وی با تأکید بر اینکه «هیچ کس جرأت ندارد در مقابل رفع تحریمها بایستد چرا که این عزم ملی ملت ایران است»، گفت: امروز زمان آن است که برای دوران پسابرجام طراحی و برنامهریزی کرده و از فرصت به دست آمده نهایت استفاده را کرد.
نهاوندیان افزود: یکی از موفقیتهای تیم مذاکرهکننده کشورمان در دور اخیر این بود که به هیچ عنوان قبل از اینکه تکلیف تحریمها مشخص شود، وارد بحث هستهای نشد و ابتدا اطمینان پیدا کردند که طرف مقابل به طور کامل و جامع به دنبال لغو تحریمهاست و مصمم است تحریمهای اقتصادی مربوط به هستهای را بهطور کامل لغو کند.
نهاوندیان خاطر نشان کرد: براساس برجام، ایران میتواند در بازار تجاری صنعت هستهای نیز حضور داشته باشد و با رفع تحریمها نه تنها اقتصاد ایران- که نیت جبهه مقابل گروگانگرفتن آن برای اعمال فشار به ایران بود- نجات مییابد، بلکه حضور ایران در بازار بینالمللی تجارت هستهای نیز به رسمیت شناخته شده است. رئیس دفتر رئیسجمهوری رفع برخی تحریمهای غیرهستهای را از دیگر دستاوردهای به دست آمده در برجام دانست و گفت: در این راستا هیأت مذاکرهکننده کشورمان موفق شده در لغو برخی از تحریمهای غیرهستهای نیز دستاوردهایی داشته باشد که هواپیمای مسافربری، قطعات و خدمات مربوط به آن و اجازه صادرات در حوزه مواد غذایی و فرش جزو این دستاوردها است.
وی ایجاد دسترسیهای تجاری، مالی و انرژی را از دیگر دستاوردهای توافق هستهای کشورمان دانست و گفت: طرف مقابل پذیرفته که در موضوع اعتبارات صادراتی و همکاریهای فنی، گامی فراتر از رفع تحریمها برداشته و وارد عرصه همکاری شود و صراحتاً در برجام آمده است که طرف مقابل از اینکه بخواهد تحریمهای لغو شده را به صورت و بهانههای دیگر اعمال کند، اجتناب خواهد کرد. رئیس دفتر رئیسجمهوری تصریح کرد: رفع فوری تحریمهای اقتصادی مربوط به هستهای به عنوان خط قرمز اعلامی، با قوت و صراحت حاصل شده است. حتی تحریمهای تسلیحاتی هم مشمول رفع تحریم قرار گرفته که البته با فاصله زمانی اجرا خواهد شد.
* توضیح درباره تحریمهای امریکا
نهاوندیان خاطر نشان کرد: گاهی اشاره میشود که چرا برای رفع برخی تحریمهای امریکا اقدامی نشده است که در پاسخ باید گفت برخی از این تحریمها مربوط به مسائل دوجانبه بین دو کشور است و برای رفع آن بایستی وارد مذاکرات دوجانبه با امریکا میشدیم که البته طرف مقابل نسبت به این موضوع خیلی اشتیاق داشت اما طرف ایرانی تمایلی به این موضوع نداشت.
رئیس دفتر رئیسجمهوری با بیان اینکه اهمیت دستاوردهای برجام را زمانی میتوان متوجه شد که با وضعیتی که در آن قرار داشتیم، مقایسه شود، اظهار داشت: نخستین تأثیر تحریمها بالا رفتن هزینه مبادلات تجاری بود، اگر چه با هوشمندی مردم و دلسوزان نظام تحریمها را دور زده و اجازه ندادیم اقتصاد ایران متوقف شود، اما بیتردید این حرکت نیز بر اقتصاد کشورمان هزینههای اضافی تحمیل میکرد به گونهای که حداقل 15 درصد به هزینههای واردات و صادرات اضافه شد و این موضوع عملاً واگذار کردن بازار به رقبای بعضاً متخاصم بود.
نهاوندیان با بیان اینکه بهطور متوسط و تخمینی، هزینه مبادله تجاری 100 میلیارد دلار سالانه حدود 15 میلیارد دلار بود، گفت: به این ترتیب میتوان اشاره کرد که سالانه 15 میلیارد دلار و روزانه 130 میلیون دلار هزینه مبادلاتی برای کشور رقم خورد و افزایش هزینه تمام شده یک کالا، هزینهای است که از جیب تک تک خانوادههای ایرانی پرداخت میشود و این از جمله آثار و تبعات تحریم است. رئیس دفتر رئیسجمهوری اضافه کرد: همچنین سهم ایران از فروش نفت در جهان 5/2 میلیون بشکه نفت بود که اخیرا به 5/1 میلیون بشکه رسیده بود که اگر قیمت ارز را 50 دلار در نظر بگیریم 75 میلیون دلار در روز به کشور خسارت وارد و از درآمدهایمان کاسته شده است.
