شعار سال: کارشناسان صنعت دام، طیور و آبزیان بر این باورند که با توجه به تأمین یارانه ارزی واردات نهاده‌ها از سوی دولت، می‌توان تولید و اشتغال در این صنعت را با جذب سرمایه داخلی و خارجی رونق بیش‌تری داد. امسال دولت با اصلاح سیاست نظام ارزی متعهد شد نهاده‌های دام و طیور را با ارز چهار هزار و 200 تومان وارد کند تا هزینه‌های تولید کاهش یابد. صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان با ظرفیت اسمی 23 میلیون تن تولید سالانه می‌تواند در ارتقای تولید، اشتغال و ارزآوری نقش به‌سزایی داشته باشد؛ در حالی که به گفته کارشناسان، اکنون این صنعت با 10 میلیون تن ظرفیت، یعنی 50 درصد توان خود کار می‌کند. طبق آمارها، نیاز سالانه کشور به انواع خوراک دام، طیور و آبزیان 19 میلیون تن است. پارسال 9 میلیون و 896 هزار تن انواع خوراک در کشور تولید شد؛ از این میزان پنج میلیون و 645 هزار تن خوراک دام، سه میلیون و 960 هزار تن خوراک طیور و 291 هزار تن خوراک آبزیان بود. صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان کشور دارای 70 سال قدمت است. اکنون 645 واحد تولیدی در این زمینه فعالیت دارند و این صنعت توانسته است برای 399 دامپزشک، 492 متخصص تغذیه دام، دامپروری و علوم دامی، یک هزار و 100 تکنیسین فنی و 12 هزار کارگر به‌طور مستقیم شغل ایجاد کند که 89 درصد شاغلان را مردان و 11 درصد را بانوان تشکیل می‌دهند.  55 واحد تولیدی معادل 12 درصد خوراک دام، طیور و آبزیان را تولید می‌کنند که به دلیل رعایت همه جوانب بهداشتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. اکنون 98 درصد خوراک آماده دام کشور در کارخانه‌های خوراک دام، طیور و آبزیان و بخشی در واحدهای پرورشی تولید می‌شود و فقط دو درصد آن وارداتی است. گزارش‌ها نشان می‌دهد پارسال ارزش کنسانتره و خوراک کامل وارداتی بیش از 74 میلیون دلار بود. پارسال صادرات خوراک آماده دام، طیور و آبزیان به بیش از 186 هزار تن با ارزش بیش از 74 میلیون دلار رسید که نسبت به سال 1390 از نظر حجمی 139 درصد و از نظر ارزشی 135 درصد رشد داشت.


برخورداری 39 کارخانه تولیدکننده خوراک دام از شناسه ‌ای. آر

رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان درباره ظرفیت‌های این صنعت گفت: اکنون 39 کارخانه تولید خوراک دام و طیور (معادل 5/8 درصد کل آن‌ها) شناسه ‌ای. آر دارند که بدون طی کردن بوروکراسی اداری برای دریافت مجوزهای مختلف می‌توانند صادرات انجام دهند؛ 63 واحد نیز در حال دریافت این کد هستند. شناسه ‌ای. آر این امکان را به تولیدکنندگان می‌دهد که در مدت زمان کوتاه‌تری و بدون گذراندن مراحل اداری، محصول خود را به بازارهای صادراتی ارسال کنند. مجید موافق قدیری ادامه داد: در پنج سال گذشته خطوط تولیدی 345 کارخانه (75 درصد) به روزرسانی شده و 97 کارخانه معادل 21 درصد نیازمند به روزرسانی است که از معاونت امور دام وزارت جهادکشاورزی انتظار داریم سال آینده اعتبار لازم را برای این امر اختصاص دهد. به گفته موافق قدیری، اکنون 59 واحد تولیدی با شرکت‌های مطرح خارجی مشارکت می‌کنند و 51 کارخانه تولیدی در بخش خوراک دام، طیور و آبزیان سابقه صادرات دارند که محصولات خود را 17 کشور دنیا صادر می‌کنند، اما 78 درصد کارخانه‌ها برنامه صادراتی ندارند.


