شعار سال: اکونومیست می نویسد: ایران در راه است. باید خود را آماده الحاق مجدد ایران به جهان کنیم. دستیاران 'حسن روحانی' رئیس جمهوری ایران اعلام می کنند که بازار تجارت ایران دیگر محدود به یک بازار داخلی قوی 80 میلیونی نخواهد بود ، بلکه به بازار تجارت 500 میلیونی اتحادیه اروپا خواهد پیوست.

اولین قطار سریع السیر قاره پیمای ایران , مسافت 10 هزار و 500 کیلومتری شهر 'یی وو' در شرق چین به تهران را با یک سفر 14 روزه و عبور از خاک کشورهای قزاقستان , قرقیزستان , ازبکستان و ترکمنستان با موفقیت پشت سر گذارد و ایران ورود این قطار را 'پیشرفتی بزرگ' برای کشور توصیف کرد.یکی از وزرای کابینه ایران در این زمینه اعلام کرده است: ' ما در حال تبدیل شدن به اولین قطب مواصلاتی میان شرق و غرب جهان هستیم'.

ایران امیدوار است تا ماه آوریل که خط آهن جدید ترابری قزاقستان به ایران بطور کامل افتتاح می شود ؛ مدت زمان سفر به چین به طرزی محسوس کوتاه شود و این سفر تنها در عرض هشت روز انجام شود. این مدت زمان یک ماه کمتر از مدت زمان سفر دریایی میان دو کشور است. اگر ترکیه هم به مسیر این خط آهن افزوده شود , هیچ بعید نخواهد بود این مسیر خط آهن جایگزین 'کانال سوئز' شود و اولین راه مواصلاتی چین با عبور از ایران به اروپا باشد.

سایر خطوط مواصلاتی راه آهن نیز در دست برنامه ریزی و اجرا هستند.

'عباس آخوندی' وزیر راه و ترابری ایران که تحصیلکرده انگلیس است تا شش ماه آینده خط آهنی را افتتاح خواهد کرد که از بندر بهسازی شده 'چابهار' در جنوب شرق ایران به سمت معادن افغانستان امتداد خواهد داشت . با این خط آهن مواد معدنی از این معادن با کشتی پس از عبور از پاکستان به هند منتقل خواهد شد.

آخوندی افزود که ظرف مدت دو سال ایران پلی را بر روی رودخانه 'شط العرب' که تا عمق خاک عراق داخل منطقه 'هلال حاصلخیز' Fertile Crescent خواهد ساخت.با این مسیر تازه خط آهن شرق از طریق جمهوری آذربایجان به سمت روسیه و جمهوریهای آسیای میانه متصل خواهد شد.

آخوندی می گوید :' ما در گذشته در بازار تجارت تنها متکی به خود بودیم و راههای مواصلاتی برون مرزی مان بسیار ضعیف بود اما اگر بخواهیم برای یک دهه آینده بازارهایمان را به خارج از کشور هم بسط و امتداد دهیم لازم است این راههای مواصلاتی را به طور مقتضی ارتقاء و گسترش دهیم '.

ایران در داخل هم تصمیم دارد برای یک دهه آینده 10 هزار کیلومتر خط آهن داخلی خود را بیش از دو برابر افزایش دهد و تجهیزات متحرک راه آهن خود را که به زحمت با سرعت حداکثر 90 کیلومتر در ساعت حرکت می کنند با قطارهای سریع السیر برقی تعویض کند .در صورت محقق شدن این هدف , سفر 420 کیلومتری تهران به اصفهان فقط 90 دقیقه طول خواهد کشید و سفر 920 کیلومتری به مشهد کمتر از 6 ساعت زمان خواهد برد.

اکونومیست سپس اشاره می کند: 'سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ' مترصد آن است که تا چین هم دسترسی پیدا کند. با این چشم انداز, سپاه تمایل دارد که دولت تمام انرژی خود را وقف صنعت حمل و نقل نماید نه آنکه به خارجی ها قراردادهایی را در میادین نفتی پیشنهاد دهد که به اعتقاد او عواید چندانی هم عاید کشور نخواهد کرد.پارلمان کنونی ایران در بخش خصوصی در حمل و نقل سرمایه گذاری کرده است و حتی این بخش را مشمول یک معافیت ده ساله مالیاتی نموده است.اما همچنان مشکل اصلی , مرحله تامین اعتبار قراردادها در این زمینه است.

