شعارسال: مقامات آمریکایی در حال برنامه‌ریزی برای روز پس از لغو برجام هستند.

مقامات آمریکایی به طور فعالانه در حال برنامه‌ریزی برای این احتمال هستند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در ماه آینده از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شود. با این حال، هیچکس نمی‌داند که چه اتفاقی پس از لغو برجام خواهد افتاد یا اینکه ایران چگونه واکنش نشان خواهد داد.

ترامپ برای "اصلاح" توافق هسته‌ای برای اروپا ضرب الاجلی تا ۱۲ ماه می‌ تعیین کرد. کمتر از پنج هفته دیگر این ضرب الاجل به پایان می‌رسد. حال، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس گزارش داده که با توجه به نزدیکی پایان ضرب الاجل برجامی ترامپ، مقامات امنیت ملی آمریکا در حال بررسی سناریو‌های متعدد پس از خروج آمریکا از این توافق هستند. به گفته مقامات، دیپلمات‌ها و مشاوران بیرونی دولت آمریکا، این سناریو‌ها شامل مواردی همچون چگونگی توجیه خروج آمریکا از برجام به عنوان یک راهبرد صحیح، چگونگی اعمال مجدد و تهاجمی تحریم‌ها علیه ایران و چگونگی تعامل با نزاع با ایران و اروپا پس از لغو برجام می‌شود.

این برنامه‌ریزی در مراحل اولیه قرار دارد، اما با نزدیک شدن ضرب الاجل ۱۲ می، فوریت یافته است. ترامپ قول داده اگر تا این تاریخ، نگرانی‌هایش درباره برجام رفع نشود، این توافق را لغو خواهد کرد.

عامل دیگر افزایش نگرانی‌ها درباره استمرار توافق هسته‌ای، ارتقای دو مقام مخالف برجام، یعنی مایک پومپئو و جان بولتون است. مقامات آمریکایی گفته‌اند هفته گذشته دستیاران ارشد وزارت خارجه آمریکا همچون برایان هوک، رئیس برنامه‌ریزی وزارت خارجه و آندرو پیک، معاون دستیار وزیر خارجه در امور ایران، به پومپئو درباره برجام گزارش داده‌اند.

تحریم‌هایی که ذیل برجام رفع شد چند دسته‌اند. برخی از این تحریم‌ها با فرمان اجرایی ترامپ امکان بازگشت آن‌ها وجود دارد و برخی دیگر مستلزم اقدام کنگره یا مکانیزم بازگشت سریع (snap back) هستند. برخی تحریم‎‎‌ها فقط نهاد‌های ایرانی را هدف قرار می‌دهند و برخی دیگر، کشور‌های ثالث که با ایران تجارت می‌کنند را مجازات می‌کنند.

آسوشیتدپرس به نقل از "افراد آگاه با موضوع" مدعی شد یکی از گزینه‌هایی که وزارت خزانه‌داری آمریکا آن را بررسی می‌کند، اعمال سریع تحریم‌هایی است که نیازمند اقدام کنگره نباشند. با این حال، اعمال این تحریم‌ها چهار یا شش ماه به تاخیر انداخته خواهد شد. این امر به شرکت‌ها و کشور‌هایی که با ایران تجارت می‌کنند، وقت کافی برای سازگاری با تغییرات فراهم می‌کند.

گزینه دیگر، اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ایجاد معافیت‌های مشخص است تا اروپا و ایران بتوانند بدون مشارکت آمریکا در برجام، در این توافق باقی بمانند.

به گفته این خبرگزاری، یکی از دلایلی که آمریکا برای روز پس از لغو برجام برنامه‌ریزی می‌کند این است که علایم فزاینده‌ای درباره به بن بست رسیدن مذاکرات برجامی اروپا و آمریکا وجود دارد.

یک دیپلمات اروپایی گفته، اروپایی‌ها برای متقاعد کردن سایر اعضای اتحادیه اروپا به اعمال تحریم‌های جدید غیرسته‌ای علیه ایران تلاش کرده‌اند. هدف اروپایی‌ها این بود که "بسته‌ای" از اقدامات را به ترامپ ارائه دهند و به او نشان دهند که آنها، نگرانی‌های او درباره ایران را جدی گرفته‌اند. البته هنوز معلوم نیست که سایر اعضای اتحادیه اروپا با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران موافقت کنند. چندین کشور اروپایی با تحریم ایران مخالفت کردند. این کشور‌ها استدلال می‌کنند که این غیرمنطقی است که به ترامپ امتیازاتی داده شود در حالی که اصلا معلوم نیست این امتیازات برای باقی نگهداشتن او در برجام کافی باشند.

این دیپلمات اروپایی به آسوشیتدپرس گفته اروپا از این سناریو نگران است که تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کند، ولی ترامپ در نهایت از برجام خارج شود.

دیپلمات اروپایی دیگری گفت: "ما نیاز داریم تا راه حلی پیدا کنیم که برای ترامپ کارآمد باشد. ما به سختی در حال کا بر آن (راه حل) هستیم."

ترامپ می‌گوید درباره سه مسئله، نگرانی‌هایی دارد: آزمایش موشک‌های بالستیک ایران، رفتار آن در منطقه و تاریخ انقضای برجام. به گفته این خبرگزاری، درباره دو مسئله اول، اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها به اجماعی برای به گفته آنها "مجازات" ایران رسیده‌اند. اما در خصوص مسئله تاریخ انقضای توافق هسته‌ای، هیچ توافقی بین دو طرف وجود ندارد. ترامپ می‌خواهد محدودیت‌های هسته‌ای برجام تمدید یا دائمی شوند. اما ایرانی‌ها و اروپایی‌ها می‌گویند تحقق این خواسته ترامپ غیرممکن است. زیرا تحقق این خواسته ترامپ، به مثابه مذاکره مجدد بر سر برجام است. این درحالی است که آن‌ها قول داده بودند که چنین کاری انجام ندهند. دیپلمات‌ها گفته‌اند که هر دو طرف مصالحه‌های محتملی درباره تاریخ انقضای برجام پیشنهاد کرده‌اند، اما بر سر هیچکدام هنوز اجماعی صورت نگرفته است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت تحلیلی – خبری فرارو ، تاریخ انتشار: 15 فروردین 1397، کدخبر: 354551، www.fararu.com