شعار سال: تغییرات اقلیمی و آلودگی، به دلیل اثر بر محصولات کشاورزی و جامعه را بیش از پیش متکی به منابع متنوع غذایی و نوشیدنی‌های تازه می‌کند. زیرساخت تکنولوژیک که باعث ایجاد این تغییرات می‌شود، زنجیره تامین دارای کنترل‌کننده سرمایش است که به ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد؛ به زمان کالسکه‌های یخچال‌دار که با اسب کشیده می‌شدند. سیستم‌های امروز از کنترل‌های دیجیتال استفاده می‌کنند که دماهای سرد را در انبارها و کامیون‌ها برای طیف وسیعی از غذاهای تازه و یخ‌زده مناسب می‌سازند. این بخش تا همین اواخر بیشتر توسط کسب‌و‌کارهای خانوادگی کوچک راه‌اندازی می‌شدند اما موجی جدید این روند را تغییر داده است. گرچه حتی امروزه این شکاف‌ها باقی می‌مانند. مشکلات پسماند غذا و کمبودهای غذایی در همه مناطق مشترک هستند و در اکثر نقاط جهان هنوز سیستم حمل‌و‌نقل استاندارد سرمایشی واقعا کارآ و مراکز انبار کردن ندارند. همان‌طور که گرگ لهمکوهل (Greg Lehmkuhl) رئیس و مدیر ارشد اجرایی Lineage Logistics اشاره می‌کند، رشد تکنولوژی سرمایشی به یک مقیاس جهانی می‌تواند تا حدودی به این مسائل پاسخ دهد. لینیج (Lineage) در سال ۲۰۰۸ توسط Bay Grove Capital- یک استارت‌آپ سرمایه‌گذاری خصوصی که دو بانکدار سرمایه‌گذاری به نام‌های آدام فورسته و کوین مارچتی بنیان گذاشتند - شروع شد. لینیج اولین فعالیت اقتصادی بزرگ این شرکت بود. لینیج از طریق ادغام و تملیک به یک انبار بزرگ با تکنولوژی سرمایشی و شبکه حمل‌و‌نقل رشد یافته است و در ایالات متحده آمریکا، انگلستان، هلند و بلژیک فعالیت می‌کند. لهمکوهل از جولای ۲۰۱۵ مدیر ارشد اجرایی لینیج بوده است. او در گفت‌وگویی با strategy+business از کسب‌و‌کارش می‌گوید.

چگونه صنعت لجستیک سرمایشی که دست‌کم گرفته شده خودش را حفظ می‌کند و به رشد ادامه می‌دهد؟

بگذارید با بیان یک داستان پاسخ شما را بدهم. موسسان ما ابتدا در آمریکا و شاید سرانجام در سراسر جهان، فرصتی برای تحکیم و نوآوری در یک صنعت بسیار چندپاره به یک پلت‌فرم هم‌بسته مشاهده کردند. زمانی که آنها کارشان را شروع کردند، بخش لجستیک دارای سرمایش به طور گسترده‌ای ترکیبی از کسب‌و‌کارهای خانوادگی منطقه‌ای بود. اما مشتریان آنها- خواربارفروشی‌ها و تولیدکنندگان مواد غذایی- ادغام شده بودند و در سطح جهانی‌تر رشد می‌یافتند. امنیت غذایی در بالاترین حد خود بود؛ تکنولوژی به شدت دیجیتالی شده بود و بسیاری از کسب‌و‌کارهای خانوادگی نمی‌توانند تقاضاهای مشتریان‌شان را برآورده کنند یا نسلی جدید از اعضای خانواده نداشتند که بخواهند یک کسب‌و‌کار سردخانه موادغذایی را راه بیندازند. بنابراین در سال ۲۰۰۸، فورسته و مارچتی یک انبار مواد غذایی منجمد در ساتل خریدند. ۱۰ سال بعد، ما بیش از ۱۲۰ ساختمان در چهار کشور داشتیم، تقریبا پوشش زنجیره تامین را در ایالات متحده تکمیل و پایگاه خوبی در اروپا ایجاد کرده‌ایم.