در برنامه پنج ساله ششم ایران که هم اکنون در انتظار تصویب مجلس شورای اسلامی است آخوندی طبق برنامه ریزی هایش 28 میلیارد دلار برای صنعت راه آهن, 20 میلیارد دلار برای بهسازی راه های کشور ؛ 50 میلیارد دلار برای ارتقاء ناوگان هوایی کشور که به جا مانده از دوران قبل از انقلاب است و 7 میلیارد دلار برای نوسازی و ساخت فرودگاه های کشور شامل طرح توسعه فرودگاه بزرگ 'امام خمینی' بودجه در نظر گرفته است . طرح توسعه فرودگاه 'امام خمینی' با هدف فرود آمدن بزرگ ترین و مدرن ترین هواپیماها در آن طراحی شده است.

اما نفت ارزان آنقدر دولت را زیر فشار مالی قرار داده است که دولت حتی به زحمت می تواند حقوق کارکنان دولت را بپردازد چه برسد به آنکه پروژه های توسعه زیرساختهای کشور را عملیاتی کند.این مشکلات, دولت را مصمم به جذب سرمایه گذاری خارجی کرده و ظاهرا این رویکرد به خوبی جواب داده است.برای تامین بودجه خط راه آهن مشهد ؛ چین یک وام 2 میلیارد دلاری پیشنهاد داده است که ظاهرا 'شرکت ملی نفت ایران' طرف قرارداد آن است. اعطای این وام در دوران تحریم متوقف مانده بود.

کره جنوبی هم به دنبال معامله مشابهی است . ایتالیایی ها هم در صف انتظار ایستاده اند.کارگزاران خط آهن فرانسه هم در سفر چندی قبل روحانی به فرانسه مترصد فرصتی مناسب بودند تا با نزدیک ساختن خود به او بتوانند امکان یک معامله با ایران را میسر سازند.این اولین سفر یک رئیس جمهور ایران به اروپا ظرف 17 سال گذشته بود.اما مانع اصلی بر سر اجرای تمام این طرحها, ممنوعیت بانکی ایران است .

اکثر بانک های خارجی از آن بیم دارند که در صورت کار کردن با بانکهای ایرانی از سوی آمریکا جریمه شوند. با این حساب کار تامین اعتبار برای تمام پروژه های در نظر گرفته شده فوق العاده دشوار خواهد بود .برای ایران, راه اندازی 'خط آهن ابریشم' بین شرق و غرب مستلزم ایجاد رابطه ای بهتر با همسایگان است که امروز نگران جان گرفتن ایران بعد از توافق هسته ای است.

روسیه از آن بیم دارد که ایران استیلای مسکو بر بازار منطقه را به چالش بکشاند.امارات که در قدرت نمایی های فرقه گرایانه منطقه همواره پشتیبان عربستان است هم از آن می ترسد که ایران با جاذبه های فراوان گردشگری اش نقش امارات را به عنوان یک قطب جهانی اقتصاد به چالش بکشاند.اما تمام اینها بستگی به مهارت های دیپلماتیک روحانی دارد.

'احمد داوود اوغلو ' نخست وزیر ترکیه در ششم مارس وارد تهران شد و در این سفر در مورد احداث خط آهن سریع السیر هم گفت و گو کرد. این خط آهن در صورت راه اندازی به رغم تفاوت رویه هایی که دو کشور در مورد سوریه دارند, 'دوران طلایی' دریاچه 'وان' ترکیه را احیا خواهد کرد چون سطح تجارت متقابل دو کشور را سه برابر خواهد کرد .

ایران در دریاها هم به دنبال فرصت هایی نو است.'شرکت ملی کشتیرانی ایران' در ماه فوریه یک محموله دریایی پتروشیمی ایران وارد 'آنتورپ ' بلژیک شد .این اولین کشتی ایرانی بود که در شش سال گذشته در اروپا لنگر می انداخت.IRISL درنظر دارد که به شرق دور , عمان و حتی امریکا هم محموله صادر کند و امیدوار است ناوگان قوی اش را که مجهز به 160 کشتی می باشد تا آخر امسال گسترده تر کند.طبق اعلام آخوندی امکان دارد شرکت هواپیمایی 'ایران ایر' هم بعد از طرح دوساله بازسازی همین رویه را دنبال کند.

با اندكي اضافه و تلخيص برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: 10 فروردین 1395، کد مطلب: 82016005 (5249480):www. irna.ir