شعارسال: سد خاییز در شهرستان تنگستان سدی خاکی با حجم ۱۶ میلیون مترمکعب برای تأمین بخشی از حقابه نخیلات منطقه و بهبود وضعیت کشاورزی در شهرستان تنگستان با ۶۷۰ میلیارد ریال اعتبار اجرا می‌شود. سد مخزنی خاییز بر روی سرشاخه موسوم به رودخانه شیرین (رودخانه اهرم) و در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر اهرم، در شهرستان تنگستان ساخته خواهد شد. اهداف اصلی این طرح، تأمین بخشی از حقابه‌های شبکه آبیاری اهرم و تأمین حقابه‌های زیست‌محیطی است. شبکه آبیاری اهرم با قدمتی بالغ بر ۱۳۵ سال، حدود هزار و ۲۰۰ هکتار نخلستان‌ها را در می‌گیرد که تنها محل امرار معاش ساکنان منطقه بوده و سد انحرافی و کانال‌های آبیاری اصلی و فرعی شبکه یاد شده نیز بیش از ۲۰ سال قبل توسط وزرات نیرو ساخته شده است. این سد از نوعی خاکی با هسته رسی و ارتفاع آن ۳۶ متر و طول تاج ۶۱۰ متر است. حجم مخزن سد خاییز نیز ۱۶میلیون مترمکعب است.

توقف عملیات سد خاییز تنگستان

پروژه سد خاییز تنگستان که از مصوبات استانی دولت در سال۹۳ است و بر روی رودخانه شیرین در حال ساخت بود، به دلیل کمبود اعتبار متوقف و تعطیل شد تا آرزوی ۵۰ ساله مردم و کشاورزان تنگستان رنگ ببازد. از ابتدای سال ۹۶ تنها ۴۰ میلیارد ریال اعتبار اولیه برای این سد مصوب شد و پیمانکار معتقد است بیش‌تر از این رقم و هزینه خود کار کرده است و با بودجه قطره چکانی این سد همانند سد باهوش فرجام خوبی نخواهد داشت. مسئولان محلی و استانی باید تلاش کنند از تمام ظرفیت‌ها ردیف‌های بودجه برای تکمیل این پروژه شاخص استفاده لازم ببرند تا در زمان پیش‌بینی شده به بهره‌برداری برسد. به گفته پیمانکار، اگر سالانه ۱۰۰ میلیارد ریال بودجه به این پروژه تخصیص یابد، نهایتاً پنج ساله تکمیل می‌شود و به بهره‌برداری می‌رسد و این امر مستلزم همت و تلاش مسئولان محلی واستانی و مجموعه وزارت نیرو است. آنچه که به نظر می‌رسد این‌که با توجه به روند تخصیص بودجه کشور ادامه کار سد خاییز تنگستان با چالش‌ها و موانع اعتباری زیادی روبه‌رو است و برای حل موضوع مسئولان استان و شهرستان باید به فکر تدبیر و یافتن راه‌حل اساسی برای جلوگیری از تعطیلی مکرر سد خاییز باشند.

اجرای سد خاییز با اعتبار ۶۷۰ میلیارد ریال

معاون شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر اظهار داشت: مهار سیلاب‌های فصلی و ذخیره‌سازی آب‌های جاری برای تأمین آب اراضی کشاورزی، باغ‌ها و نخیلات منطقه خاییز و اهرم از اهداف اجرای سد خاییز تنگستان است.

علی محمدی با بیان این‌که ساخت سد خاییز تنگستان نقش مهمی در شکوفایی و رونق این منطقه دارد، تأکید کرد: با توجه به تکرار خشک‌سالی‌ها در منطقه و خشک‌شدن چشمه‌های دائمی، ساخت سد خاییز نقش مهمی در رونق منطقه تنگستان دارد. وی مشخصات فنی سد خاییز تنگستان را مورد اشاره قرار داد و افزود: این سد خاکی با هسته رسی شامل ۷۰۰ هزار مترمکعب خاکریزی و ۵۰۰ هزار مترمکعب خاک‌برداری است. محمدی با اشاره به ظرفیت سد خاییز تنگستان خاطرنشان کرد: سد خاییز تنگستان با طراحی حجم مخزن در تراز نرمال 66/15 متر مکعب، ارتفاع سد ۳۶ متر، عرض تاج ۱۰ متر و طول آن ۶۱۰ متر طراحی شده است. وی به اعتبارات اجرای سد خاییز تنگستان پرداخت و گفت: اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه سدخاییز اهرم شامل احداث جاده دسترسی، بدنه سد و سیستم انحراف آن، افزون بر۶۷۰ میلیارد ریال پیش‌بینی شده است.

لزوم تأمین اعتبارات سد

نماینده مردم دشتی و تنگستان در مجلس شورای اسلامی نیز با تأکید بر تسریع اجرای سد خاییز تنگستان بیان کرد: تمامی تلاش‌ها برای تأمین اعتبار به‌موقع پروژه طبق برنامه زمان‌بندی به‌کار گرفته می‌شود. سیدکمال‌الدین شهریاری از مسئولان استانی و ملی خواست اعتبارات ویژه‌ای به بخش تأمین آب مردم معطوف شود و تسریع در اجرای این پروژه را در اولویت‌های برنامه خود قرار دهند.

واگذاری سد به قرارگاه خاتم‌الانبیاء

عضو شورای اسلامی اهرم نیز گفت: در حالی که پروژه‌ها و طرح‌های مهم کشور یکی پس از دیگری به علت کمبود اعتبار تعطیل می‌شوند، ساخت پروژه‌ای که مشکل چندین منطقه را حل خواهد کرد، نباید به بهانه نبود اعتبار و کمبود نقدینگی درجا بزند، چرا که مردم به وعده‌های دولتمردان دل‌خوش کرده‌اند و آرزوی تحقق وعده‌ها را در سر می‌پرورانند. محسن قاسمی‌زاده اضافه کرد: برای شتاب در تسریع پروژه سد مخزنی خاییز چندین پیشنهاد می‌شود. برای جبران و کمبود بودجه این سد باید از اعتبارات متمرکز وزارت نیرو، آب و خاک صندوق توسعه ملی و اعتبارات مرزی سهم شهرستان نهایت بهره را برد. وی خواستار دعوت از رئیس و اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس به تنگستان شد و ادامه داد: تغییر پیمانکار سد و واگذاری آن به قرارگاه خاتم الانبیاء می‌تواند نقش مهمی در تکمیل پروژه داشته باشد. شهرستان تنگستان با۸۰۰ هزار اصله نخل مقام دوم تولید خرمای استان بوشهر را دارد و خرمای کبکاب آن ثبت جهانی شده و دارای دو سد در حال مطالعه واجرای باهوش و خاییز است که روند کند ساخت این طرح‌ها همواره موجب نارضایتی مردم و کشاورزان تنگستان بوده است. برای احداث و تکمیل سد خاییز ۷۰۰ میلیارد ریال بودجه استانی و ملی و برای احداث سد باهوش نیز دو هزار میلیارد ریال بودجه ملی نیاز است.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 15مهر1397 ، کدخبر: 55399: www.sabzineh.org