نهاوندیان گفت: آنها میخواستند اقتصاد کشورمان را گروگان بگیرند و از این طریق اراده خود را تحمیل کنند. رئیس دفتر رئیسجمهوری اظهار داشت: در موضوع نفت به جایی رسیده بودیم که اراده خودشان را بر ما تحمیل میکردند در حالی که زمانی اختیار آن در دست خودمان بود و از حربه نفت به عنوان تهدید استفاده میکردیم اما چه اتفاقی افتاد که اوضاع برعکس شد و میزان حضور و نقشآفرینی ایران در بازار بینالمللی نفت کاهش یافت؟
رئیس دفتر رئیسجمهوری تأخیر در بهرهبرداری برخی از پروژهها را از دیگر آثار تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان دانست و گفت: اگر تحریمها مانع تکمیل بعضی از پروژههای عظیم در بخشهای انرژی و ریلی نمیشد، بیتردید منابع حاصل از ذخایر مشترک را از دست نمیدادیم و در برخی از پروژهها نیز جلوی دانشمندان و محققان کشورمان گرفته نمیشد و در عرصههای علمی و فناوری در سطوح به مراتب بالاتری قرار داشتیم.
* دور زدن تحریمها خساراتی هم داشت
رئیس دفتر رئیسجمهوری، غیررسمی و غیراستاندارد کردن تجارت کشور را از دیگر آثار تحریمهای ظالمانه دانست و خاطر نشان کرد: با افتخار اعلام میکنیم که انواع ابتکارات را برای دور زدن تحریمها بکار گرفتیم، اما پیمودن این مسیر خساراتی نیز داشت چرا که وقتی شفافیت برداشته شود، راه فساد هموار میشود و فسادهای متعددی که متأسفانه در کنار اقدامات بزرگ و خالصانهای که برای دور زدن تحریمها شد از جمله آثار و تبعات تحریمها است.رئیس دفتر رئیسجمهوری خاطر نشان کرد: ایجاد جهش در نرخ ارز و کاهش نرخ رشد اقتصادی ما که براساس سند چشمانداز بیست ساله قرار بود 8 درصد باشد اما به طور متوسط در 10 سال گذشته کمتر از 3 درصد شد، حاصل تحریم یا سوء مدیریت است و اگر امروز میخواهیم برای پس از برجام و نیمه دوم چشمانداز بیست ساله و حرکت براساس سیاستهای مقاومتی برنامهریزی کنیم، باید از گذشته عبرت بگیریم.
وی افزود: از جمله دیگر هزینههای ادامه شرایط گذشته، از دست دادن بازارهای صادراتی بود و شاهد تلاطمهای بسیار شدیدی در بازار ارز بودیم. بیتردید اگر تحریمها نبود خیلی زودتر میتوانستیم اتکا کشور به صادرات نفتی را کاهش دهیم. رئیس دفتر رئیسجمهوری گفت: کاری که در دو سال گذشته با همت مردم و حمایتها و هدایتهای رهبر معظم انقلاب انجام شد، این بود که پیام تحریککننده اقتصادی به تحریمکنندهها متوقف و قطع گردید و به همین دلیل بود که وارد مذاکره شدند.
نهاوندیان اضافه کرد: در روند مذاکرات هم طرف مذاکره با این موضع منطقی ما مواجه شد که به برنامه هستهای ایران رسمیت داده و به حقوق هستهای ملت ایران و حفظ همه آن، اذعان کند و مبنای غلط تحریمها و سوء ظن به برنامه هستهای کشورمان را کنار بگذارد. دشمنان با اعمال محدودیتها ما را ناگزیر کرده بودند که حقوق خود را در بخشهای مختلف اقتصادی از دست بدهیم. اما توانستیم با حفظ فرآیند هستهای، اقتصاد کشور را نجات دهیم.
رئیس دفتر رئیسجمهوری در خصوص مؤلفههای لغو، تعلیق و توقف که در برنامه آمده است،گفت: براساس مفاد متن برجام، تحریمهای اتحادیه اروپا و آنچه در اختیار دولت امریکا است، لغو خواهد شد و دولت امریکا تعهد کرده که روند قانونی را طی کند. نهاوندیان با اشاره به تحریمهای اقتصادی مربوط به هستهای، اشاعهای و تسلیحاتی کشورمان خاطر نشان کرد: ما به دنبال این بودیم که تحریمهای اقتصادی هستهای به طور کامل لغو شود و در این زمینه اقدامات لازم و کامل به عمل آمده است و موارد استثنا مربوط به تحریمهای اشاعهای و تسلیحاتی است.
* فرصت سرمایه گذاری بیشتر میشود
نهاوندیان آینده نگری برای نسل آینده و ایجاد اشتغال و افزایش سرمایه گذاری را از جمله فواید برجام دانست و خاطر نشان کرد: در هیچ کجای دنیا فقط با اتکا به منابع داخلی سرمایه گذاری افزایش پیدا نمیکند، بلکه از منابع سایر کشورها نیز استفاده میشود که البته کشورمان از این موضوع محروم بوده است و امروز با برداشته شدن تحریمها فرصت سرمایه گذاری و جهش ایجاد خواهد شد.وی با تأکید بر اینکه از نظر دولت رفع تحریمها صرفاً رفع موانع است و جایگزین تلاش، برنامهریزی و ابتکار نیست، اظهار داشت: دولت اقتصاد مقاومتی را که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند در دستور کار خود قرار داده است و معتقدیم چنانچه در سالهای گذشته این رویکرد پیگیری میشد، شاهد افزایش واردات بیرویه نبودیم، لذا برنامه دولت این است که با برنامه ریزی مناسب،منابع و ظرفیتهای موجود را برای افزایش تولید و سرمایه گذاری هزینه کند.
به گفته وی یکی از قربانیان تحریم، موضوع شفافیت اقتصادی در مناسبات کشورمان با خارج از کشور و علاج آن هم بعد از رفع تحریمها برگرداندن شفافیت کامل به اقتصاد است.رئیس دفتر رئیسجمهوری خاطر نشان کرد: عدم گزارش دهی و انحصار، دو عامل فساد در اقتصاد است و امروز باید سوءاستفاده هایی که از شرایط گذشته شده مورد رسیدگی و برخورد قرار گیرد و دولت وظیفه خود میداند اطلاعاتی که در این زمینه بهدست آورده را به قوه قضائیه منتقل کند. البته این موضوع به معنای قدرناشناسی نسبت به کسانی که خالصانه در دور زدن تحریمها به اقتصاد کشور کمک کردند نیست. نهاوندیان گفت: دولت آمادگی لازم را برای پس از تحریم ایجادکرده و اولویتهای اقتصادی کشور را به تفکیک مشخص نموده است و رئیس جمهور نیز در دیدار هیأتهای اقتصادی صراحتاً تأکید میکنند که فقط به فکر صادرات نباشند بلکه مبنا مشارکت و همکاریهای اقتصادی و انتقال فناوری و تکنولوژیهای پیشرفته است.
* آینده نگری جایگزین دامن زدن به توقعات ناشدنی
نهاوندیان تصریح کرد: امروز باید به جای دامن زدن به توقعات لحظهای و مصرف گرایی، آینده نگری و تولیدنگری داشته باشیم و این به معنای ایجاد امکانات جدیدی برای رشد و سرمایهگذاری است. رئیس دفتر رئیسجمهوری افزود: به جای اینکه توقعات ناشدنی مطرح شود، بایستی انتظارات امکان پذیر و ایجاد اشتغال، بالا بردن نرخ سرمایهگذاری و نرخ رشد مورد تأکید قرار گیرد و همگان کمک کنند تا این اهداف قابل تحقق در اذهان جامعه قرار بگیرد.
به گفته نهاوندیان دغدغه پس از برجام، تفسیر نادرست و اجرای غلط و ناکافی آن است که باید نسبت به این موضوعات هشیار باشیم. مذاکره کنندگان کشورمان تا جایی که توانستند، متن غیر قابل تفسیر به رأیی را تنظیم کردند و مجلس میتواند قوت و تأثیرگذاری مثبت مذاکره کنندگان را در مسیر اجرای برجام هر چه بیشتر تقویت کند.
وی گفت: تصویب قطعنامه شورای امنیت و تصویب قطعنامه اتحادیه اروپا از جمله اقداماتی است که طرف مقابل انجام داده است و اصلی ترین قسمتی که با بخش فنی هستهای قرار است انجام دهیم، تصویب پروتکل الحاقی است و این نیز برای زمانی است که طرف مقابل اقدامات خود را انجام دهد لذا حتی در جزئیات امور نیز رعایت تناسب اقدامات انجام شده است.
با اندكي اضافه و تلخيص برگرفته از روزنامه ايران، سال بيست و يكم، شماره 6029، چهارشنبه 25 شهريور 1394 ، صفحه21
برچسب ها: اقتصاد ایران، تحریم، مجلس، کمیسیون برجام، نهاوندیان، رئیس دفتر رئیسجمهوری، فرصت، سرمایه گذاری، شعارسال