شعار سال: برپايه آمارهاي منتشر‌شده از سوی گمرک جمهوري اسلامي ايران، در شش ماه نخست سال جاري، همچنان اين کشور چين است که بزر‌گ‌ترين صادرکننده کالا به ايران محسوب مي‌شود. چين که در شش ماه نخست سال گذشته دو ميليون و 162هزار تُن کالا به ارزش پنج ميليارد و 726 ميليون دلار به ايران صادر کرده بود، در شش ماه نخست سال جاري یک‌میلیون و 724 هزار تُن کالا به ارزش پنج ميليارد و 502 ميليون دلار به ايران صادر کرده است. اين حجم از صادرات که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهشي 20درصدي از نظر وزن و چهار‌درصدي از نظر ارزش دلاري را نشان مي‌دهد، همچنان عنوان بزر‌گ‌ترين صادرکننده کالا به ايران را براي چين حفظ کرده و طبق اين آمارها از هر چهار دلار کالاي صادراتي به ايران در شش ماه گذشته يك دلار سهم کالاهاي کشور چين بوده است. پس از چين، کشور امارات متحده عربي قرار دارد که در شش ماه نخست سال جاري دو ميليون و 56 هزار تُن کالا به ارزش سه ميليارد و 158 ميليون و 849 هزار دلار به ايران صادر کرده است که در مقايسه با صادرات دو ميليون و 352 هزار تُني کالا به ارزش چهار ميليارد و 525 ميليون و 136‌هزاردلاري امارات در شش ماه نخست سال گذشته به ايران، کاهشي 12.5درصدي در وزن و 30درصدي در ارزش دلاري را نشان مي‌دهد. کره جنوبي، هند، آلمان، ترکيه و سوئيس ديگر کشورهايي هستند که در شش ماه نخست سال جاري، بيش از يك ميليارد دلار کالا به ايران صادر کرده‌‌اند و به‌جز سوئيس، در بقيه موارد اين صادرات همراه با کاهش دو تا 29درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته بوده است. مهم‌ترين تغييرات در رتبه‌بندي بزر‌گ‌ترين صادرکنندگان کالا به ايران، سقوط ترکيه از عنوان سومين صادرکننده بزرگ کالا به ايران به رتبه ششم و صعود روسيه از عنوان چهاردهمين صادرکننده بزرگ به نهمين صادرکننده بزرگ کالا به ايران است.

بازارگرم‌ها
طبق آمارهاي منتشرشده از سوی گمرک جمهوري اسلامي ايران، در ميان کشورهايي که در شش ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال پيشين صادرات بيشتري به ايران داشته‌‌اند، کشور عمان از نظر افزايش ارزش دلاري صادراتش به ايران صدرنشين است. افزايش 263درصدي صادرات عمان به ايران در شرايطي اتفاق مي‌افتد که اين کشور در شش ماه نخست سال گذشته 82 هزار تُن کالا به ارزش 87 ميليون و 629 هزار دلار به ايران صادر کرده بود اما در شش ماه نخست سال جاري ميزان صادرات اين کشور به ايران به 322 هزار تُن به ارزش 318 ميليون و 726 هزار دلار رسيده است. نکته مهم درباب صادرات عمان به ايران اين است که عمده اقلام صادراتي از مبدأ عمان به ايران، محصولات توليدي اين کشور نيستند و عمان در اين ميان تنها نقش واسطه را بازي مي‌کند. وسايل نقليه سواري تا پيش از ممنوعيت واردات خودرو عمده‌ترين کالاي صادراتي از طريق عمان به ايران بوده است. پس از عمان، کشور آفريقاي جنوبي در صدر کشورهايي قرار دارد که صادراتشان به ايران در سال جاري نسبت به سال گذشته افزايش يافته است. درحالي‌که در شش ماه نخست سال گذشته دوهزار تُن کالا به ارزش نه ميليون و 394 هزار دلار از آفريقاي جنوبي به ايران صادر شده بود، در شش ماه نخست سال جاري سه‌هزار تُن کالا به ارزش 24 ميليون و 458 هزار دلار از آفريقاي جنوبي راهي ايران شده است که افزايشي 160درصدي را نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان مي‌دهد. برخي مواد گياهي، فلزات و مواد معدني مهم‌ترين کالاهاي صادراتي آفريقاي جنوبي به ايران هستند و «آمالگام»، ماده‌اي که براي پرکردن دندان در دندانپزشکي به کار مي‌رود، باارزش‌ترين محصول صادراتي از آفريقاي جنوبي به ايران بوده است. تاجيکستان، استراليا، اسکاتلند، قزاقستان، موناکو، روسيه و صربستان کشورهاي بعدي فهرست صادرکنندگاني هستند که صادراتشان در سال جاري به ايران نسبت به مدت مشابه سال گذشته بيش از دوبرابر شده است.