 ارزش بیش از 100 میلیارد تومانی تولیدات سالانه دامی کشور

به گفته معاون تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی، در چند دهه اخیر ارزش تولیدات دامی کشور سالانه به بیش از 100 میلیارد تومان رسیده است. مرتضی رضایی از صنعت تولید خوراک دام به عنوان که یکی از حلقه‌های تولیدات دامی یاد کرد و گفت: طبق برآوردها امسال 10 میلیون 700 هزار تن شیرخام، تا دو میلیون و 400 هزار تن گوشت مرغ، 870 هزار تن تخم مرغ و 850 هزار تن گوشت قرمز تولید می‌شود. وی افزود: تغییر نرخ ارز سبب می‌شود صادرات محور بودن سرلوحه کار تولیدکنندگان کشور قرار گیرد و این نوید خوبی برای تولیدکنندگان است که برنامه‌ریزی درازمدتی برای تولید و کسب بازارهای صادراتی داشته باشند. معاون وزیر جهادکشاورزی گفت: خوراک دام فقط مخلوط کردن مواد خوراکی با یکدیگر نیست، بلکه باید با فناوری و فرموله کردن غذای دام ارزش غذایی خاصی پدید‌آید که کیفیت غذا، سلامت مواد اولیه، سلامت دام و انسان را در پی داشته باشد. به گفته وی، اکنون فناوری لازم در این زمینه در کشور وجود دارد؛ البته باید ابتدا به نیاز بازارهای داخلی توجه کنیم؛ زیرا نزدیک 20 میلیون پوند ظرفیت تولید ماده خوراک آماده دام در کشور وجود دارد، در حالی که فقط 50 درصد آن فعال است. این آمار دو پیام دارد: یعنی هم ظرفیت افزایش تولید در کشور داریم و هم فرصت جذب بازارهای صادراتی به وجود آمده است. وی تولید خوراک آماده دام را در کشور دارای مزیت دانست و گفت: اکنون قیمت حامل‌های انرژی، دستمزد و حمل و نقل در کشور ما نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه کمتر است؛ بنابراین با استفاده بهینه از این امکانات می‌توان تولید بیش‌تر و جذب بازارهای صادراتی را داشت. آزادسازی صادرات گوشت مرغ می‌تواند صنعت مرغ مادر، مرغ اجداد، جوجه یک روزه و در نهایت صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان را رونق بخشد و ارز ناشی از صادرات غیرنفتی را افزایش دهد. البته نهاده‌های ذرت، کنجاله سویا، افزودنی‌ها و مکمل‌ها به عنوان اصلی‌ترین مواد اولیه در این صنعت وارداتی است. به گفته رضایی، هیچ منعی ندارد که مواد اولیه باکیفیت از کشورهای مختلف تأمین و وارد شود و در ایران به خوراک آماده دام تبدیل و دوباره صادر شود؛ زیرا این امر در همه کشورهای دنیا متداول است و هیچ مشکلی ندارد، منتهی باید بازارهای داخلی را از لحاظ قیمتی و تامین مواد خوراکی در نظر بگیریم. وی ادامه داد: زنجیره تولید یکی از سرفصل‌های وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر است تا حلقه‌های مختلف زنجیره به هم متصل شود؛ به‌طور مثال اکنون 50 درصد ظرفیت صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان خالی است؛ بنابراین چه اشکالی دارد که مرغداران فرمول باکیفیتی را سفارش بدهند. معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: به دنبال تخصیص تسهیلاتی از سوی بانک کشاورزی هستیم تا بتوانیم با تمرکز این اعتبار و گردش نقدینگی در این صنعت، همه حلقه‌های زنجیره تولید را حمایت کنیم.


 ارتقای فناوری صنعت خوراک دام؛ نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی

معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی وزارت جهادکشاورزی نیز گفت: برای توسعه این صنعت به‌ویژه فناوری به سرمایه‌گذاری خارجی نیازمندیم. علی‌اکبر مهرفرد افزود: گردش مالی صنعت دامپروری در ایران بیش از 50 میلیارد دلار است، اما این صنعت کاستی‌هایی دارد و کشورهای دیگر می‌توانند در زمینه تبادل فناوری و سرمایه‌گذاری با ما همکاری داشته باشند. مهرفرد اضافه کرد: در زمینه ساخت و به‌روز رسانی ماشین‌آلات صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان نیز به سرمایه‌گذاری و ارتقای فناوری نیازمندیم؛ زیرا در این بخش برخی از کارخانه‌های ما نیمه‌تمام و حتی قدیمی است. وی یادآوری کرد: پارسال 218 میلیون تن مواد خام به ارزش حدود 80 میلیارد دلار از فعالیت‌های کشاورزی حاصل شد که باید برای تبدیل ضایعات به کالاهای مصرفی همچون خوراک آماده دام، طیور و آبزیان سرمایه‌گذاری شود؛ برای نمونه از حدود 9 میلیون تن چغندر قند، حدود هفت میلیون تن تفاله حاصل می‌شود و می‌توان از ضایعات آن و همچنین ذرت علوفه‌ای، جو و نیشکر در خوراک دام استفاده کرد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه تاریخ انتشار 19 آبان 97، کدمطلب: 714/6/57477/0 ، www.sabzineh.org