، موشکی یا هوایی، عموما افراد بیگناه، شهروندان عادی و خانواده وابسته به اهداف ترور نیز، صدمه دیده و کشته میشوند. جنایاتی که با توجیه اقدام پیش دستانه، هزینه مقابله با تروریسم، رفع تکلیف با صدور هشدارهای قبلی، اعلام امادگی برای جبران ضررهای انسانی وارد شده و مواردی همانند، توجیه گردیده و سبب تکرار جنایت دیگر میگردد.
آنتونیو گوترش رئیس سازمان ملل متحد نیز بعد از گزارشهایی که حکایت از استفاده اسرائیل از هوش مصنوعی برای شناسایی اهداف غزه داشت، ابراز نگرانی عمیق نموده و بیان کرده بود که ما عمیقاً از گزارشهایی مبنی بر اینکه کمپین بمباران ارتش اسرائیل شامل هوش مصنوعی بهعنوان ابزاری در شناسایی اهداف، بویژه در مناطق مسکونی پرجمعیت، که منجر به تلفات غیرنظامیان در سطح بالایی میشود، ناراحت هستیم. هیچ بخشی از تصمیمات مرگ و زندگی که بر کل خانوادهها تأثیر میگذارد نباید به محاسبه سرد الگوریتمها واگذار شود. ارتش اسرائیل با استفاده از سیستم هدفگیری هوش مصنوعی با نظارت اندک انسانی، دهها هزار شهروند غزه را مظنون به ترور معرفی کرده است.
در همین رابطه، طورانی استاد دانشگاه، با هشدار به کاربران فارسیزبان در شبکههای اجتماعی تاکید داشت که کاربران باید توجه داشته باشند که اشتراکگذاری موقعیت مکانی، تصاویر حساس، اطلاعات شخصی و گفتوگوهای روزمره در فضای مجازی میتواند در معرض سوءاستفاده این ابزارها قرار گیرد. متأسفانه امروز پلتفرمها دیگر فقط ابزار ارتباط نیستند؛ بلکه به منابع اطلاعاتی برای جنگهای دیجیتال و نظامی تبدیل شدهاند.
در همین رابطه در سال ۲۰۲۳، اولین همایش بینالمللی کاربردهای نظامی مسئولانه هوش مصنوعی در روزهای ۱۵ و ۱۶ فوریه (۲۶ و ۲۷ بهمن) در شهر لاهه هلند برگزار شد و حدود ۲هزار نفر از کارشناسان و دانشگاهیان کشورهای مختلف با شرکت در این نشست موضوع تولید هواپیماهای بدون سرنشین، روباتهای قاتل (سیستمهای خودگردان) و همچنین بهره گیری از هوش مصنوعی برای اجرای عملیاتهای نظامی را بررسی کرده بودند. در خروجی این نشست، به ابعاد اخلاقی، قانونی و پیامدهای حقوقی بکار بردن هوش مصنوعی در حوزه نظامی، حساسیتهای خاص نشان داده شده بود.

آیا هوش مصنوعی، صرفا با جستوجو در شبکه و ردیابی خطوط ارتباطی کار میکند؟
تقلیل شیوه فعالیت هوشهای مصنوعی نظامی به جستوجو در شبکه جهانی اینترنت و ردیابی تماسهای مخابراتی، نوعی برداشت احمقانه از شیوه عملکردی آنهاست.
هوشهای مصنوعی مورد نظر علاوه بر اقدامات بالا با بهره گیری قراردادپایه از دادههای تجاری و عمومی موجود در کشورها (خریداری دادهها یا جاسوسی دادههای تجاری)، توسعه نرم افزارهای کاربردی در سطحی بشدت گسترده (در ازای ارایه خدمات، اقدام به ضبط چهره، مشخصات فردی، علایق و. افراد میکنند)، آلوده سازی سیستمهای امنیتی کشورها به نرم افزارها و دستگاههای شنود، نرم افزارهای تشخیص چهره، دوربینهای کنترل ترافیک و حفاظتی و مواردی همانند، دادههای خود را بدست آورده و تامین مینمایند.
در مورد کشور عزیزمان شایعات و شنیدههایی وجود دارد که چند دستگاه شنود خاص در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد وارد کشور شده بود. همچنین بهره گیری سریع و کم حساسیت از نرم افزارهای شناسایی چهره، دوربینهای کنترل ترافیک و غیره، بستر را برای موفقیت روند بهره گیری از هوش مصنوعی در جریان ترورها، فراهم ساخته بود.
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون