وی افزود: بافت های تاریخی که واجد ارزش بوده و یک مجموعه عظیم با شکل ارگانیک خود توانسته اند ارزش ها معماری و شهرسازی ایران را نشان دهند این بافت ها عمدتا مربوط به دوره قاجار و ما قبل آن می شود.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در رابطه با بافت های میانی گفت: بافت های میانی شامل بافت های مربوط به دوره پهلول اول و دوم هستند، که برخی از آن دارای ارزش تاریخی بوده ولی اکثر آنها در طول زمان تخریب و بازسازی شده اند.

وی با اشاره به بافت های جدید شهر زنجان اضافه کرد:بافت های جدید شامل توسعه های جدید شهری می باشند که عمدتا بعد از انقلاب و در سی سال اخیر شکل دهی شده اند.

فرامرزی ادامه داد: در این میان بافت های فرسوده شهری را می توان در هر سه این بافت های جستجو نمود. بدین مفهوم که با گذر زمان کالبد بافت دستخوش فرسودگی و کهنگی می شود که این یک امر بدیهی است، اما اینکه این بافت شامل کدام یک از بافت های مذکور می باشد دارای اهمیت است.

وی با اشاره به نظریه های گوناگون بافت شهری ابراز کرد: نظریه های کوناگونی در ارتباط با نحوه مداخله در بافت های فرسوده شده تبیین شده است برخورد های بولدزری، یا محافظه کارانه و یا حد میانی، همگی نشان از پیچیده بودن این بافت های می باشد.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان با اشاره به مساحت محدوده قانونی شهر زنجان تصریح کرد: مساحت محدوده قانونی شهر زنجان حدود ۶۰۰۰ هکتار می باشد که سهم مناطق سه گانه آن به ترتیب منطقه یک، ۷۹/۱۹۷۳، منطقه دو ۸۸/۲۲۰۴ و منطقه سه۱/۱۹۹۱ هکتار می باشد.

وی خاطر نشان کرد: با عنایت به نقشه شهر زنجان مشخص می شود که منطقه سه کلیه بافت های فرسوده این شهر را شامل می شود به عبارتی می توان گفت: در خوش بینانه ترین حالت یک سوم شهر زنجان جزء بافت های فرسوده است.

فرامرزی با اشاره به دسته بندی مناطق فرسوده عنوان کرد: بافت های فرسوده شهر زنجان را می توان به دو دسته اصلی تقسیم نمود، بافت های فرسوده فعال و بافت های فرسوده منفعل وی ادامه داد: بافت های فرسوده فعال، از این نظر که محرک های مختلف و پتانسیل هایی در انها مشاهده می گردد که امکان برون رفت از وضع موجود را داشته و تغییر و تحول در آن ها با مشارکت مردم امکان پذیر است و راحت تر می توان تغییرپذیری این بافت را هدایت نمود ازجمله بافت زینبه، حسینیه زنجان، حال وجود عناصری مانند مساجد مهم و با هویت مشخص و یا هویت تجاری از جمله برای منطقه کوچه مشکی این فرصت را ایجاد می کند تا بافت بتواند فعالانه با هدایت مدیریت شهری از این شرایط خارج گردد.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان بیان کرد: برخی از بافت های فرسوده محرک اصلی برای برون رفت از این شرایط را ندارند حال محرک اجتماعی، فرهنگی و یا اقتصادی. بنابراین راهبردهای مطرح شده برای هر یک از این گونه های بافت های شهری باید مختص آنها طراحی گردد.

وی با اشاره به مدیریت شهری عنوان کرد: قطعات ریزدانه در بافت های فرسوده زنجان یکی از مسائل پیشرو مدیریت شهری است منظور از مدیریت شهری تنها شهرداری زنجان را شامل نمی شود، بلکه کلیه سازمان ها و نهاد و NGO هایی که درگیر با مسائل حوزه شهری هستند.

