شعار سال: در این راستا محمود بارانی، بزرگ‌ترین تولید‌کننده پسته، در گفت‌وگو با «سبزینه» درباره وضعیت تولید پسته در ایران عنوان کرد: پسته به‌عنوان یک محصول استراتژیک در ایران تولید می‌شود و هیچ مشکلی در رابطه با تولید این محصول نداریم‌؛ ضمن این‌که پسته محصولی دیربازده است و به سرمایه‌گذاری درازمدت نیاز دارد و در برخی مواقع صرفه اقتصادی ندارد؛ از این رو به‌جز ایران و آمریکا کشورهایی که تولید‌کننده پسته هستند، تعدادشان بسیار کم است‌. وی با بیان این‌که طی یک‌دوره ایران رتبه یک تولید پسته را به خود اختصاص داده بود، ادامه داد: اکنون ایران در تولید پسته رتبه دوم و در صادرات رتبه سوم را دارد؛ این در حالی است که زمان زیادی از تولید پسته در آمریکا نگذشته، اما این کشور رتبه یک را به خود اختصاص داده است‌.

ترکیه پسته ایرانی را صادر می‌کند

این تولید‌کننده پسته گفت: البته ترکیه هم صادرات خوبی دارد؛ اما محصولی که صادر می‌کند پسته ایرانی است، چراکه این کشور تولید‌کننده پسته نیست‌. بارانی با بیان این‌که آمریکا رتبه یک تولید پسته را دارد، تصریح کرد: تاکنون از این کشور واردات پسته به ایران نداشته‌ایم‌. وی درباره پیشرفت آمریکا و سبقت گرفتن از ایران در رابطه با تولید این محصول استراتژیک گفت: این کشور علاوه‌بر تولید سنتی، تولید صنعتی هم دارد. تولید در آمریکا نسبت به برداشت طی یک‌سال 5/4 تن در هکتار است که این رقم در ایران حتی در سال‌آور هم یک تن است‌. این محصول هنوز در ایران به‌صورت سنتی کشت می‌شود و سپس به نسل‌های بعدی ارث می‌رسد و بسیار کم اتفاق می‌افتد که فردی به تنهایی و به‌عنوان یک شغل بخواهد برای کشت محصول پسته سرمایه‌گذاری کند‌. این تولید‌کننده پسته عنوان کرد: این محصول از فرآیند تولید تا صادرات زیرنظر بخش خصوصی است و همین امر هم باعث ماندگاری پسته شده است و دولت فقط نقش نظارتی و حمایتی دارد‌. وی به میزان صادرات پسته اشاره کرد و گفت: پسته جزو هویت ایرانی است و قدمت آن به هفت‌هزار سال پیش می‌رسد‌؛ به‌طوری‌که در دهه 70 به بیش از 90 کشور پسته صادر می‌کردیم، در سال 56 نیز 60 هزار تن صادرات پسته داشتیم و بیش‌تر این صادرات به آمریکا انجام می‌شد؛ اما پس از انقلاب برای صادرات اروپا را انتخاب کردیم‌. بارانی تصریح کرد: در آمریکا زمین‌هایی که زیرکشت پسته می‌رود همه در یک ردیف سنی 17 تا 30 سال هستند؛ این در حالی است که این موضوع در ایران رعایت نمی‌شود؛ ما باید با برنامه‌ریزی درست، میزان زمین زیرکشت را بالا ببریم و به‌سمت کشت صنعتی برویم‌. البته عواملی مثل تنش اقلیمی آب و هوا، عوامل مدیریتی و..‌. هم می‌تواند در روند کشت و برداشت تأثیرگذار باشد‌. وی ادامه داد: پیمان‌سپاری ارزی هم تأثیر بسیاری بر صادرات داشته، بهتر بگویم صادرات پسته را تعطیل کرده است‌. بارانی با بیان این‌که در سال 80 بزرگ‌ترین کشور تولید‌کننده پسته بودیم، گفت: در این بازه زمانی 330 هزار تن تولید و 250 هزار تن صادرات داشتیم؛ این درحالی است که این میزان اکنون به کم‌تر از 50 هزار تن رسیده است‌. این تولید‌کننده پسته عنوان کرد: پسته ایرانی دارای کیفیت و طعم خاص و منحصربه‌فردی است و باید این ویژگی حفظ شود‌. بارانی گفت: علاوه‌بر اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه، سوئیس، اتریش و ژاپن از دیگر کشورهایی هستند که پسته ایرانی را به آن‌ها صادر می‌کنیم البته بزرگ‌ترین مشتریان پسته ایرانی چین، روسیه و هند هستند‌. براساس این گزارش، رقابت در بازار جهانی پسته روزبه‌روز در حال افزایش است؛ با این حال حفظ و تقویت بازار جهانی پسته امری ضروری و مهم تلقی می‌شود‌. به گفته محسن جلال‌پور، رئیس سابق اتاق ایران، پسته یک محصول کشاورزی صادرات‌محور است و طبق آمار هر سال حداقل ۸۵ درصد از پسته تولیدی در کشور صادر می‌شود؛ اما برخی از محصولات کشاورزی در کشور تا ۱۰۰ درصد مصرف می‌شوند؛ به‌همین دلیل هم قیمت‌گذاری پسته بنا به شرایط جهانی تعیین می‌شود و دلیل این امر هم امکان ایجاد رقابت با رقبایی است که در کشور‌های دیگر این محصول را تولید می‌کنند‌. بازارهای خارجی باید حفظ شوند و این یک عامل کلیدی در صنعت پسته است، چراکه پسته در زمینه اشتغال، ارتزاق، صنایع بالادستی و پایین‌دستی بسیار مهم است‌. رئیس سابق اتاق ایران با اشاره به این‌که بخش محدودی از پسته تولید شده در کشور راهی بازار‌های داخلی می‌شود، گفت: در سال‌های پرمحصول حداکثر ۲۰ درصد از محصول سالانه راهی بازار‌های داخلی می‌شود و بقیه به کشور‌هایی که مشتری پر و پا قرص پسته ایرانی هستند فرستاده می‌شود و ارزآوری بالایی برای کشور به‌همراه دارد؛ به‌همین دلیل هم به پسته کالای استراتژیک گفته می‌شود‌.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه سبزینه تاریخ انتشار -----، کدخبر: 60210، www.sabzineh.org