شعارسال: می توان با یک عمل ریاضی ساده به این نتیجه رسید که نرخ سود دلار درکمتر از نیم سال به طور متوسط 25 درصد بوده است. این سودبالا به اضافه قدرت نقدشوندگی قابل توجه دلار در بازار و البته تثبیت دستوری نرخ بهره بانکی در بازار ارز را برای دارندگان نقدینگی جذاب کرده است. از سوی دیگر خانوارهای ایرانی نیز برای روزمبادا و اینکه به هرحال این بازار برای حفظ قدرت خرید پولشان کاراتر است اقدام به ورود به این بازار کرده اند. قیمت دلار در بازار ارز ایران به همین دلیل شاهد فزاینده شدن نرخ بود تااینکه دیروز و مطابق رفتار سنتی دولتها بازار به خشونت گرایید. بانک مرکزی و سایر نهادهای قدرت نشان دادند راهی جز استفاده از نیروی پلیس و قاضی و ماموران مالیات متوسل شدندرا نمی شناسند و حالا بازار در سکوت و سکون به سر می برد. در باره دلایل شتابان شدن نرخ ارز در بازار اظهارات گوناگون و متفاوتی را از طرف اقتصاددانان ، کارشناسان و فعالان اقتصادی و صنعتی شاهد بوده ایم. در میان این داوری ها صریحترین داوری را دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان ایرانی دارد . او باوردار نرخ رشد شتابان نقدینگی در سالهای اخیر از دلیل اصلی نرخ رشدتبدیل دلار به ریال داشته است و برای درمان قطعی نوسان های شدید باید نرخ رشد نقدینگی مهار شود .معنای سخن این اقتصاددان به زبان ساده تر د ر پیام وی به شبهه های یک نماینده مجلس اشکار است. آنجا که خطاب به قاضی پور می نویسد آن موقع که در مجلس خرج اضافی می تراشیدید باید به این فکر می بودید که پیامدهای آن در بازارهای دیگر چه خواهدبود د. اما نادر قاضی پور نماینده مجلس توییت کرده است که نرخ شتابان دلار به ریال ممکن است همان بلایی که برسر آلنده در شیلی آورد را برسردولت روحانی نیزبیاورد. اما یک اقتصاددان نهادگرا که از قضا حقوق بگیر دولت نیز است و در یک نهاد پژوهشی کار می کند دلیل افزایش نرخ ارز را توزیع نابرابر درآمد و ثروت در ایران دانسته است. او برای اینکه دلاردر بازار آرام گیرد روش مرداول سیاست در عربستان را پیشنهاد می کندو می نویسد: یک راهکار، همان راهکاری است که در عربستان اخیرا دنبال شده است. یعنی، سیاست بازتوزیع ثروت و درآمد در چارچوب طرحی جدیتر و اساسیتر از طریق گفتوگو با صاحبان ثروتهای بسیار زیاد در جهت واگذاری بخشی از ثروتشان به خزانه دولت با هدف برای مثال کمک به لایههای پایینی نظام اجتماعی. اما، مساله این است که در شرایط کنونی و موقعیت جاری ما، چنین اقدامی با اقدام برخورد فیزیکی با چند معاملهگر ارز تفاوت اساسی دارد که میتواند موجب آشفتهتر شدن شرایط اقتصادی و خروج سرمایه بشود که تاثیر آن افزایش بیشتر نرخ دلار است." این اندیشه های عجیب و رازسوی کسانی که خو را اقتصاددان معرفی می کنند موجب بهت و حیرت است. اگر توزیع نابرابر موجب نوسان شدید در بازار ارز می شود پس باید در کشوری مثل آمریکا که شکاف درآمدی قابل محاسبه و بزرگی وجودارند دارد این نوسان بیشتر می شد درحالی که چنین نیست. اگرروشهای این چنینی جواب می دهد چرا درونزوئلا که دولتها به هرحال در ده سال اخیر توزیع پول عادلانه را در دستور کار داشته اند بازهم شاهد ارزان شدن پول ملی این کشور هستیم. این فکر یکی از فعالان اقتصاددانان نهادگرا نشان می دهد که چه افکار عجیبی برای حل مسایل اقصادی دارند و مصادره را توصیه می کنند.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت خبری تحلیلی ساعت24 ، تاریخ انتشار: 26 بهمن 1396 ، کدخبر: 332499 ، www.saat24.news
ا.ح75