فرامرزی خاطر نشان کرد: تجارب نشان داده است، ساکنین این بافت ها در صورتی که برنامه ریزی شهری بطور شفاف، عنوان گردد علاقه مندی بسیاری جهت مشارکت در این بافت ها را دارند در حل مسائل بافت های فرسوده گام های شفاف سازی، اعتمادسازی و مشارکت پذیری باید به ترتیب صورت پذیرد، در غیر این صورت مدیریت شهری با مقاومت ساکنین مواجه خواهد شد متاسفانه در شهر زنجان این بافت ها به شدت در مقابل حوادث طبیعی و غیرطبیعی آسیب پذیر هستند.

وی در ادامه با توجه به دلایل آسیب پذیری بعضی مناطق گفت: یکی از دلایل عمده عدم اعتماد ساکنین این بافت ها به مدیریت شهری، شفاف نبودن و اجرایی نکردن وعده های انهاست عدم توانایی و برنامه ریزی صحیح سبب شده است تا روز به روز اعتماد ساکنین بافت های فرسوده از مدیریت شهری کاسته شود.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی با ارئه راهکار مناسب ادامه داد: اولین گام شفاف سازی و اجرای پروژه های خرد در قالب شهرسازی تاکتیکال با هزینه های کم، و افزایش مشارکت ساکنین جهت بازگشت و بازگرداندن اعتماد به مسئولان شهری است.

وی با اشاره به فعالیت های دانشگاه آزاد زنجان در زمینه شهر سازی ابراز کرد: گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان چنین رویکردی آغاز نموده است، و با توجه به تجارب خود در محلات، حسینیه، زینبیه، بیسیم به این دستاورد رسیده است که اگر چنانچه طرح های مد نظر شفاف ، عملیاتی و قابل دسترس باشند مردم به آن اعتماد پیدا می کنند و در راستای ارتقای محیط زیست خود مشارکت می نمایند.

فرامرزی با توجه به ذهنیت ساکنین بافتهای فرسوده گفت: عمده ذهنیتی که ساکنین بافت های فرسوده زنجان از طرح های شهرسازی دارند، طرح های بلند مدت غیر عملیاتی با بازه های زمانی بیش از ۲۰ سال است با مصاحبه های صورت گرفته در این بافت ها مشخص گردید، ذهنیت منفی در ارتباط با مدیریت شهری بسیار مشهود است از اینرو با این وضعیت هیچ انتظاری به برون رفت از این وضع موجود در این بافت ها نیست با رویکرد شهرسازی تاکتیکال این فرصت فراهم می شود تا اعتماد جهت آماده سازی افراد برای طرح های شهری بلند مدت آماده گردد.

وی با اشاره به طول مدت اتمام پروژه های بافت های فرسوده ابراز کرد: میانگین اتمام پروژه های شهری تاکتیکال ۲-۳ ماه می باشد ساکنین این بافت های اهمیت زیادی برای فضاهای جمعی داده و مورد توجه انهاست نکته قابل توجه این است که ساکنین بافت های جدید به میزان ساکنین بافت های قدیمی در فضاهای جمعی حضور ندارند. با توجه به ریزدانگی و کمبود سرانه فضای باز خصوصی در بافت های فرسوده، ساکنین این بافت ها علاقه زیادی جهت حضور در فضاهای باز عمومی را دارند این موضوع در بافت محلات مذکور به عین اثبات گردید.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی در پایان گفت: در یک جمع بندی کلی می توان این گونه بیان نمود که بافت های فرسوده، بافت هایی هستند که قابلیت تبدیل پذیری به بافت های سرزنده و با مشارکت پذیری بالا را دارند منوط به اینکه با راهبردهای مشخص از جمله شهرسازی تاکتیکال، بتوان مراحل شفاف سازی، اعتماد سازی و مشارکت پذیری را در آنها ایجا و تقویت نمود.

همچنین گفتنی است: طرح های تهیه شده برای بافت های فرسوده توسط مشاورین و مدیران شهری باید قابل دستیافتنی و عملیاتی بوده تا همین طرح ها سبب ساز عدم اعتماد ساکنین به مدیریت شهری نشوند از طرف دیگر سیاست های کلان در ارتباط با بافت های فرسوده باید مشخص باشد و تغییر در مدیریت شهری سبب تغییر در رویکرد نسبت به این بافت های نشود.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از شبکه اطلاع رسانی راه دانا، تاریخ انتشار: 23 آبان 1395، کدخبر: 948940 ، www.dana.ir