پاییز اروپا راهش را گم کرده است

قدیم قدیما تهرانی‌ها و مردم شهرهای اطرافش برای تفریح و استراحت به باغ شهر کرج پناه می‌آوردند چرا که کوه های البرز متصل است و کوهستان و طبیعت سرسبز فراوان دارد. درسته که کرج و طبیعتش، سرسبزی قدیم را ندارد اما هنوز اثری از آن باغ های کرج در برخی مناطق همچون جهان شهر و یا مهرشهر می‌توان پیدا کرد؛ زیبایی این باغ شهر منحصر به بهار و شکوفه‌های حیرت انگیز درختان سیب و گیلاسش نیست و پاییزش نیز با ترکیب رنگ‌های طلایی و یاقوتی اش آرامش عجیبی به انسان می‌دهد.

شعار سال: درسته که کرج و طبیعتش، سرسبزی قدیم را ندارد اما هنوز اثری از آن باغ های کرج در برخی مناطق همچون جهان شهر و یا مهرشهر می‌توان پیدا کرد؛ زیبایی این باغ شهر منحصر به بهار و شکوفه‌های حیرت انگیز درختان سیب و گیلاسش نیست و پاییزش نیز با ترکیب رنگ‌های طلایی و یاقوتی اش آرامش عجیبی به انسان می‌دهد؛ برای دیدن درختان انبوه با رنگ های فوق العاده اش نیازی به سفر به اروپا برای دیدن پاییزهای معروفش در جهان نیست و در کرج و اطراف جاده چالوس هم هنوز هست باغهایی که انعکاسی جذاب از شاخ و برگ درختان را به نمایش بگذارد.

جایی که نور پاییزی، آن را از همیشه جذاب تر و زیباتر می‌کند. با تپه های پوشیده از طلا و یاقوت احاطه شده و مکانی بسیار مناسب برای پیاده روی است و قطعا منطقه‌ای ایده آل برای لذت بردن از تماشای رنگ‌های پاییزی با چشم انداز مسحور کننده رشته کوه البرز است.

حالا هم که بخش عمده‌ای از باغات کرج تغییر کاربری داده شده و از بین رفته‌ ولی انگار هنوز مردم کرج آن را باور نداشته، آن را با هویت قبلی می‌شناسند و آنرا باغ شهر خطاب می کنند و به همین خاطر است که مسئولان شهری با وجود همه مشکلاتی که برای حفط طبیعت شهر وجود دارد و پول کلانی که در تغییر کاربری ها نهفته می‌خواهند هویت این شهر را حفظ و باغ شهرها را احیا کنند.

کرج در کوهپایه رشته کوه البرز واقع شده؛ یک منطقه ییلاقی و خوش آب و هوا بوده، این منطقه باغ‌های زیادی داشته و تا همین چند سال پیش هم باغشهر خطابش می‌کردند، اما از 30 سال پیش تاکنون با شدت گرفتن رشد و توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت، نیمی از فضای سبز کرج به دلیل تغییر کاربری و ساختمان‌سازی از بین رفته و سیمان و بتن جایگزین درختان انبوه شده است.

به عبارت دیگر شهر کرج، مرکز استان البرز در گذشته‌ای نه چندان دور، با توجه به آب و هوای مناسب و وجود منابع آبی چون رودخانه کرج، باغ شهری سبز با درختان کهن و بی‌شمار بود اما طی 30 سال اخیر و با هجوم جمعیت از سراسر ایران به این شهر، رفته رفته باغ‌های آن تخریب و با مناطق مسکونی و راه‌ها جایگزین شده است.

امروز کرج، با جمعیتی بالغ بر 1.6 میلیون نفر پس از تهران بزرگ‌ترین شهر مهاجرپذیر ایران است و اگر این روند ادامه داشته باشد هر روز مشکلات بیش تری دامن گیر این استان خواهد بود. با وجود همه ناملایماتی که به باغ شهر کرج روا داشته شده، هنوز هم فضای سبز کرج نفس می‌کشد و همین باغ‌هایی که همچنان باقی مانده، در طول سال جلوه‌ای زیبا به کلانشهر کرج می‌دهند؛ دیدن پاییز کرج خالی از لطف نیست. به عنوان مثال جهانشهر کرج در استان البرز به خاطر وجود درخت های قدیمی بسیار معروف است و فصل پاییز این منطقه یکی از زیباترین مناطق این شهر را تشکیل می‌دهد.

کرج، روزی باغ شهر بود

استاندار پیشین البرز هم بر این موضوع تاکید دارد و در آیین درختکاری که در اسفند ماه سال گذشته گفته، حفظ منابع طبیعی کرج به نوعی بازگشت به هویت باغ شهری خواهد بود و اضافه کرده، کاشت درخت تنها موضوع مورد اهمیت نیست و نباید فقط به آن اکتفا کرد بلکه مراقبت و مداومت نگهبانی از درخت نیز به همان اندازه مهم بوده و نباید از آن غفلت کرد.

وی ادامه داده، ورزشکاران از جمله افرادی هستند که می‌تواند دو موضوع کاشت و نگهداری از درخت را اشاعه دهند. به عنوان مثال کوهنوردان می‌توانند با کاشت نهال، هر بار که به طبیعت سر می‌زنند آن نهال را آبیاری و از آن حفاظت کنند تا از این طریق به حفظ طبیعت کمک کنند.

استاندار سابق تصریح کرده، در دنیای امروزی که مدرنیته بر زندگی ما سایه افکنده است تنها تکیه زدن زیر سایه یک درخت است که می‌تواند لحظاتی ما را از دغدغه‌ها و دلمشغولی‌ها دور نماید.