مشتریان لینیج چه کسانی هستند؟

پایگاه مشتریان ما شامل افرادی در صنعت مواد غذایی می‌شود که شامل شرکت‌های تولیدکننده کالا، تولیدکنندگان پروتئین، بادام زمینی، میوه و سبزیجات و غذاهای دریایی می‌شود. همچنین ما به تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان مواد غذایی، خرده‌فروشان و رستوران‌ها خدمت می‌کنیم.

تولیدکنندگان شامل استارت‌آپ‌های کوچک بسیار زیادی می‌شوند. آنها ۵ تا ۳۰۰ میلیون دلار درآمد و محصولات ارگانیک بسیار تازه یا یخ‌زده دارند که همه خواهان آن هستند. اما آنها فاقد مقیاس‌بندی و مهارت هستند. آنها نیاز به ذخیره محصولات‌شان و ارائه آنها به بازار به یک روش امن و کارآ دارند. آنها پلت‌فرمی می‌خواهند تا کل فرآیند توزیع آنها را به عهده بگیرد: برای استخدام و قرارداد بستن با باربرها و ردیابی محصول از مزرعه تا سفره‌های مردم.

بخش مشتری بزرگ‌تر ما تولیدکنندگان مواد غذایی هستند. به طور کلی، آنها تحت فشار باورنکردنی قرار دارند. استارت‌آپ‌های کوچک‌تر و نوآورانه قفسه‌های فروشگاه‌های آنها را می‌گیرند و سود آنها را کم می‌کنند. در نتیجه آنها به شدت نیاز به محصولات جدید دارند؛ بنابراین نوآوری بسیار زیادی انجام می‌دهند و به بازطراحی زنجیره تامین خود و مدل‌سازی هزینه‌های حمل‌و‌نقل کمک می‌کنند.

آیا نیروی کار یک چالش برای صنعت شماست؟

بله نیروی کار یک چالش بزرگ است. ما اکنون تقریبا ۸هزار کارمند داریم و این تعداد مدام در حال رشد است. اما هیچ‌کس نمی‌خواهد وقتی بزرگ می‌شود یک کارگر انبار باشد. چه بسا افراد کمتری می‌خواهند در یک انبار بستنی با دمای ۲۰ درجه زیر صفر کار کنند. میزان جابه‌جایی در صنعت ما در نوسان است. در سال ۲۰۱۷، ما تمرکزمان را به حفظ کارمندان تغییر دادیم. مدیر ارشد عملیاتی ما به رئیس بخش منابع انسانی گفت «ما افراد کافی جذب نمی‌کنیم.» و مدیر منابع انسانی پاسخ داد «من امسال ۱۶۰۰ نیرو به شما دادم. با آنها چه کردید؟» چالش حفظ کارمندان محرک دو نکته مهم است. اول اینکه ما تلاش می‌کنیم در نحوه استخدام افراد، برخورد با آنها، پرداخت حقوق و کمک به آنها برای مدیریت زمان استراحت، بسیار مردم‌محور باشیم. ما هر کاری می‌کنیم تا بتوانیم آنها را راضی نگه داریم؛ چرا که جایگزین‌های بسیاری وجود ندارند.

دوم اینکه، ما در جست‌وجوی اتوماسیون هستیم. با مالکیت Partner Logistics در اروپا در سال ۲۰۱۷، ما بزرگ‌ترین شرکت انبارداری خودکار دارای سردخانه در جهان شده‌ایم و در حال نوآوری به هر شیوه ممکن برای ادامه حفظ این موقعیت در جهان هستیم.

به عنوان مثال؟

ساختمان‌های ما در اروپا ۵۵۰ هزار سکوی حمل بار دارند. اکثر آنها خودکارسازی شده‌اند. در ساختمان ما در شهر برخن‌اپ‌زوم در هلند، یک روبات حمل‌کننده وجود دارد که هر بسته را از کامیون برمی‌دارد، کیفیت آن را چک می‌کند، سپس با مداخله اندک دست (یا بدون آن) آن را کنار می‌گذارد. همچنین اتوماسیون به ما اجازه می‌دهد تا انبارهای بلندتر و پایدارتری بسازیم که از انرژی و زمین کمتری استفاده کنند.

