جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
شعار سال: دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم افتتاحیه جشنواره انرژی و مواد که به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در سالن شهید مطهری سازمان مرکزی برگزار شد، با ابراز خرسندی از حضور در نخستین گردهمایی استادان، دانشجویان و اهل فن حوزه انرژی و مواد، اظهار کرد: این سؤال مطرح است که چرا دانشگاه باید محور توسعه باشد و چگونه می‌تواند در این محور نقش خود را به‌خوبی ایفا کند؟
وی ادامه داد: در گذشته دور، زمانی که ایران تمدن علمی دوره اسلامی را رقم می‌زد، دانشمندان ما در حوزه «دانش» و «صناعت» فعالیت داشتند و نگاه آنها فقط محدود به حوزه سخت نبود، بلکه حتی شعر و ادب هم وارد صناعت شده بود، اما زمانی وارد دوره جدید شدیم که دانشگاه به‌صورت ناقص در کشور ما متولد و مفهوم علم و تکنولوژی و فن شناخت ناقص به کشور منتقل شد.
طهرانچی تصریح کرد: در این دوره تصور از فن شناخت ناقص بود و موجب شد نگاه دانشگاه به فناوری جامع نباشد و دانشگاه را مانند کارخانه دیدیم که باید اجزای آن را در کنار هم قرار دهیم تا به تولید محصول منجر شود. آن چیزی که به‌عنوان فن شناخت از آن یاد می‌شود، می‌بایست در زیست‌بوم هر کشور تعریف شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در این دوره، کارخانه‌ها یکی پس از دیگری وارد کشور شد، گفت: در تأسیس کارخانه موضوعی که به آن توجه نشده بود، این بود که کارخانه موجودی رشدیابنده نیست، بلکه علم و فناوری است که باعث رشد کشور می‌شود و اگر تکنولوژی این کارخانه‌ها هم به‌صورت صحیح وارد کشور شده بود، این سال‌ها در تولید نیز پیشرفت چشمگیری داشتیم.
باید آینده دانشجویان را تأمین کنیم
وی با بیان اینکه اکنون دانشجویان از وضعیت علم و ناکارآمدی آن نگران هستند، اظهار کرد: در این موضوع دانشگاه متهم اصلی است، چراکه کارشناسانی تولید کرد که هدف از آن نقش‌آفرینی در کارخانه‌ها بود، بنابراین چنین دانشجویی نمی‌تواند در فضای رو به جلویی که اکنون در جهان به وجود آمده و هرلحظه متحول می‌شود، پیش برود. وی افزود: اکنون تغییرات به‌قدری سریع شده که به‌راحتی نمی‌توانیم آنچه را آموخته‌ایم با تکنولوژی جدید منطبق کنیم.
فقط به فکر روشن ماندن چراغ دانشگاه نباشیم
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه عمر دانشجویان بزرگ‌ترین ودیعه‌ای است که در اختیار دانشگاه قرار دارد، تأکید کرد: این سرمایه برای ما ارزش بسیار دارد و باید آینده دانشجویان را تأمین کنیم و تنها به فکر روشن ماندن چراغ دانشگاه نباشیم، بلکه آنچه باید برای ما حائز اهمیت باشد، روشن کردن چراغ آینده دانشجویان و کشور است.
وی ادامه داد: باید الگوی ذهنی که از مفهوم آموزش، پژوهش و فناوری در دانشگاه داریم را تغییر دهیم، بنابراین دانشگاه باید از مفهوم کارشناسی که در دهه‌های گذشته تعریف شد و مبتنی بر این مدل وارد تحصیلات تکمیلی شده‌ایم، گذر کند. طهرانچی با اشاره به کلیشه‌ای بودن مفهوم آموزش عالی در ایران، گفت: مرحوم باغچه‌بان در سال ۱۳۰۳ در تبریز مدرسه ناشنوایان ایجاد کرد. این دانشگاه سال ۱۳۱۹ نیز در تهران راه‌اندازی شد، اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ناشنوایان فقط نیاز به مدرسه داشتند؟ چرا آموزش عالی در این ۸۰ سال برای ادامه تحصیل آن ها اقدامی نکرده بود؟ دلیل این است که به آموزش عالی به‌صورت کلیشه‌ای نگاه می‌شد.
استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه اکنون لازم است در حکمرانی آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری دوباره اندیشیده شود، گفت: زمانی که دانشگاه‌های ما خواستند وارد مباحث فناوری شوند، عنوان فناوری را به معاونت پژوهشی اضافه کردند و فقط به مفهوم آن توجه داشتند، غافل از اینکه اگر مفاهیم را به‌صورت درست درک نکنیم، نمی‌توانیم آینده دانشجویان را تأمین کنیم و نقطه ضعف ما در همین بدفهمی مفاهیم است.
وی با بیان اینکه اقتصاد جدید با اشکال اقتصاد در گذشته متفاوت است، خاطرنشان کرد: اکنون اقتصاد، نوآورانه است و در این اقتصاد، اندیشه منبع تجارت و اشتغال قرار می‌گیرد، البته این موضوع در گذشته نیز وجود داشت که به آن علم‌الحیل می‌گفتند که به معنی به‌کارگیری دانش بود. پس ما پیشینه اقتصاد نوآورانه را داریم و اکنون باید دانشجویان به ما کمک کنند تا این مفاهیم و حرکت آن را بازتعریف کنیم.
برای آینده جوانان نیازمند ریل‌گذاری جدید هستیم
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی اقدام به تدوین سراهای نوآوری آزاد در واحدهای دانشگاهی کرده و قرار است در این سراهای نوآوری مانند تیمچه‌هایی که در بازار بود، تولیدکننده، خریدار و فروشنده در کنار یکدیگر قرار گیرند و علم و محصولات دانش‌بنیان را دادوستد کنند.
طهرانچی اضافه کرد: براساس برنامه‌ریزی‌هایی که برای سراهای نوآوری آزاد در نظر گرفته‌ایم، دانشجویان محور این سراها خواهند بود و قبل از اینکه وارد جامعه و بازار کار شوند، شغل خود را پیدا کرده و تمرین خواهند کرد، چراکه در گذشته آشنایی جوانان با محیط کار از ابتدای ۱۸ سالگی شروع می‌شد، اما با آمدن دانشگاه به ایران، سن کار از ۱۸ سالگی به ۳۲ سالگی رسید و این در حالی است که در سن ۳۲ سالگی شخصیت افراد شکل‌گرفته و ما در این ۱۴ سال دانشجویان را به افرادی پشت میزنشین تبدیل کرده‌ایم که به‌ناچار علاقه‌مند به شغل‌های پشت میزی هم هستند.
استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: سرای نوآوری آزاد محیطی است که دانشجویان کار خود را در محیط تمرینی پیدا می‌کنند و درخصوص آن آموزش می‌بینند و مانند سنت استاد شاگردی در دکان‌های گذشته، کسب تجربه می‌کنند تا به این صورت خمیرمایه شخصیتی آنها شکل بگیرد و با مفهوم کار آشنا شوند، بنابراین ما در دانشگاه آزاد اسلامی به این اندیشه رسیده‌ایم که برای آینده جوانان نیازمند ریل‌گذاری جدید هستیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: برنامه‌ریزی ما در دانشگاه آزاد اسلامی به نحوی است که دانشگاه باید مجموعه‌ای پویا و تأمین‌کننده آینده جوانان باشد، نه اینکه عمر دانشجویان را در اختیار داشته باشیم تا فقط به دانشگاه بیایند و ۱۳۲ واحد درسی بگذرانند و فارغ‌التحصیل شوند، بلکه این رویکرد در حال تغییر است.
وی افزود: ما این تحول را در دانشگاه آزاد اسلامی شروع کرده‌ایم و واحد تهران جنوب که یکی از محیط‌های تربیت‌کننده مهندسان زبده برای کشور بوده، این تحول را به‌خوبی درک کرده و در حوزه مواد و انرژی پیش‌قدم شده است. بر این موضوع تأکید داریم که توان تحصیلات تکمیلی باید هدفمند باشد، چراکه با مجموعه‌های از هم‌گسسته نمی‌توان چالش‌ها و مسائل کشور را حل کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان با بیان اینکه مفاهیمی که امروز کشور درگیر آن است، چندوجهی است، اظهار کرد: امروزه نمی‌توان نگاه یک‌بعدی به انرژی داشت و باید موضوعات مربوط به انرژی را از دیدگاه‌های حقوقی، جامعه‌شناسی، اقتصادی، مهندسی و... بررسی کرد.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری آنا، تاریخ انتشار 13 آذر 97، کد مطلب: 331309، www.ana.ir