محله باغات کرج احیا می‌شوند

پیمان بضاعتی پور، سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری کرج با اشاره به شناسایی شدن 200 هکتار عرصه کوچه باغی برای اجرای طرح احیای محله باغات کرج پیش از این به خبرنگار ایسنا گفته، از قدیم کرج به عنوان باغ شهری که مردم برای تفریح و استراحت به آن پناه می‌آوردند معروف بوده است. به جز هویت باغ شهری، این شهرستان با سلسله جبال البرز نیز شناخته می‌شود و این کوه به نوعی هویت طبیعی کرج محسوب می‌شود.

وی افزوده، هر چند طی سال‌های گذشته بخش عمده‌ای از باغات کرج تغییر کاربری داده شده و از بین رفته‌اند ولی هنوز هم مردم، کرج را با هویت قبلی می‌شناسند به همین دلیل باید برای احیای این هویت تلاش کنیم.

وی توضیح داده در حال حاضر 286 هکتار باغ در کلاک، 74 هکتار در سرحدآباد و 50 هکتار هم در جهانشهر داریم که برای حفظ، نگهداری و جلوگیری از تغییر کاربری آنها اقدامات زیادی صورت می‌گیرد. اجرای طرح‌های ویژه آبیاری، مبارزه مستمر با آفات و جایگزین کردن درختان جوان به جای گونه‌های پیر و فرسوده تنها بخشی از این اقدامات است و یا شهرداری 15 تا 20 میلیارد تومان برا احیای محلات قدیمی کرج که مشجر هستند مثل ضلع جنوبی سرحدآباد که به رودخانه کرج منتهی می‌شود، اختصاص داده است.

او گفته، این کوچه‌ها که اغلب با درختان کهنسال شناخته می‌شوند؛ در طرح احیای محله باغات بهسازی و همگون سازی خواهند شد. اگر امکان داشته باشد این محلات را به پاتوق تبدیل می‌شود و با تغییر کاربری برخی واحدهای مسکونی، تعدادی چایخانه و قهوه‌خانه در این فضاها ایجاد می‌شود تا از این طریق گردشگری این مناطق رونق بگیرد.

نابودی نیمی از فضای سبز کرج در ۳۰ سال گذشته

حسین محمدی، مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز نیز اسفند گذشته گفته، طی ۳۰ سال گذشته ۵۰ درصد از فضای سبز کرج تغییر کاربری داده شده است.

محمدی با بیان این‌که در این وضعیت باغ شهر کرج به شهر خاکستری تبدیل شده است، ادامه داده، برای مقابله با این وضعیت در دولت تدبیر و امید برنامه پایش آلودگی هوای کلانشهرها به تصویب رسید که حفظ و توسعه فضای سبز یکی از برنامه‌های آن است. در این راستا قرار است باغ سیب مهرشهر کرج با پیگیری یک برنامه سه ساله احیا شود.

وی افزوده، بنیاد مستضعفان هم به کندن درختان مسن و بیمار اقدام کرده و بیش از ۷۰ هکتار از این باغ مجدداً در حال کشت است.

کرج، باغ شهر دیروز و کلانشهر امروز

عبدالهی، بخشدار آسارا هم گفته، متاسفانه مسیر زیبای جاده چالوس به علت ساخت و سازهای غیر مجاز دیگر آن زیبایی سابق را ندارد و به زحمت می‌توان آنرا پنجاهمین جاده زیبای جهان نامید. وی ادامه داده، متاسفانه بسیاری از قوانین در خصوص مبارزه با ساخت و سازهای غیر مجاز از ضمانت اجرایی مناسبی برخوردار نیستند و امیدواریم به جایی برسیم تا قوانین مناسبی در این خصوص وضع شود.

محمدی درباره سرنوشت 350 هکتار از باغ سیب پیش از این گفته، باغ سیب به دلیل نگه داری نامناسب، قطع درختان به بهانه بی‌آبی و احیای باغ در حال از بین رفتن بود. 2000 حلقه درخت با بهانه احیای درختان سیب از این باغ قطع شد در حالی که احیای باغ باید با قطع تدریجی انجام شود. اگر خیزش عمومی مردم با آگاهی بالا و حضور مدیران حفاطت محیط زیست و جهاد کشاورزی در کنار مردم نبود مشخص نبود سرنوشت این باغ چه می‌شد.

وی افزود: ما در خصوص باغ سیب نامه‌ای به دکترابتکار، معاون وقت رئیس جمهوری ارسال و خواستیم تا مانند گذشته از آن محافظت شود. در این رابطه تقاضا داریم این باغ با حفظ کاربری در اختیار شهرداری یا موسسه تحقیقاتی جهاد کشاورزی قرار بگیرد. به گفته مدیر حفاظت استان البرز در سال 93 30 درصد از باغ سیب خشک شده و کارکرد لازم را ندارد. سرانه فضای سبز در استان البرز 13.5 مترمربع است درحالی که در طرح تفصیلی سرانه فضای سبز 18 متر عنوان شده است.

وی ادامه داده، توسعه پدیده بیابان زایی و در معرض فرسایش باد قرار داشتن حدود 50 هکتار از مساحت استان در غرب و جنوب غرب به علاوه دشتهای جنوب قزوین و دشتهایی از غرب استان تهران و شمال شرقی استان مرکزی و وقوع خشکسالی در سال گذشته در حال حاضر استان را با پدیده ریزگرد از استان مرکزی و قزوین مواجه کرده است.

استان البرز با مساحتی حدود 520 هزار هکتار معادل 4/4 درصد مساحت کشور، جمعیتی بالغ بر 4/7 میلیون نفر را در خود جا داده است که این جمعیت سالانه با 3.5 درصد رشد، افزایش می‌یابد، جمعیتی که عمدتا با مهاجرت همراه است و نه رشد طبیعی.