تا چه حد از هوش مصنوعی و تجزیه‌و‌تحلیل داده استفاده می‌کنید؟

یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های کسب‌و‌کار ما همگرایی زنجیره تامین سنتی، توانایی انبارداری و تکنولوژی اطلاعات است. ما تیمی از مهندسان، دانشمندان، فیزیکدانان، زیست‌شناسان، ریاضی‌دانان، متخصصان علم داده و مهندسان شبیه‌سازی داریم که همگی در سیلیکون‌ولی حضور دارند. هدف آنها بازطراحی زنجیره تامین مواد غذایی است. از نظر محیط‌زیستی پایدار بودن به شدت برای ما و مشتریان‌مان مهم است. این برای اعضای تیم‌ ما به‌خصوص نسل جدید بسیار مهم‌تر است. بنابراین ما برای مدت طولانی، با صرفه‌جویی در انرژی مانند عایق‌کاری و روشنایی LED کار کرده‌ایم. ما دمای بیش از ۴۰ هزار انبار در شبکه خود را کنترل کرده‌ایم.زمانی که ما این گروه سیلیکون‌ولی را ایجاد کردیم، فراتر رفتیم. اکنون اکثر اتاق‌های ما می‌توانند در دماهای قابل‌تنظیمی، با بیش از ۲هزار سنسور اینترنت اشیا در یک ساختمان تنها، کار کنند. همان‌طور که این نرم‌افزار نشان می‌دهد، ما می‌توانیم دقیقا ببینیم که اتاق‌های انبار ما چگونه با محیط در تعامل هستند. زمانی که این نرم‌افزار با دمای محیط داغ می‌شود، ما می‌دانیم که چه بخشی از اتاق گرم‌تر است و می‌دانیم که کدام قسمت در حال سرد شدن آهسته یا سریع است. اگر کسی یکی از درهای یخچال را باز بگذارد، ما فورا شاهد نشت خواهیم بود.

همچنین یک الگوریتم اختصاصی یادگیری ماشینی ایجاد کرده‌ایم تا نشان دهیم که هر ساختمان تا چه حد با محیطش در تعامل است. ما از این الگوریتم برای کنترل اتاق‌های موتور خود استفاده می‌کنیم. یک انبار دارای کنترل دما مانند یک تصفیه‌کننده هوای بسیار بزرگ و گران است؛ اتاق‌های موتور ۹ برابر بزرگ‌تر از اندازه یک اتاق کنفرانس معمولی هستند و انرژی بسیار زیادی را مصرف می‌کنند. ما از داده‌های National Weather Service برای پیش‌بینی چند روز بعد استفاده می‌کنیم و الگوریتم‌هایی ساخته‌ایم که جداول صنایع همگانی را تجزیه‌و‌تحلیل می‌کنند و هزینه آنها برای ما را محاسبه می‌کنند. این سیستم می‌داند که در ایالت واشنگتن سازمان صنایع ممکن است برای روشن کردن موتورخانه در ساعت ۴ صبح برای تشویق به ما پول بپردازد. در کالیفرنیای جنوبی در اواسط روز، این هزینه‌ها می‌تواند ۳هزار درصد بالاتر از ابتدای صبح باشد. این الگوریتم‌ها زمان روشن و خاموش شدن موتورخانه را بهینه‌سازی می‌کنند.

به عنوان مثال، اگر مکان کالیفرنیای جنوبی است و یک اتاق را برای حفظ پیتزای یخ‌زده در دمای خاص مشتری به اندازه کافی سرد نگه می‌دارد، نیاز به راه‌اندازی در تمام روز ندارد؛ بلکه می‌تواند نیمه‌شب‌ها روشن شود، از ساعت ۳ بعدازظهر راه‌اندازی شود و سپس در زمان اوج مصرف برای ۹ ساعت بعدی خاموش شود و اتاق به اندازه کافی سرد خواهد ماند.