پاپس‌کشيده‌ها
در صدر کشورهايي که بيشترين کاهش ارزش صادرات به ايران در سال جاري را نسبت به سال گذشته رقم زده‌‌اند، نام کشور غنا ديده مي‌شود، درحالي‌که غنا در شش ماه نخست سال گذشته 12هزار تُن کالا به ارزش 38ميليون‌و 264 هزار دلار به ايران صادر کرده بود، در سال جاري و در همين مدت ميزان صادرات غنا به ايران با کاهشي 82 درصدي به سه‌هزار و 400 تُن به ارزش شش‌ميليون‌و 697 هزار دلار رسيده است. عمده کالاهايي که سال گذشته از مبدأ غنا به مقصد ايران صادر شده بودند، ماهي، کاکائو و برخي لوازم الکترونيکي بود. پس از غنا، کشور سوريه با کاهش صادرات 74 درصدي در رده دوم کشورهايي قرار دارد که صادراتشان به ايران کاهش داشته است. ميزان صادرات سوريه از هزارو‌341 تُن به ارزش پنج ميليون دلار در شش ماه نخست سال گذشته به 425 تُن کالا به ارزش يک‌ميليون‌و 300هزار دلار در مدت مشابه سال جاري کاهش يافته است. پس از اين دو کشور، کشورهاي ليتواني، سيشل، مغولستان، کويت، مصر، ليختن‌اشتاين، تونس، افغانستان، بلغارستان، قطر و عراق ديگر کشورهايي هستند که ميزان ارزش صادراتشان به ايران در شش ماه نخست سال جاري نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کمتر از نصف شده است. از نظر کاهش درصد ارزش دلاري صادرات نيز، به‌جز کشور غنا، مي‌توان به کشور تايلند اشاره کرد که ميزان صادراتش به ايران از 183ميليون دلار در سال گذشته به 94ميليون دلار در سال جاري کاهش داشته که نشان‌دهنده کاهش بيش از 88ميليون دلار صادرات تايلند به ايران در مدت شش ماهه نخست سال جاري نسبت به سال گذشته است. فرانسه، پاکستان، تايوان، اوکراين و مالزي ديگر کشورهايي هستند که ميزان صادراتشان به ايران در شش ماه نخست سال جاري نسبت به مدت مشابه سال پيش به ترتيب 82 و 79 و 63 و 46 و 36 ميليون دلار کاهش يافته است و درعين‌حال بزر‌گ‌ترين رقم کاهش ارزش دلاري صادرات در ميان کشورهاي صادرکننده کالا به ايران، متعلق به کشور امارات متحده عربي است که صادراتش در شش ماه نخست سال جاري نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بيش از يک‌ميلياردو 366ميليون دلار کاهش يافته است.

تازه‌واردها
در ميان کشورهايي که در شش ماه ابتدايي سال 97 به ايران صادرات کالا داشته‌‌اند، دو کشور وجود دارند که در مدت مشابه سال گذشته وارداتي از آن کشورها انجام نگرفته بود. در شش ماه ابتدايي سال97، سه‌هزارو 678 تُن سنگ منگنز به ارزش دوميليون‌و 574هزارو 960 دلار از کشور تانزانيا وارد کشور شده است. رواندا نيز ديگر کشوري است که در شش ابتدايي سال گذشته صادراتي به ايران انجام نداده، اما در ماه‌هاي گذشته يک محموله به ارزش 718هزار دلار روانه ايران کرده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انشار 25 مهر 97، شماره: 3270