آیا می‌توانید از این نوع بهینه‌سازی برای افزایش عمر محصولات فاسدشدنی مانند ماهی یا میوه استفاده کنید؟

بله، نگهداری هر محصول در دمای بهینه آن در سراسر زنجیره تامین روش شماره یک برای انجام این کار است. اما در زنجیره تامین سنتی دارای سیستم سرمایش، این اتفاق رخ نداده است. در چین، بستنی در طول مسیر توزیع کاملا آب می‌شود و پیش از خوردن هفت بار آب شده و دوباره یخ می‌زند. ما یک تیم علوم کاربردی داریم که برای حل این مشکل روی نوآوری‌ها کار می‌کنند. به عنوان مثال، یکی از مشتریان ما در کالیفرنیا که یک تولیدکننده بزرگ توت‌فرنگی بود، سه سال پیش بازده زیادی در محصول داشت. به طور نمونه ما توت‌فرنگی‌ها را دچار انجماد وزشی (blast-freeze )

می‌کنیم، هوای منفی ۲۰ تا ۲۵ درجه فارنهایت وارد آنها می‌کنیم و سپس آنها را برای آب شدن پیش از توزیع نهایی در بازار ذخیره می‌کنیم.

اما توت‌فرنگی‌های بسیار زیادی برای ظرفیت انجماد وزشی ما وجود داشتند. بنابراین در یکی از آخرهفته‌ها ما تیم علوم کاربردی خود را به ساختمان فرستادیم تا راه‌حلی پیدا کنند. در غیر این صورت، مشتری مجبور بود تا توت‌فرنگی‌ها را از بین ببرد یا از آن آب میوه بگیرد. ما شبیه‌سازی‌هایی از فرآیند انجماد ایجاد کردیم که از دهه ۱۹۵۰ چندان تغییر نکرده بود و نشان دادیم که چگونه بسته‌بندی فیزیکی بر جریان هوا متقابلا اثر می‌گذارد. ما از فرمول‌های CFD (دینامیک سیالات محاسباتی) مانند آنهایی که قبلا توسط شرکت بوئینگ برای مدل‌سازی بلند شدن هواپیما استفاده می‌شد بهره بردیم. با کار با مشتریان برای بازطراحی بسته‌بندی و فرآیند، ما زمان انجماد وزشی را به ۴۰ درصد کاهش و سرعت را افزایش دادیم. همچنین این سیستم جدید به طور قابل‌توجهی انرژی کمتری مصرف می‌کرد.

به نظر می‌رسد گویا در چند دهه گذشته، جهان در توانایی‌اش برای اجتناب یا مدیریت خشکسالی‌ها پیشرفت کرده است. آیا این امر روشی را بازتاب می‌دهد که صنعت لجستیک برای مواد غذایی طی این چند سال تحول یافته است؟

تا حدی جهان توسعه یافته است. اما متاسفانه شاید جهان حساسیت‌های خود را نیز تا مقدار زیادی از دست داده است. حتی در آمریکا که یکی از بهترین شرکت‌ها برای جلوگیری از پسماند غذا است، راهی طولانی پیش‌روست. شرکت ما با Feeding America- که بزرگ‌ترین سازمان خیریه غذایی در ایالات متحده به شمار می‌رود- به عنوان روشی برای مدیریت وقف غذا از سیستم ما مشارکت می‌کند.

در نهایت ما خودمان را در حال خدمت به هدف بالاتری در حذف پسماند و تغذیه جهان می‌بینیم. به عنوان مثال، کارهای زیادی برای انجام دادن در بازارهای در حال توسعه مانند چین وجود دارد. اگر شما همه تسهیلات کنترل سرمایش را در ایالات متحده بگیرید، آنها را به چین ببرید، هنوز کمبودی در فضای کنترل سرمایش وجود خواهد داشت. افراد طبقه متوسط نوظهور نمی‌خواهند فرزندان‌شان مرغی را بخورند که در فروشگاه آویزان است. تقاضا برای فرآیند باکیفیت و کنترل دما در آسیا باورنکردنی است. این می‌تواند در آینده برای ما فرصتی باشد، اما ما هنوز نوآوری و فرصت‌های رشد فراوانی در اینجا داریم.

و این اساس تفکر من است. تقاضا برای مواد غذایی تازه سالانه حدود ۲/ ۳ درصد رشد می‌یابد و تقاضا برای مواد غذایی یخ‌زده حدود ۵/ ۴ درصد رشد می‌کند. نسل هزاره موادغذایی یخ‌زده و با کیفیت بالا که مواد مغذی را بهتر از مواد غذایی تازه در خود نگه می‌دارند، بیشتر می‌پذیرند. وقتی ما زنجیره تامین را بهینه می‌کنیم، این امر به وقوع آن روندها کمک می‌کند و به شما اجازه می‌دهد که در هر زمان از سال غذایی را می‌خواهید بخورید. به عنوان مثال ممکن است ماهی سالمون از بازارهای خاصی تنها یک بار در سال گرفته شود اما مردم می‌توانند در طول سال از آن میل کنند.

به نظرتان هوش مصنوعی چه تاثیرات دیگری بر کسب‌و‌کار مواد غذایی دارد؟

شرکت ما در نظر دارد تا بیش از ۳۵ میلیارد دلار در سال در حمل‌و‌نقل صرف کند. ما به داده‌های زیادی دسترسی داریم: به عنوان مثال جایی که کامیون‌ها می‌روند؛ باربرها چه کسانی هستند و آیا به موقع در محل حضور می‌یابند یا خیر. ما برای ایجاد یک محصول یادگیری ماشینی کار می‌کنیم که بتوانیم این سیستم را بهینه کنیم. اگر یک باربر در والمارت تاخیر داشته باشد، ما فورا خواهیم دانست که علت چیست و برای حل این مشکل کار خواهیم کرد. این امر باعث ایجاد هدررفت بسیار زیادی خارج از زنجیره غذایی می‌شود. در حال حاضر، حدود ۵۰ درصد از ظرفیت کامیون‌های مواد غذایی استفاده نمی‌شود؛ یا کامیون پر نیست یا اینکه خالی برمی‌گردد. ما فرصت فوق‌العاده‌ای برای ایجاد تاثیری شگرف بر آن داریم. همچنین در حال شروع اپلیکیشنی برای مدیریت آن هستیم. این اپلیکیشن مانند اپلیکیشن اوبر برای صنعت لجستیک غذا خواهد بود؛ شما می‌توانید ببینید که هر آیتم به کجا می‌رود، آیا کامیون پر است یا خیر و در صورت نیاز چگونه کامیون را تغییر مسیر بدهید. این کار کارآیی‌های بزرگ‌تری در هزینه‌های حمل‌و‌نقل برای مشتریان ما ایجاد خواهد کرد.

همچنین ما از هوش مصنوعی در داخل انبار نیز استفاده می‌کنیم. ما دوربین‌های مداربسته را در جرثقیل‌ها قرار می‌دهیم و آن را مستقل‌تر می‌سازیم. امروزه اپراتورهای جرثقیل‌های چنگال‌دار حدود ۵۰ درصد از مسافت‌شان را در دمای زیرصفر طی می‌کنند. این محیطی بسیار دشوار برای اعضای تیم‌ ماست. ما با یادگیری ماشینی، خواهیم توانست تا مسیرهای مرحله به مرحله جرثقیل را به آنها بدهیم که پتانسیل کاهش زمان حضور اپراتورها در فریزر را به نصف داشته باشد.

از نظر شما هوش مصنوعی بر جوامع چه تاثیری خواهد داشت؟

هوش مصنوعی به ما کمک می‌کند تا پایدارتر و کارآتر باشیم، از ساختمان‌های خود بهتر بهره‌ ببریم و غذاها را ایمن‌تر نگهداری کنیم؛ نکاتی که همگی جزو اهداف کلیدی ما هستند.

آیا این به آن معناست که مردم در سراسر جهان در آینده نسبت به امروز با هزینه کمتر، تغذیه بهتری خواهند داشت؟

از نظر من این امر محتمل است. همان طور که طبقه متوسط در جهان در حال رشد است و زیرساخت‌ها در حال بهبود هستند، غذای بیشتری با هزینه کمتر و کیفیت بالاتر در دسترس مردم جهان خواهد بود. اما من فکر نمی‌کنم که زنجیره تامین برای مواد غذایی تازه و یخ‌زده هیچ گاه دستکم گرفته شوند بلکه جای بحث وسیعی خواهند داشت.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه دنیای اقتصاد تاریخ انتشار 28 آذر 97، کدخبر: 3476438، www.donya-e-eqtesad.com